Thủ tục này theo cơ chế “một cửa” nhưng lại mất nhiều thời gian, thậm chí bị tắc ngay tại cửa đầu tiên là khâu “chấp thuận chủ trương đầu tư đồng thời với chấp thuận nhà đầu tư” tại Sở Kế hoạch và Đầu tư.
Theo Hiệp hội Bất động sản TP HCM (HoREA), ngoài những khó khăn trong việc tiếp cận nguồn vốn tín dụng, nguồn vốn trái phiếu doanh nghiệp (DN), khó khăn lớn nhất của thị trường bất động sản (BĐS) hiện nay là vướng mắc về pháp lý, chiếm 70% khó khăn của các DN BĐS và các dự án BĐS. Chỉ riêng TP HCM, trong số khoảng 700 dự án đang triển khai thì có tới hơn 140 dự án bị vướng mắc pháp lý.
Theo ông Lê Hoàng Châu, hiện có rất nhiều điểm vướng trong quy trình thủ tục đầu tư xây dựng dự án nhà ở thương mại, dự án nhà ở xã hội thời gian qua làm khó, làm khổ các DN rất nhiều. Trong đó, một số vướng mắc cần được xem xét xử lý sớm đó là vướng trong thực hiện thủ tục “chấp thuận chủ trương đầu tư đồng thời với chấp thuận nhà đầu tư” tại Sở Kế hoạch và Đầu tư; vướng mắc do quy định phải “Đánh giá sự phù hợp của dự án đầu tư với quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh, quy hoạch đô thị…” và quy định “Đối với quy hoạch đô thị, nội dung thẩm định phải có đánh giá về sự phù hợp của dự án đầu tư với quy hoạch chi tiết (nếu có), quy hoạch phân khu (nếu có)…”.
Chủ tịch HoREA dẫn chứng chỉ có 2 quy định “đánh giá sự phù hợp với quy hoạch đô thị, quy hoạch phân khu”, “giấy tờ chứng minh đất đã được giải phóng mặt bằng” mà Sở Kế hoạch và Đầu tư TP HCM thường phát hành tới 10 bộ hồ sơ yêu cầu các cơ quan nhà nước có thẩm quyền có ý kiến. “Thủ tục này theo cơ chế “một cửa” nhưng lại mất nhiều thời gian, thậm chí bị tắc ngay tại cửa đầu tiên là khâu “chấp thuận chủ trương đầu tư đồng thời với chấp thuận nhà đầu tư” tại Sở Kế hoạch và Đầu tư. Trong khi trước đây làm theo cơ chế “nhiều cửa”, DN có thể trực tiếp làm việc đồng thời với từng sở, ngành, quận, huyện để được thẩm định nên có kết quả nhanh hơn hiện nay. Đây chỉ là thủ tục khởi đầu của dự án, chứ không phải là thủ tục để quyết định ngay “Báo cáo khả thi” của dự án, vì sau thủ tục này, các sở, ngành tiếp tục thực hiện thủ tục thẩm định dự án; phê duyệt quy hoạch chi tiết; giao, thuê đất; công nhận chủ đầu tư; xác định nghĩa vụ tài chính; cấp giấy phép xây dựng…” – ông Lê Hoàng Châu phân tích.
Bên cạnh đó, vướng mắc trong việc bảo đảm chỉ tiêu “quy mô dân số” và “đánh giá tác động giao thông” khi thực hiện thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư dự án cũng khiến các DN có dự án “mất ăn mất ngủ”. Rào cản về quy mô dân số làm cho DN khó được công nhận chủ đầu tư và phê duyệt các dự án. “Hiện nay, quy mô dân số thực tế của TP HCM khoảng 13 triệu người, trong khi quy mô dân số theo tổng điều tra dân số năm 2019 chỉ có 8,9 triệu người, còn các quận, huyện, TP Thủ Đức lại được phân bổ chỉ tiêu quy mô dân số thấp xa so với thực tế” – ông Lê Hoàng Châu nói.
Gotec Land “tố” Sở Xây dựng TP HCM đã làm khó, không duyệt thủ tục cấp thông báo đủ điều kiện bán nhà ở hình thành trong tương lai để công ty mở bán sản phẩm. “Chúng tôi đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; giấy phép xây dựng; đã thi công và hoàn thành phần móng, hầm theo biên bản nghiệm thu ngày 22-6-2022, nên cơ bản đã đủ điều kiện đưa ra kinh doanh. Nhưng sau 6 tháng từ khi nộp hồ sơ lần đầu để xin cấp thông báo đủ điều kiện mở bán vẫn bị đưa vào diện “chờ rà soát”. Việc từ chối giải quyết thủ tục xác nhận đủ điều kiện bán cho chúng tôi là sai quy định pháp luật và đang gây thiệt hại rất lớn cho DN. Thông tin mới nhất mà chúng tôi có được là tuần tới, UBND TP HCM, Sở Xây dựng sẽ họp về vụ việc của Gotec Land nhưng chưa biết cụ thể ra sao” – đại diện Gotec Land chia sẻ với phóng viên Báo Người Lao Động.
Liên quan thị trường BĐS, Vụ Tín dụng các ngành kinh tế – Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tổng hợp báo cáo của các ngân hàng thương mại cho thấy khó khăn, vướng mắc khi cấp tín dụng cho các dự án BĐS tập trung về hệ thống thủ tục pháp lý liên quan đất đai, quy hoạch, đầu tư… Đây là vướng mắc rất lớn tồn tại trong thời gian qua. Thị trường cũng đang có sự mất cân đối cung cầu tại các phân khúc dư thừa nhà ở cao cấp, biệt thự trong khi nhà ở xã hội, nhà ở giá rẻ còn hạn chế.
Do đó, NHNN đề xuất các bộ, ngành, địa phương tiếp tục xử lý, giải quyết các vướng mắc về thủ tục pháp lý với lĩnh vực BĐS. Về phía NHNN, sẽ tiếp tục chỉ đạo tổ chức tín dụng kiểm soát rủi ro cấp vốn đối với phân khúc BĐS cao cấp đang dư thừa nguồn cung; kinh doanh có tính đầu cơ, làm giá, lũng đoạn thị trường; kiểm soát mức độ tập trung tín dụng vào một số khách hàng, nhóm khách hàng lớn, khách hàng liên quan cổ đông lớn, người liên quan cổ đông của tổ chức tín dụng nhằm bảo đảm an toàn hoạt động ngân hàng.
Tổng Hợp
(Người Lao Động)