Tín dụng bất động sản vẫn là miếng bánh ngọt ngào với các nhà băng, vấn đề là lựa chọn vừa đủ để tránh bị nghẹn.
Lãnh đạo một ngân hàng tại TP.HCM cũng đưa ra quan điểm, tín dụng bất động sản vẫn là loại hình cho vay an toàn khi có tài sản thế chấp là bất động sản nên ngân hàng không dừng cho vay. Tuy nhiên, để kiểm soát rủi ro, ngân hàng trên cũng hạn chế rót vốn cho chủ đầu tư dự án.
Thực tế, sau thông tin Chủ tịch FLC, sau đó là Tổng giám đốc Tân Hoàng Minh bị bắt có liên quan đến trái phiếu bất động sản và khoản vay ngân hàng cũng khiến nhiều nhà băng cẩn trọng hơn trong việc rót vốn cho chủ đầu tư dự án. Về chính sách điều hành chung, NHNN chỉ có chủ trương kiểm soát chặt hoạt động cho vay bất động sản, mà không dừng hoàn toàn.
Việc thắt chặt tín dụng sẽ ảnh hưởng ngay đến các doanh nghiệp yếu về năng lực tài chính, không có khả năng cân đối tài chính, không đủ năng lực để huy động vốn trên cả thị trường vốn chủ lẫn thị trường vốn vay. Ngược lại, với những chủ đầu tư lớn, tiềm lực tài chính vững mạnh, có khả năng quản lý tài chính và tiếp cận nguồn vốn tốt, sẽ càng có cơ hội phát triển hơn.
TS. Trần Du Lịch, chuyên gia tài chính – kinh tế cho rằng, việc kiểm soát tín dụng bất động sản nhằm thanh lọc doanh nghiệp trong lĩnh vực này để thị trường nhà đất phát triển bền vững hơn vì hiện nhiều doanh nghiệp chủ yếu dựa vào vốn vay.
Theo Ngân hàng Nhà nước (NHNN), tín dụng bất động sản hiện chiếm khoảng 12% trong tổng dư nợ nền kinh tế. Trong cơ cấu tín dụng bất động sản, cho vay mua bất động sản để sử dụng chiếm 68%, còn lại là kinh doanh bất động sản.
Trước đó, NHNN đặt ra mục tiêu tăng trưởng tín dụng năm 2022 là 14% và có thể linh hoạt cao hơn hoặc thấp hơn, tùy theo diễn biến của nền kinh tế. Tuy nhiên, NHNN đã có chỉ đạo kiểm soát chặt tín dụng bất động sản, vào những khách hàng lớn, dự án lớn, các dự án BOT, BT giao thông, chỉ tạo điều kiện cho bất động sản nhà ở, tín dụng tiêu dùng phục vụ nhu cầu thực, chính đáng.
Bên cạnh đó, bà Hà Thu Giang, Phó vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế (NHNN) cho hay, cơ quan này sẽ có biện pháp giám sát chặt chẽ dòng tiền tín dụng chảy sang lĩnh vực bất động sản, bởi đây là lĩnh vực kinh doanh tiềm ẩn nhiều rủi ro.
TS. Lê Xuân Nghĩa, chuyên gia tài chính – ngân hàng cũng cho rằng, nếu không siết chặt tình trạng ngân hàng cho vay sân sau, bắt tay với doanh nghiệp bất động sản mua trái phiếu doanh nghiệp để đảo nợ…, thì đến một lúc nào đó, mức độ nguy hiểm sẽ lan rộng và ngoài tầm tay của cơ quan thanh tra giám sát.
Vấn đề này cũng được cổ đông của ngân hàng quan tâm trong mùa đại hội cổ đông (ĐHCĐ) năm 2022. Hiện Techcombank là ngân hàng có tỷ lệ dư nợ cho vay bất động sản lớn nhất toàn ngành. Lãnh đạo Techcombank cho biết, bất động sản là lĩnh vực mà Ngân hàng có lợi thế và có thể kiểm soát được rủi ro.
Bên cạnh đó, ông Tiết Văn Thành, Tổng giám đốc Agribank cho biết, Ngân hàng không siết chặt, mà chỉ hạn chế cho vay đối với kinh doanh bất động sản. Dư nợ cho vay đối với lĩnh vực này ở Agribank hiện chỉ chiếm chưa đầy 1% tổng dư nợ 1,5 triệu tỷ đồng.
Được biết, trong danh mục cho vay bất động sản, NHNN “khóa cứng” tỷ lệ 8%, tức là tỷ lệ cho vay bất động sản không được vượt quá 8% tổng tín dụng chung của ngân hàng, nếu vượt hoặc tăng “nóng” quá sẽ bị tuýt còi và ngân hàng phải hạn chế cho vay.
Những ngày cuối tháng 3/2022, một số nhà băng có động thái tạm dừng cấp tín dụng, giải ngân đối với mảng cho vay bất động sản trước chủ trương kiểm soát rủi ro ở lĩnh vực này. Tuy nhiên, đây chỉ là một trong những chỉ đạo bình thường trong hoạt động kinh doanh của ngân hàng.
Sacombank đã ban hành công văn trên toàn hệ thống cho biết, cần tập trung tín dụng vào một số lĩnh vực sản xuất, ưu tiên nông nghiệp, nông thôn, xuất khẩu, công nghiệp hỗ trợ, doanh nghiệp nhỏ và vừa, ứng dụng công nghệ cao và các ngành có giá trị gia tăng cao như dịch vụ, logictics…
Trong khi đó, nhà băng này không đề cập đến việc không cấp tín dụng đối với lĩnh vực bất động sản (ngoại trừ cho vay cán bộ, công nhân viên và người mua/xây/sửa bất động sản để ở). Ngoài ra, Sacombank cũng yêu cầu các đơn vị không thực hiện huy động – cho vay cầm cố sổ cùng lúc. Việc kiểm soát tín dụng bất động sản này tại Sacombank sẽ được diễn ra đến ngày 30/6/2022.
Về việc Tập đoàn FLC đang có khoản vay hơn 1.800 tỷ đồng tại Sacombank, trong khi ông Trịnh Văn Quyết, Chủ tịch Hội đồng quản trị FLC vừa bị bắt tạm giam, Sacombank khẳng định, khoản vay của FLC tại Ngân hàng đảm bảo đúng quy định.
Theo Tổng giám đốc OCB Nguyễn Đình Tùng, việc một số ngân hàng tạm dừng giải ngân lĩnh vực bất động sản là chính sách riêng biệt, nội bộ của từng tổ chức tín dụng. Còn thực tế, cho vay bất động sản vẫn được các ngân hàng mở cửa vì có tài sản đảm bảo.
Tại OCB, tỷ lệ cho vay bất động sản hiện nay dưới 8% tổng dư nợ và ngân hàng vẫn đang giải ngân bình thường, chỉ cần khách hàng có đủ điều kiện vay, room tín dụng vẫn còn. OCB kỳ vọng tăng trưởng tín dụng 2022 tăng ở mức 25%.
Liên quan đến FLC, Tổng giám đốc OCB cho biết, khoản vay được thế chấp bằng cổ phiếu của Bamboo Airways. Theo đó, tổng giá trị tài sản đảm bảo bằng bất động sản hiện OCB đang nắm giữ khoảng hơn 2.000 tỷ đồng, lớn hơn rất nhiều so với khoản vay của FLC tại OCB nên không đáng ngại, không có ý định giải chấp cổ phiếu.
“Thường ngân hàng chỉ cho vay 70-80% tổng giá trị tài sản đảm bảo. Tính đến đến thời điểm cuối năm 2021, dư nợ của FLC là 1.392 tỷ đồng. Do đó, OCB đã khẳng định, nếu có rủi ro xảy ra, chỉ riêng xử lý tài sản đảm bảo là Ngân hàng đã đảm bảo khả năng thu hồi nợ”, ông Tùng cho biết thêm.
Tổng Hợp