“Thị trường quá khó. Không bán được hàng”, đó là chia sẻ của hầu hết doanh nghiệp địa ốc, chưa bao giờ thấy bất động sản khó khăn như lúc này. Hầu như khách hàng không quan tâm hoặc có quan tâm nhưng không đủ sức mua. Thanh khoản giảm sâu và nguy cơ thị trường “ngủ đông” là hiện hữu…
Doanh nghiệp bất động sản đang rất đuối bởi nguồn vốn tiếp cận chính từ ngân hàng đã bị hạn chế, với các điều kiện vay thực sự khắt khe như phải có đầy đủ pháp lý 100%, còn khách hàng muốn vay được thì dự án phải bảo đảm đủ điều kiện từ giấy phép xây dựng, có chứng nhận quyền sử dụng đất… mới cho vay đặt cọc.
Theo ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM, phần lớn doanh nghiệp địa ốc hiện nay rơi vào tình trạng không còn tiền để trả lãi vay, trả nợ, duy trì bộ máy và hỗ trợ, giữ chân người lao động. Nhiều dự án không thể triển khai đúng tiến độ, giao dịch bị sụt giảm mạnh.
“Kẹt tiền, kẹt vốn, bị mất thanh khoản là rủi ro và là nguy cơ lớn nhất của mọi doanh nghiệp phải đương đầu. Mặc dù doanh nghiệp vẫn còn tài sản, nhưng do chưa bán được dẫn đến thiếu dòng tiền và có thể bị ‘chết trên đống tài sản’ của chính mình”, ông Châu nói.
Theo ông Nguyễn Hữu Quang, Phó tổng giám đốc Tập đoàn Danh Khôi, việc hợp tác này hứa hẹn tạo sự đột phá cho thị trường bất động sản Bà Rịa – Vũng Tàu trong bối cảnh bình thường mới. Trước đó, Công ty cổ phần Hưng Thịnh Land – một trong những trụ cột của Tập đoàn Hưng Thịnh (Hưng Thịnh Corp) cho hay, Công ty mới hoàn tất giao dịch vốn cổ phần trị giá 103 triệu USD với hai quỹ đầu tư Dragon Capital và VinaCapital.
“Đây là nguồn lực hỗ trợ Hưng Thịnh Land tiếp tục thực hiện các định hướng chiến lược, trong đó bao gồm đẩy mạnh sản phẩm nhà ở vừa túi tiền vốn là dòng sản phẩm tạo dựng nên thương hiệu của Hưng Thịnh”, đại diện Tập đoàn Hưng Thịnh chia sẻ.
Tuy nhiên, không nhiều doanh nghiệp đủ quy mô và sự hấp dẫn vốn ngoại, phần lớn các thành viên thị trường bất động sản hiện vẫn phải trông chờ vào sự “nâng đỡ” từ các chính sách của Nhà nước.
Phát biểu tại Hội nghị Phát triển thị trường bất động sản do Thủ tướng Chính phủ chủ trì diễn ra cuối tuần qua, ông Lê Hoàng Châu kiến nghị xây dựng cơ chế tạo điều kiện cho doanh nghiệp được tiếp cận nguồn vốn tín dụng và các nguồn vốn trên thị trường vốn, trong đó có việc mở rộng hoạt động phát hành trái phiếu doanh nghiệp.
Theo ông Châu, nguồn vốn tín dụng có vị trí rất quan trọng, là “bà đỡ” để thực hiện dự án nhưng đang bị siết dần theo lộ trình, nên các doanh nghiệp bất động sản đặt kỳ vọng vào việc phát hành trái phiếu doanh nghiệp để bù đắp. Bên cạnh đó, ở nước ta, thị trường vốn vẫn chưa phát triển đầy đủ, các quỹ đầu tư bất động sản, quỹ REIT quá nhỏ bé, nên các doanh nghiệp bất động sản phải dựa rất nhiều vào việc phát hành trái phiếu doanh nghiệp. Nếu “siết” cả tín dụng và trái phiếu doanh nghiệp thì sẽ “đứt gẫy” dòng vốn đầu tư, nhiều doanh nghiệp bất động sản có nguy cơ “ngộp thở” và nếu điều này xảy ra, nguy cơ tác động tiêu cực đến nền kinh tế chung là rất lớn.
Như chia sẻ của TS. Lê Xuân Nghĩa, nguyên Phó chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính Quốc gia tại tọa đàm về quản lý đầu tư cá nhân do Báo Đầu tư tổ chức ngày 14/7/2022 rằng, “cứ 1% tăng trưởng bất động sản sẽ tạo ra 1,4% tăng trưởng kinh tế và nếu bất động sản đình trệ thì đừng nói đến kinh tế tăng trưởng”.
Hầu hết các phân khúc, các khu vực từ TP.HCM đến nhiều địa phương khác đều rơi vào tình trạng cạn kiệt thanh khoản. Giám đốc sàn giao dịch bất động sản thuộc một tập đoàn có tên tuổi ở TP.HCM đang triển khai một dự án tại miền Trung cho biết, hơn 3 tháng trước đây, khi giới thiệu dự án, có hàng ngàn khách hàng quan tâm đăng ký tìm hiểu, nhưng hiện tại, khi dự án chính thức bán hàng, hầu hết đã “bỏ chạy”.
“Hiện nay, tâm lý thị trường đang sụt giảm mạnh, từ người mua nhà ở thực đến nhà đầu tư đều khá dè dặt, dẫn đến việc bán hàng rất khó khăn. Trong khi đó, các kênh huy động vốn đều bị tắc, dẫn đến nguy cơ dự án bị trùm mền, nhất là các dự án nhà ở hình thành trong tương lai”, giám đốc sàn giao dịch chia sẻ.
Khó khăn của doanh nghiệp địa ốc hiện không chỉ là nguồn vốn, mà còn hàng loạt vấn đề khác, trong đó có câu chuyện thủ tục pháp lý kéo dài. Giám đốc một doanh nghiệp tại TP.HCM đang hợp tác đầu tư dự án nhà phố tại Bà Rịa – Vũng Tàu than thở, gần 2 năm qua doanh nghiệp dồn lực để đầu tư, các bước thủ tục cơ bản đã xong, nhưng dự án vẫn không thể triển khai do bị vướng “chỉ tiêu nhà ở”.
Rủi ro của sự thiếu niềm tin là dù dự án có được các doanh nghiệp làm tốt đến mấy cũng không thể bán được hàng, mà nếu doanh nghiệp không bán được hàng đồng nghĩa với kênh huy động vốn từ khách hàng bị tắc.
Thêm vào đó, nguồn vốn tín dụng ngày càng khó tiếp cận hơn, dẫn đến nguy cơ hàng loạt dự án bất động sản bị “trùm mền”. Thực tế này đã từng diễn ra trong cuộc khủng khoảng của những năm 2008-2012. Lúc đó, mặc dù Nhà nước đưa ra hàng loạt gói kích cầu, hao tốn nhiều nguồn lực, nhưng phải mất một thời gian dài thị trường mới hồi phục trở lại.
Tổng Hợp