Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam (VNBA) vừa có công văn số góp ý đối với dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung Thông tư 01 quy định về việc cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi, phí, giữ nguyên nhóm nợ nhằm hỗ trợ khách hàng chịu ảnh hưởng bởi dịch COVID-19.
VNBA cho biết đây là lần thứ ba sửa đổi Thông tư 01 liên quan đến việc hỗ trợ doanh nghiệp và tổ chức tín dụng (TCTD) bởi đại dịch COVID-19; chưa nói đến dự thảo lần này cũng không loại trừ khả năng phải sửa đổi lần thứ 4 nếu Ngân hàng Nhà nước (NHNN) dựa vào kế hoạch, mục tiêu phấn đấu của Chính phủ đẩy lùi dịch bệnh.
“Trước tình hình dịch bệnh diễn biến khó lường, không thể đặt mục tiêu một cách chính xác như thời hạn trả nợ được, phải xác định việc sửa đổi Thông tư liên tục theo diễn biến dịch bệnh”, theo ý kiến của VNBA. Trên cơ sở đó, VNBA đề nghị nên sửa đổi, bổ sung những điểm cơ bản như thời điểm xác định, thời hạn được cơ cấu,… cho phù hợp thực tế.
Cụ thể, đơn vị đề xuất sửa thời gian phát sinh nghĩa vụ trả nợ gốc và/hoặc lãi để được cơ cấu theo hướng giữ nguyên thông tư ban đầu, tức kéo dài cho đến sau 3 tháng kể từ ngày Thủ tướng công bố hết dịch. Thời gian thực hiện cơ cấu nợ cũng được đề xuất kéo dài như trên.
Theo quan điểm của VNBA, điều này giúp NHNN không phải sửa thông tư nhiều lần rất tốn kém thời gian; các TCTD không thể lợi dụng và cũng chẳng cần lợi dụng vì không được hạch toán dự thu và phải trích dự phòng rủi ro,khi xử lý rủi ro phải quy trách nhiệm trước khi xử lý theo quy định mới; tăng tính chủ động và nâng cao trách nhiệm của TCTD….
VNBA cũng đề nghị NHNN xem xét bổ sung vào dự thảo Thông tư nội dung mới như hoãn trả nợ cho khách hàng cho đến hết 15 ngày sau ngày công bố chấm dứt thực hiện Chỉ thị 16, trừ trường hợp Khách hàng tự nguyện thực hiện trả nợ thông qua các hình thức như chuyển khoản, nộp tiền vào tài khoản, tài khoản khách hàng có đủ số dư để thu nợ.
Theo đó, các TCTD giữ nguyên nhóm nợ khi khách hàng trả đầy đủ nợ gốc, lãi; hoặc được TCTD và khách hàng thực hiện gia hạn/ cơ cấu nợ trong vòng 15 ngày kể từ ngày chấm dứt thực hiện Chỉ thị 16.
Mặc khác, các TCTD sẽ chuyển nợ quá hạn khi phân loại nợ theo ngày quá hạn trong trường hợp khách hàng không trả đầy đủ nợ gốc, lãi; hoặc trong vòng 15 ngày kể từ ngày chấm dứt thực hiện chỉ thị 16; không được TCTD và khách hàng thực hiện gia hạn/cơ cấu nợ trong vòng 15 ngày kể từ ngày chấm dứt thực hiện Chỉ thị 16.
Hiệp hội cho rằng nếu NHNN vẫn có ý định tiếp tục sửa đổi lần thứ 4 thì quy định như dự thảo, nếu hy vọng sống chung với COVID-19 thì quy định đến 31/12/2022. Hiệp hội cũng đề nghị cho phép cơ cấu nợ đối với cả dư nợ thẻ tín dụng cho khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19, vì với xu hướng không dùng tiền mặt như hiện nay thì thẻ tín dụng là một hình thức cấp tín dụng rất phổ biến.
Đặc biệt trong giai đoạn dịch COVID-19 diễn biến phức tạp thì việc tăng cường sử dụng biện pháp thanh toán không dùng tiền mặt là rất cần thiết. Thực tế số lượng các khách hàng cá nhân sử dụng thẻ tín dụng cũng bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19. Bên cạnh đó, VNBA kiến nghị sửa điều kiện khách hàng không có khả năng trả nợ đúng hạn nợ gốc và/hoặc lãi theo hợp đồng, thỏa thuận do doanh thu, thu nhập sụt giảm bởi ảnh hưởng của dịch Covid – 19 thành khách hàng không có khả năng trả nợ đúng hạn nợ gốc và/hoặc lãi… do doanh thu sụt giảm, dòng tiền bị gián đoạn bởi ảnh hưởng của dịch.
Điều này bởi thực tế phát sinh các trường hợp khách hàng gặp khó khăn do ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 dẫn đến doanh thu gián đoạn, khó khăn về dòng tiền để trả nợ các khoản nợ đến hạn tại các TCTD, nhưng chưa ghi nhận doanh thu sụt giảm trên các báo cáo tài chính.
Ví dụ như doanh nghiệp thi công xây lắp, do chủ thầu gặp khó khăn, không có nguồn tiền để thanh toán cho doanh nghiệp thi công xây lắp nên mặc dù doanh thu thực hiện ghi nhận nhưng dòng tiền bị gián đoạn, gặp khó khăn trong trả nợ các TCTD.
Tĩnh Kiên