Ngành công nghiệp tiền mã hóa (tiền điện tử) đã đảo ngược mọi khái niệm truyền thống. Thế hệ trẻ và các chuyên gia trong lĩnh vực công nghệ thông tin đã đưa ra định nghĩa về một tài sản mới, một cấu trúc thị trường tiền tệ mới cũng như nhu cầu với loại tài sản này.
Tương tự thị trường chứng khoán, thị trường tiền điện tử cũng cần được tái cấu trúc để phát triển. Hiện tiền điện tử phải đối mặt với nhiều trở ngại trên hành trình đi tới áp dụng phổ biến trên thế giới, trong đó có hai lời chỉ trích lớn mà đồng tiền này phải đối mặt là “thiếu kho lưu trữ giá trị” và “được sử dụng để lách quy định, thanh toán cho các hoạt động bất hợp pháp”.
Lập luận về “kho lưu trữ giá trị” thực ra rất chủ quan. Bitcoin không được hỗ trợ bởi bất kỳ tài sản thế chấp vật chất nào như vàng, hay tiền tệ pháp định, nhưng giá trị vốn có của nó được liên kết với sức mạnh của những người nắm giữ.
Hiện phần lớn những người nắm giữ tiền điện tử là người trẻ, kỹ sư công nghệ thông tin, nhiều người trong số họ có nguồn lực tài chính hạn chế và rất có thể, những người này chấp nhận bán tháo tiền điện tử trong thời kỳ suy thoái, khiến đồng tiền này mất giá mạnh. Nhưng thực tế, nhiều nhà quản lý tài sản và quỹ hưu trí trên thế giới với quy mô quản lý hàng nghìn tỷ USD cũng đang nắm giữ một lượng Bitcoin cho mục đích đa dạng hóa danh mục đầu tư (bên cạnh vàng, vốn cổ phần tư nhân, bất động sản…).
Những nhà quản lý tài sản, quỹ đầu tư này sẽ không nhanh chóng bán ra tiền điện tử khi xuất hiện những tín hiệu xấu đầu tiên. Họ có đủ khả năng nắm giữ tài sản ở mức giá mua và chính điều này tạo ra một kho lưu trữ giá trị cho tiền điện tử, đó là mức sàn tự nhiên của sản phẩm, có khả năng chống lại suy thoái.
Khi các nhà đầu tư tổ chức nắm giữ nhiều hơn và dài hạn hơn, nền tảng của tiền điện tử càng được củng cố, cùng với kho lưu trữ giá trị của nó. Kho lưu trữ giá trị Bitcoin cũng được nâng cao bởi tính chất hữu hạn của nó, việc thiếu nguồn cung đóng vai trò chính trong việc định giá đồng tiền này.
Việc sử dụng tiền điện tử cho các hoạt động bất hợp pháp là một mối quan tâm thực sự và chắc chắn vẫn còn tồn tại trong bối cảnh các quy định về tiền kỹ thuật số vẫn yếu, rời rạc và hỗn loạn. Những lĩnh vực mới thường là mảnh đất để các đối tượng xấu lợi dụng và tiền điện tử đang ở giai đoạn này, nhưng nhìn ở khía cạnh tích cực thì đây cũng là cơ hội để các cơ quan quản lý xác định vấn đề ở đâu và xây dựng giải pháp để ngăn chặn những hành vi lợi dụng của kẻ xấu. Thực tế, tiền pháp định vẫn chiếm một phần trong các giao dịch bất hợp pháp, nhưng ngày càng được hạn chế nhờ các biện pháp an ninh cao hơn và sự hợp tác của ngành ngân hàng toàn cầu.
Không giống như tiền điện tử, được phát triển dựa trên lợi ích của các nhà bán lẻ với nhà đầu tư và chỉ mới được các thị trường chính thức chấp thuận gần đây, thị trường chứng khoán được xây dựng bởi các tổ chức dành cho các tổ chức và dần dần sau này, các nhà đầu tư nhỏ lẻ mới có thể tham gia.
Giai đoạn sơ khai của thị trường chứng khoán, giao dịch chứng khoán cũng khá tương đồng với hoạt động tại cửa hàng, đầu tiên là “hô giá” công khai tại sàn giữa các nhà giao dịch, sau đó phát triển thành hệ thống giao dịch và rồi giao dịch giữa các tổ chức.
Rất nhanh sau đó, các tổ chức đã thành lập các công ty môi giới chứng khoán dựa trên điện thoại, nơi các nhà đầu tư cá nhân có thể giao dịch cổ phiếu thông qua các nhà môi giới được ủy quyền. Từ cuối thập niên 1990, các công ty chứng khoán điện tử như Instinet được hình thành (hiện tại do Nomura sở hữu).
Thông qua các nền tảng dựa trên Microsoft Windows, các cá nhân có thể giao dịch cổ phiếu một cách thoải mái với máy tính ở nhà. Đến đầu thế kỷ 21, quá trình này thậm chí còn đơn giản hơn và phổ biến hơn nhiều, với giao dịch cổ phiếu và hầu hết các loại tài sản có thể thực hiện được từ điện thoại hoặc đồng hồ Apple, ở bất kỳ đâu trên thế giới.
Giao dịch ngoại hối (Forex, hay FX) đi theo con đường tương tự giao dịch chứng khoán: từng là hoạt động kinh doanh giữa ngân hàng với ngân hàng. Ngày nay, thị trường ngoại hối toàn cầu giao dịch khoảng 7.500 tỷ USD mỗi ngày, trong đó các giao dịch bán lẻ chiếm khoảng 1.000 tỷ USD.
Việc áp dụng rộng rãi giao dịch ngoại hối nằm ở nguồn gốc của nó: được sinh ra trong các tổ chức và sau đó phát triển thành bán lẻ. Điều này có nghĩa là các quy định đã được tích hợp vào hệ thống ngay từ đầu và hầu hết các vấn đề đã được giải quyết giữa các tổ chức rất lâu trước khi mở ra với các nhà đầu tư cá nhân.
Ngược lại, xuất phát điểm của tiền điện tử là bán lẻ, đây là lý do nó liên tục phải đối mặt với các câu hỏi xung quanh quy định yếu kém. Trước khi “mở cửa” với công chúng đầu tư, tiền điện tử không chịu bất kỳ khuôn khổ quản lý nào, chỉ đơn giản là gắn liền với các sản phẩm và dịch vụ mà nó thấy ở giao diện người dùng và màn hình giao dịch của các loại tài sản khác.
Cấu trúc mê cung của sàn giao dịch tiền điện tử FTX hiện đã phá sản, nơi một thực thể duy nhất kiểm soát tất cả các khía cạnh của hành trình khách hàng – nền tảng, ký quỹ, tiền điện tử, dịch vụ cho vay và thanh khoản – sẽ không tồn tại trên thị trường chứng khoán ngày nay.
Sự sụp đổ của FTX đã gây ra tác động rất lớn đến thị trường tiền điện tử toàn cầu vào cuối năm 2022. Cấu trúc thị trường của giao dịch tiền điện tử cần bắt đầu mô phỏng cấu trúc thị trường chứng khoán để phát triển mạnh. Điều này sẽ khuyến khích cộng đồng nhà đầu tư tổ chức tham gia vào thị trường.
EDX Markets, một sàn giao dịch tiền kỹ thuật số, được hỗ trợ bởi một số nhà tạo lập thị trường tổ chức lớn nhất như Citadel và Virtu, là chất xúc tác chính để thị trường này đi đúng hướng. Ứng dụng của Blackrock cho Bitcoin Spot ETF có thể giúp kích hoạt việc nắm giữ tiền điện tử hàng loạt.
Gần đây, Laser Digital, bộ phận đầu tư tiền điện tử của Công ty Chứng khoán Nomura đã tiến hành một cuộc thăm dò ý kiến với 300 tổ chức đầu tư, đại diện cho 4.900 tỷ USD tài sản. Kết quả cho thấy, 96% tổ chức tin rằng, đầu tư vào tiền điện tử là một biện pháp tốt để đa dạng hóa danh mục; 82% tổ chức lạc quan về triển vọng của tài sản này trong 12 tháng tới.
Chúng tôi đã bắt đầu thấy một số công ty tiền điện tử lớn đã bắt đầu cơ cấu lại hoạt động. Đó là các công ty mà lãnh đạo là người có nền tảng tài chính truyền thống và am hiểu cấu trúc thị trường tiền điện tử.
Các sàn giao dịch tiền điện tử và các nhà cung cấp cơ sở hạ tầng như Finery Markets và Crossover Markets hiểu rằng việc tách các dịch vụ như giao dịch và khớp lệnh, từ các dịch vụ như lưu ký tài sản là “chìa khóa” để cơ cấu lại thị trường tiền điện tử theo hướng quy củ, bền vững hơn.
Trong khi đó, các công ty như Copper.co và Komainu có trụ sở tại London (Anh) tập trung vào lưu trữ và lưu ký tiền điện tử, tránh hoàn toàn các dịch vụ giao dịch. Chuyên môn hóa trong từng lĩnh vực cụ thể là một cách để củng cố ngành công nghiệp tiền điện tử.
Tổng Hợp
(ĐTCK)