Thông tin từ Ngân hàng Nhà nước cho hay, tín dụng tính đến 7/10/2021 tăng 7,42% so với đầu năm, cao hơn so với cùng kỳ năm 2020 (tăng 5,48%), nhưng chỉ tương đương mức cuối tháng 8/2021. Ngân hàng Nhà nước sẽ tăng room cho các ngân hàng đủ điều kiện, đồng thời chỉ đạo các tổ chức tín dụng tiết giảm chi phí, cân đối, xem xét tiếp tục hạ lãi suất cho vay…
Thực tế, nhiều doanh nghiệp đang đối mặt với áp lực trả lãi vay, chứ chưa nói đến trả nợ gốc. Nguồn tài chính được ví như oxy giúp doanh nghiệp tái phục hồi sau dịch, song không phải doanh nghiệp nào cũng đủ khả năng vay vốn mới, mà chỉ mong giảm lãi cũ.
Mặt bằng lãi suất huy động giảm, nhưng lãi suất cho vay nhìn chung vẫn ở mức cao, nên chênh lệch giữa hai loại lãi suất này tại không ít ngân hàng gia tăng. Những năm trước đây, trong điều kiện bình thường, chênh lệch lãi suất khoảng 3 – 4%/năm, nhưng thời gian qua, ở một số ngân hàng, mức chênh lệch lên đến 5 – 6%/năm. Ngân hàng cho rằng, cho vay hiện nay đối mặt với rủi ro nên phải trích lập dự phòng rủi ro lớn do các khoản nợ xấu tiềm ẩn trong tương lai. Mặc dù vậy, lợi nhuận sau dự phòng của ngành ngân hàng trong năm qua và nửa đầu năm nay vẫn cao.
Các chuyên gia của Công ty Chứng khoán KB Việt Nam (KBSV) đánh giá, mặt bằng lãi suất huy động đang ở mức thấp nên khó có thể giảm thêm, nhiều khả năng sẽ duy trì quanh mức hiện tại cho đến cuối năm, trong bối cảnh rủi ro lạm phát trong một vài quý tới là hiện hữu và chính sách hỗ trợ của Ngân hàng Nhà nước tương đối thận trọng. Trên thực tế, mức lãi suất thấp đã làm giảm sức hấp dẫn của kênh gửi tiết kiệm, khiến một lượng tiền không nhỏ chảy vào các kênh đầu tư khác như bất động sản, chứng khoán.
Theo Tổng cục Thống kê, huy động vốn của các tổ chức tín dụng trong 9 tháng đầu năm 2021 chỉ tăng 4,28% (cùng kỳ năm ngoái tăng 7,48%). KBSV cho rằng, nhu cầu tín dụng được dự báo sẽ phục hồi trong mùa cao điểm quý IV/2021, nhưng sẽ khó bật tăng như các năm trước do tác động kéo dài của đợt giãn cách xã hội vừa qua. Mức tăng trưởng tín dụng cả năm có thể chỉ đạt 10%. Trong cuộc điều tra xu hướng kinh doanh quý IV của Ngân hàng Nhà nước, các tổ chức tín dụng dự báo, tín dụng sẽ tăng 4% trong quý cuối năm và cả năm 2021 tăng 12,3%, thấp hơn mức dự báo tại kỳ điều tra trước đó là tăng 13,1%.
Sacombank đang áp dụng giảm khung lãi vay đến 1%/năm cho cả khách hàng cá nhân và doanh nghiệp. Với các doanh nghiệp, lãi vay ngắn hạn giảm còn 4%/năm. 4 ngân hàng thương mại có vốn nhà nước chi phối là Vietcombank, BIDV, Vietinbank, Agribank tiếp tục cam kết dành gói hỗ trợ 4.000 tỷ đồng để giảm lãi suất cho vay. Lũy kế từ 23/1/2020 đến cuối tháng 9/2021, tổng số tiền lãi các tổ chức tín dụng đã miễn, giảm, hạ lãi suất cho khách hàng khoảng 27.000 tỷ đồng.
Trong đó, 16 ngân hàng thương mại (chiếm 75% tổng dư nợ nền kinh tế) thực hiện giảm lãi vay cho khách hàng từ ngày 15/7 đến cuối tháng 9 là 11.813 tỷ đồng, đạt 57,31% tổng giá trị cam kết. Đáng chú ý, gói cấp bù lãi suất 3.000 tỷ đồng, tương đương quy mô dư nợ hơn 100.000 tỷ đồng sẽ được ngành ngân hàng “bơm” ra nền kinh tế trong thời gian tới để hỗ trợ người dân, doanh nghiệp. Lãi suất dự kiến trong khoảng 3 – 4%/năm. Dự kiến, cơ quan quản lý sẽ tăng thêm hạn mức tăng trưởng tín dụng (room) cho các ngân hàng. HDBank và một số ngân hàng khác đang xin nới room lên mức 25% để có thêm dư địa cho vay trong mùa cao điểm cuối năm. Trước đó, trong quý III/2021, một loạt ngân hàng đã được nới room tín dụng, cao nhất là TPBank và Techcombank, với mức nới lên lần lượt là 17,4% và 17%. Nhiều ngân hàng khác được nới room lên 13 – 16% như ACB, MBBank, VIB, LienVietPostBank…, tùy thuộc sức khỏe và mức độ rủi ro, hỗ trợ lãi vay của từng nhà băng.
Các chuyên gia phân tích của Công ty Chứng khoán SSI nhận định, Ngân hàng Nhà nước sẽ duy trì chính sách nới lỏng tiền tệ trong thời gian tới. Một trong các biện pháp chính là tăng room để tạo điều kiện cho các ngân hàng thương mại giảm thêm lãi suất cho vay, qua đó kích cầu tín dụng. Tuy nhiên, mặt bằng lãi suất huy động – cho vay dự kiến chỉ giảm nhẹ trong tháng cuối năm.
Tĩnh Kiên
(Tổng Hợp)