Áp lực thanh khoản từ tăng trưởng tín dụng được VCBS dự báo chưa xuất hiện trong 2020 và có thể phải tới cuối 2021 mới xuất hiện trở lại
Ngân hàng Nhà nước có thể hỗ trợ thị trường tiền tệ thông qua thị trường mở, gia tăng dự trữ ngoại hối, nâng trần tăng trưởng tín dụng cho các ngân hàng thương mại hoặc lùi thời hạn áp dụng các tiêu chuẩn an toàn tài chính cao hơn đối với các ngân hàng thương mại.
“Chúng tôi dự báo tăng trưởng tín dụng sẽ cải thiện lên mức 13% trong năm 2021. Chúng tôi đồng thời cho rằng lãi suất huy động và cho vay sẽ giảm 0,20 – 0,5 điểm% trong năm 2021 trong bối cảnh chính sách tiền tệ được nới lỏng và áp lực lạm phát hạ nhiệt”, phía VNDirect cho biết.
Trong cơ cấu nguồn thu, doanh thu từ dịch vụ tín dụng chững hoặc giảm. Ngược lại, lãi từ kinh doanh chứng khoán và bảo hiểm “lên ngôi”. Ngoài ra, việc không tăng chi phí dự phòng rủi ro nhờ cơ cấu lại nhóm nợ khiến lợi nhuận các ngân hàng bình ổn hơn.
Tuy nhiên, nhiều chuyên gia tài chính đưa ra các quan điểm đều khá thận trọng khi tăng trưởng tín dụng chững lại. Trước diễn biến phức tạp của dịch bệnh, các doanh nghiệp cũng không mạnh tay mở rộng kinh doanh. Trong khi ngân hàng phải cắt giảm nhân viên, dòng tiền dư thừa xoay chuyển chưa hợp lý. Trong bối cảnh đó, nợ xấu thật tiềm ẩn sẽ là gánh nặng cho các ngân hàng thời gian tới đây.
Lạm phát năm 2021 được công ty chứng khoán này dự báo ở mức 2,9%, thấp hơn dự báo khoảng 3,2% cho năm 2020 và mục tiêu 4% mà Chính phủ đặt ra.
Giới chuyên gia hoạt động trong lĩnh vực ngân hàng cho rằng, ngân hàng sẽ phải quen với trạng thái “bình thường mới” khi đa số khách hàng không có nhu cầu và không muốn tới chi nhánh nữa, mạng lưới chi nhánh lớn chuyển từ lợi thế thành điểm yếu về chi phí. Chưa kể cạnh tranh không chỉ tới từ ngân hàng khác mà còn đến từ các tổ chức không phải ngân hàng, thậm chí là các đối tác trước đây của ngân hàng; năng lực và kiến trúc công nghệ của core banking theo truyền thống có thể không còn phù hợp với môi trường cạnh tranh mới.
KBSV giảm dự báo lạm phát bình quân trong năm 2020 xuống còn 3,3% từ mức 3,5% trước đó, do diễn biến của giá thịt lợn đang trong xu hướng giảm nhờ nguồn cung được cải thiện và giá xăng dầu vẫn duy trì ở mức thấp nhiều hơn so với cùng kỳ.
Các tín hiệu tích cực của lạm phát giúp tăng kỳ vọng vào việc NHNN sẽ tiếp tục có động thái hạ lãi suất điều hành thêm một lần nữa trong tương lai gần, trong nỗ lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
Trên thực tế, sau lần hạ lãi suất gần đây nhất của NHNN trong tháng 10 vừa qua, các hiệu ứng tích cực đã xuất hiện như tăng trưởng tín dụng cải thiện (chỉ riêng trong nửa đầu tháng 11, tín dụng đã tăng 1%, tương đương gần 90.000 tỷ đồng so với cuối tháng 10), song song với đó là sự cải thiện ở các chỉ số về doanh thu bán lẻ, chỉ số sản xuất công nghiệp của tháng 11.
Để giảm bớt khó khăn do tác động của dịch Covid-19, từ đó nền kinh tế có điều kiện phục hồi nhanh, tăng khả năng tiếp cận vốn vay ngân hàng đối với nền kinh tế, trên cơ sở diễn biến kinh tế trong và ngoài nước, Ngân hàng Nhà nước đã liên tiếp điều chỉnh giảm 3 lần các mức lãi suất, tổng mức giảm 1,5-2,0%/năm đối với lãi suất điều hành.
Đồng thời, sẵn sàng hỗ trợ thanh khoản cho tổ chức tín dụng, tạo điều kiện cho các ngân hàng thương mại tiếp cận nguồn vốn từ Ngân hàng Nhà nước với chi phí thấp hơn, qua đó có điều kiện giảm lãi suất cho vay để hỗ trợ khách hàng phục hồi sản xuất kinh doanh.
Cụ thể, Ngân hàng Nhà nước đã giảm lãi suất tái cấp vốn từ 6%/năm xuống 4%/năm; lãi suất tái chiết khấu giảm từ 4%/năm xuống 2,5%/năm; lãi suất chào mua giấy tờ có giá qua nghiệp vụ thị trường mở giảm từ 4%/năm xuống 2,5%/năm; lãi suất cho vay qua đêm trong thanh toán điện tử liên ngân hàng và cho vay bù đắp thiếu hụt vốn trong thanh toán bù trừ giảm từ 7%/năm xuống 5%/năm.
Đáng chú ý, so với các nước trong khu vực như Philippines giảm 2%; Thái Lan giảm 0,75%, Malaysia giảm 1,25%, Indonesia giảm 1,25%; Ấn Độ giảm 1,15%; Trung Quốc giảm 0,3%. Như vậy, Việt Nam hiện là một trong những nước có mức giảm lãi suất điều hành lớn nhất.
Không chỉ giảm lãi suất điều hành, để hỗ trợ tổ chức tín dụng có điều kiện giảm nhanh và mạnh lãi suất cho vay đối với doanh nghiệp và người dân, Ngân hàng Nhà nước đã giảm 0,6 – 1,0%/năm trần lãi suất tiền gửi các kỳ hạn dưới 6 tháng; giảm trần lãi suất cho vay ngắn hạn đối với các lĩnh vực ưu tiên của tổ chức tín dụng đối với khách hàng với tổng mức giảm là 1,5%/năm (hiện ở mức 4,5%/năm).
Bên cạnh đó, cơ quan này cũng đã chỉ đạo tổ chức tín dụng chủ động cân đối khả năng tài chính để áp dụng lãi suất cho vay hợp lý; triệt để tiết giảm chi phí hoạt động, tập trung mọi nguồn lực để giảm lãi suất huy động và lãi suất cho vay nhằm hỗ trợ và đồng hành cùng doanh nghiệp, người dân vượt qua khó khăn.
Số liệu của NHNN, tổng dư nợ tín dụng được cơ cấu lại theo Thông tư 01 đến nay vào khoảng 340.000 tỷ đồng. Nếu một phần trong số này phải chuyển nhóm nợ, thành nợ xấu hơn thì các ngân hàng sẽ phải trích lập dự phòng rủi ro lớn hơn và nguy cơ cuốn phăng lợi nhuận trong năm nay và cả năm tới.
Các ngân hàng thương mại đã kiến nghị sửa dự thảo Thông tư 01 theo hướng dẫn trích lập dự phòng rủi ro đầy đủ nhưng cần theo lộ trình trong khoảng 3 năm, thay vì phải trích đủ một lần. Điều này không chỉ tránh cú sốc cho các ngân hàng vì dịch bệnh là bất khả kháng mà còn hỗ trợ để các ngân hàng thương mại tiếp tục có nguồn lực hỗ trợ doanh nghiệp và nền kinh tế. Ngước lại, nếu bị chuyển nhóm nợ xấu, các doanh nghiệp cũng có nguy cơ không đáp ứng đủ yêu cầu về tín nhiệm, không được tiếp tục vay vốn để phục hồi sản xuất, kinh doanh.