Cơ quan thuế căn cứ vào cơ sở dữ liệu mà người nộp thuế đã kê khai tính thuế và tham khảo giá thực tế chuyển nhượng ở một số khu vực, vị trí tương đương đã phát hiện việc kê khai nộp thuế sai và yêu cầu kê khai lại, qua đó tăng thu cho ngân sách hàng nghìn tỷ đồng. Việc định giá đất vẫ đang loay hoay chưa có phương án xử lý và không phải là dễ dàng.
Cần nhấn mạnh rằng, cho tới hiện tại, các cơ quan quản lý trung ương chưa có một văn bản pháp luật nào để các cấp quản lý địa phương làm căn cứ thực hiện xác minh và đánh giá lại giá trị của một dự án bất động sản. Từ trước đến nay, qua các hướng dẫn và thực tế triển khai, người dân hiểu rằng, việc nộp thuế khi giao dịch bất động sản theo khung giá nhà nước là hợp lệ, hợp pháp, còn giá ghi trên hợp đồng là theo thỏa thuận của các bên.
Hiện tại, có hàng trăm nghìn tỷ đồng đang tồn đọng tại hàng trăm dự án nhà ở trên khắp cả nước do chậm tiến độ kéo dài vì vướng mắc pháp lý. Bởi vậy, điều quan trọng nhất lúc này là sớm tháo gỡ điểm nghẽn pháp lý dự án để khơi thông nguồn lực rất lớn này, góp phần đẩy nhanh đà phục hồi kinh tế sau dịch.
Trong đó, điều được các doanh nghiệp mong chờ là có quy định cụ thể, rõ ràng về cơ chế xác định giá đất tại dự án Luật Đất đai sửa đổi. Tuy nhiên, dự án này được dời lại từ kỳ họp thứ 3 sang kỳ họp thứ 4 (dự kiến diễn ra vào tháng 10/2022) và vẫn giữ quy trình xem xét, thông qua tại 3 kỳ họp Quốc hội, cụ thể là cho ý kiến tại kỳ họp thứ 4 và thứ 5 (dự kiến diễn ra vào tháng 5/2023), thông qua tại kỳ họp thứ 6 (dự kiến diễn ra vào tháng 10/2023).
“Dẫu muộn nhưng có thời hạn sửa còn hơn không”, TS. Vũ Đình Ánh, chuyên gia kinh tế nói, đồng thời cho rằng, tài chính đất đai là vấn đề cần phải sửa lại trong lần sửa đổi Luật Đất đai này, không nên để méo mó như hiện tại. Theo ông Ánh, khi pháp luật đất đai được kiện toàn thì thị trường bất động sản sẽ phát triển tốt, không đơn thuần là đáp ứng nhu cầu nhà ở của xã hội, mà còn tạo cú huých cho các thị trường khác.
Trong thông báo mới nhất, Bộ Tài chính cho biết đang rà soát các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản để sửa đổi, bổ sung nhằm đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ, sự công khai, minh bạch trong công tác quản lý nhà nước về hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản.
Đối với hoạt động đấu giá đất, Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng đang soạn thảo dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số nghị định quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai, trong đó có Nghị định 43/2014/NĐ-CP quy định việc đấu giá quyền sử dụng đất.
Nhiều lãnh đạo doanh nghiệp cho biết, việc cơ quan quản lý vẫn loay hoay trong việc xác định giá đất khiến doanh nghiệp chịu thiệt thòi. Nhiều doanh nghiệp tham gia đấu giá đất thành công từ đầu năm 2020 tới nay chưa thể triển khai dự án do vướng tiền sử dụng đất, cho dù đã nộp tạm ứng cũng như lệ phí đầy đủ theo quy định.
Theo ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HOREA) cho hay, tại TP.HCM, việc cơ quan thuế yêu cầu kê khai lại giá hàng chục ngàn giao dịch bất động sản khiến thời gian xử lý kê khai thuế vượt quá 5 ngày theo quy định, thậm chí nhiều trường hợp kéo dài 10-15 ngày vẫn chưa xong, gây đình đốn hoạt động của doanh nghiệp và bức xúc trong xã hội.
Tương tự với câu chuyện đấu giá đất, việc thiếu cơ chế xác định giá đất theo giá thị trường cũng là nguyên nhân gây thất thoát tài sản nhà nước, làm nhiễu loạn thị trường bất động sản.
GS. Hoàng Văn Cường, đại biểu Quốc hội khóa XV, Ủy viên Ủy ban Tài chính của Quốc hội cho biết, hiện tại, cơ chế xác định giá đất chưa có sự thống nhất, mà chủ yếu dựa vào các khung giá, bảng giá được ấn định bằng các quyết định hành chính của Hội đồng nhân dân các địa phương. Tuy nhiên, một mảnh đất khi giao cho một đơn vị, cá nhân khai thác sẽ phải nộp tiền sử dụng đất cho Nhà nước theo giá thị trường chứ không do chính quyền, cơ quan quản lý quyết định. Việc này sẽ giúp lựa chọn được người sử dụng mảnh đất hiệu quả nhất, tránh để hoang hóa gây lãng phí.
Tổng Hợp