Theo số liệu thống kê của Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam, quý III/2020, cả nước ghi nhận hơn 4.000 sản phẩm condotel mới được chào bán. Tuy nhiên, thị trường gần như đóng băng, lượng giao dịch không đáng kể. Có đến 2/3 các dự án có sản phẩm đang chào bán nhưng không phát sinh giao dịch. Những khu vực dẫn đầu về condotel như Quảng Ninh, Đà Nẵng, Phú Quốc, Bình Thuận… đều có số lượng giao dịch ở mức rất thấp.
Ông Nguyễn Văn Đính, Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam cho biết, nguyên nhân chính dẫn đến sự sụt giảm mạnh của thị trường condotel là khung pháp lý cho loại hình này vẫn chưa thực sự rõ ràng. Ngoài ra, ảnh hưởng của dịch bệnh khiến lĩnh vực du lịch, nghỉ dưỡng tuột dốc không phanh.
DKRA Việt Nam vừa công bố diễn biến thị trường condotel tại 10 tỉnh thành giáp biển với lượng tồn kho ngày càng lớn, sức cầu chung toàn thị trường tiếp xu hướng giảm từ cuối quý II/2019 đến nay.
Trong các tháng 7, 8, 9 chỉ một dự án với 71 căn condotel mới chào bán ra thị trường. Tuy rổ hàng ở mức khiêm tốn, sức hấp thụ chỉ bằng 1% so với quý III/2019, tức giảm 99% so với cùng kỳ. Giao dịch căn hộ condotel tại các tỉnh thành giáp biển từ miền Trung đổ vào Nam (Thừa Thiên Huế, Phú Yên, Bình Định, Quảng Nam, Đà Nẵng, Bình Thuận, Khánh Hòa, Bà Rịa – Vũng Tàu, Phú Quốc) đều ảm đạm.
Trong tổng rổ hàng sơ cấp (chủ đầu tư chào bán lần đầu) cả cũ và mới, chỉ Ninh Thuận bán được 100% sản phẩm tung ra, Bà Rịa – Vũng Tàu và Quảng Nam lần lượt tiêu thụ 10-15% hàng, Phú Quốc và Khánh Hòa ế 98% nguồn cung. Các tỉnh còn lại hầu như không bán được gì, tỷ lệ tồn kho lên đến 100%.
Trong khi đó, thị trường biệt thự biển đón nhận 3 dự án mở bán, cung ứng 152 căn. Tỷ lệ tiêu thụ khá khiêm tốn, đạt 39% nguồn cung mới (khoảng 59 căn). Sức cầu chung toàn thị trường tiếp tục xu hướng giảm từ cuối quý II/2019 đến nay.
DKRA dự báo nguồn cung bất động sản nghỉ dưỡng nhiều khả năng vẫn sẽ tiếp tục tăng, đạt mức 700-800 căn condotel, 600-800 căn biệt thự biển. Dự án đa phần tập trung ở Bình Thuận, Bà Rịa – Vũng Tàu, Phú Quốc và Quảng Nam. Sức cầu chung toàn thị trường tiếp tục duy trì ở mức thấp và chưa có sự thay đổi đột biến trong ngắn hạn.
Liên quan đến vấn đề pháp lý cho loại hình bất động sản biển, ông Vũ Văn Phấn, Phó Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) cho biết: “Nói về pháp luật thì đúng là chưa theo kịp, chưa đáp ứng được mong muốn của các chủ đầu tư và của người dân. Nhưng nếu nói chưa có quy định là không đúng. Hiện nay, không có một quy định pháp luật nào về đầu tư kinh doanh dự án du lịch biển hoặc resort mà đó là quy định chung. Nếu không có quy định tại sao một số doanh nghiệp vẫn triển khai dự án và đưa vào vận hành từ mấy năm nay? Phải có mới làm được”.
Riêng với loại hình condotel, ông Phấn cho biết, Điều 11, Điều 14 và Điều 19 của Luật Kinh doanh bất động sản đã quy định rõ việc được mua căn hộ. Người mua cũng được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất đối với căn hộ đó. Trong vòng 50 ngày, chủ đầu tư phải làm Giấy chứng nhận và cơ quan Nhà nước phải cấp cho người mua.
Còn vấn đề cam kết lợi nhuận 8% hay 10%, ông Phấn cho hay: “Có ý kiến cho rằng, Bộ Xây dựng nên ban hành quy định khống chế mức cam kết lợi nhuận này, không nên để cao tới 14 – 15%. Tuy nhiên, theo tôi, đây là thỏa thuận trong kinh doanh, không nên khống chế. Nhà nước không nên can thiệp vào. Các doanh nghiệp làm một dự án mất khoảng 5 – 6 năm, nhưng để ra một sản phẩm Luật hay Nghị định, các cơ quan chức năng cũng phải bỏ ra khoảng thời gian tương tự”.
Được biết, Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng đang rốt ráo hoàn thiện dự thảo Nghị định sửa đổi các Nghị định hướng dẫn thi hành Luật Đất đai, trong đó có nội dung tạo hành lang pháp lý cởi mở, cụ thể hơn đối với vấn đề sở hữu các sản phẩm bất động sản biển như chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng tại cuộc họp Ban chỉ đạo nhà ở quốc gia đầu tháng 10 vừa qua.
Ông Lê Hoàng Châu – Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM cho biết, hiện nay chưa có quy định pháp luật về phần sở hữu riêng, phần sở hữu chung, quyền sử dụng đất chung của công trình xây dựng trong các dự án kinh doanh bất động sản không phải là dự án phát triển nhà ở, để bán, chuyển nhượng cho khách hàng, có cấu trúc tương tự căn hộ chung cư như condotel , officetel, hometel… Mà phần sở hữu riêng, phần sở hữu chung, quyền sử dụng đất chung là rất cần thiết làm căn cứ để cấp Giấy chứng nhận.
Theo ông Châu, hiện nay chỉ có Điều 100 Luật Nhà ở quy định phần sở hữu riêng, phần sở hữu chung của chủ sở hữu căn hộ và các phần diện tích khác của nhà chung cư. Bộ Xây dựng ban hành Thông tư 21/2019/TT-BXD về “Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nhà chung cư” quy định cách tính “diện tích sử dụng” căn hộ nhà chung cư, căn hộ condotel, căn hộ officetel.
Có đến 2/3 các dự án có sản phẩm đang chào bán nhưng không phát sinh giao dịch. Những khu vực dẫn đầu về condotel như Quảng Ninh, Đà Nẵng, Phú Quốc, Bình Thuận… đều có số lượng giao dịch ở mức rất thấp.