Thời gian qua nhiều vụ sai phạm về trái phiếu doanh nghiệp, chứng khoán, phải chăng đó là sự yếu kém của cơ quan chức năng? Đại biểu đề nghị cần có giải pháp lành mạnh hóa thị trường thay vì siết chặt theo hướng không quản được thì cấm, ảnh hưởng đến sự phát triển của thị trường?
Trả lời câu hỏi của các đại biểu, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết, thị trường chứng khoán đang có bước phát triển tốt, tăng trưởng bình quân giai đoạn 2016-2021 khoảng 26%. Đối với thị trường cổ phiếu, năm 2021, giao dịch đạt gần 7,7 triệu tỷ đồng, chiếm 92% GDP và tăng 46,7% so với năm 2020. Trái phiếu doanh nghiệp đạt 1,37 triệu tỷ đồng, tương đương 15% GDP.
Theo Bộ trưởng Phớc, thị trường chứng khoán của Việt Nam còn non trẻ, mới chỉ 22 năm, nhưng có nhiều tín hiệu tích cực, trong khi các nước tiên tiến đã có thời gian phát triển trên 500 năm. Tuy nhiên, thời gian qua thị trường có xảy ra một số hiện tượng thao túng cổ phiếu, đưa thông tin sai lệch, lừa dối khách hàng… Tuy nhiên, đây là những sai phạm của cá nhân.
“Chúng tôi đã tiến hành cảnh báo cho nhà đầu tư, trình Chính phủ sửa Nghị định 153 và tăng cường các giải pháp thực hiện minh bạch đối với thị trường chứng khoán và trái phiếu doanh nghiệp”, Bộ trưởng nhấn mạnh.
Cũng theo tư lệnh Bộ Tài chính, từ tháng 4 đến tháng 9/2021, Bộ ra 5 thông cáo báo chí về rủi ro của thị trường trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ.
Cũng theo Bộ trưởng Hồ Đức Phớc, Bộ đã có rất nhiều động thái cảnh báo nhà đầu tư chứng khoán trong thời gian qua.
Cụ thể, ngày 1/9/2021 ra công điện yêu cầu Ủy ban chứng khoán và các cơ quan thanh tra. Ngày 1/4/2022, cơ quan này thanh tra các công ty kiểm toán độc lập của các công ty chứng khoán, từ đó phát hiện nhiều sai phạm, chuyển cơ quan điều tra 34 vụ, xử phạt hành chính 568 vụ, với số tiền hơn 29 tỷ đồng. Ông Phớc cho rằng, đây cũng là bước làm lành mạnh hóa thị trường chứng khoán.
“Tuy nhiên, cán bộ Bộ Tài chính cũng có trách nhiệm trong những sai phạm trên thị trường chứng khoán. Chúng tôi đã cách chức 2 cán bộ lãnh đạo, cảnh cáo 2 cán bộ, kiểm điểm nhiều người khác, trong đó có Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán, Tổng giám đốc HOSE bị cách chức…”, ông Phớc nói.
Ông Phớc cũng nêu thêm, qua kiểm tra, Bộ Tài chính cũng phát hiện nhiều vi phạm, có cả trường hợp lợi dụng thị trường chứng khoán để rửa tiền. Bộ Tài chính đã chuyển cho cơ quan điều tra để xử lý nghiêm.
Thời gian tới Bộ tiếp tục tăng cường tổ chức thanh tra, kiểm tra các doanh nghiệp phát hành và công ty chứng khoán cung cấp dịch vụ; phối hợp với ngân hàng nhà nước trong quản lý, giám sát việc các tổ chức tín dụng phát hành, đầu tư và cung cấp dịch vụ về trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ.
Bộ Tài chính sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các cơ quan công an trong xác minh, điều tra, xử lý các vụ việc thao túng, phối hợp xử lý các tin đồn thất thiệt, sai sự thật, cung cấp thông tin cho cơ quan công an khi có các dấu hiệu nghi ngờ trong quá trình thanh, kiểm tra.
Bên cạnh đó, Bộ cũng rà soát đồng bộ từ luật đến các nghị định và văn bản hướng dẫn để tăng cường minh bạch thông tin, đảm bảo các quyền và lợi ích hợp pháp của các chủ thể tham gia thị trường.
Bộ Tài chính có những công cụ, chỉ báo nào để nhận diện, đánh giá tính chất, mức độ bong bóng của thị trường chứng khoán, có giải pháp gì để thị trường chứng khoán nước ta phát triển ổn định, bền vững trong thời gian tới?
Tổng Hợp