Không chỉ với khách hàng cũ chịu lãi cao, mức lãi suất hiện nay tại nhiều ngân hàng với khách hàng mới cũng trên 10%/năm.
Tại TPBank, nhân viên tư vấn đưa ra lãi suất ưu đãi cho khách vay mua nhà trong 6 tháng đầu là 8%/năm, trong một năm đầu là 12%/năm. Hết thời gian ưu đãi thì tính lãi suất thả nổi.
Tại HDBank, mức lãi suất ưu đãi cố định là 13,5%/năm cho năm đầu. Từ năm tiếp theo sẽ tính lãi suất cơ sở cộng 4,5%/năm.
Tại VietinBank, lãi vay ưu đãi năm đầu là 10,5%/năm, tại GPBank là 11,3%/năm, VIB là 12%/năm, PVcomBank là 12%/năm…
Các nhà băng cũng đều đưa ra quy định thời gian vay tối đa, phổ biến 20-35 năm với các khách hàng vay mua bất động sản. Mức vay tối đa trong khoảng từ 60 đến 80% giá trị định giá tài sản. Các ngân hàng áp dụng phí trả nợ trước hạn, trong khoảng 1-3%.
Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM Lê Hoàng Châu cho rằng, vừa qua các ngân hàng thương mại đã giảm lãi suất huy động nhanh, nhưng mặt bằng lãi vay đối với khách hàng cá nhân giảm chậm và rất ít, lãi vay còn đang ở mức cao. Ngân hàng chưa có chia sẻ với khách hàng.
Thống kê lợi nhuận năm 2020- 2022 của 28 ngân hàng tăng bình quân 21%, trong khi các doanh nghiệp, cá nhân lại gặp nhiều khó khăn. Tổng lãi vay mà ngành ngân hàng hỗ trợ trong năm 2022 ở mức 3.000 tỷ đồng là không nhiều. Trong khi các ngân hàng dự kiến tăng lợi nhuận 10% trong năm 2023 khiến các doanh nghiệp, đặc biệt là khách hàng vay cảm thấy “đắng nghét”.
Vì vậy, ông Châu đề nghị, ngân hàng nên giảm mức lãi vay mua nhà xuống còn 8-9%/năm.
Trong một cuộc họp với các lãnh đạo ngân hàng thương mại vào cuối tháng 4 vừa qua, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Đào Minh Tú nói rằng: “Các ngân hàng phải xem lại mình, không thể cứ lãi lớn trong khi nhiều doanh nghiệp, người dân còn đang khốn khó”.
Việc các ngân hàng vẫn cho vay cao, theo Ngân hàng Nhà nước, do áp lực gia tăng lãi suất luôn tồn tại (kinh tế Việt Nam có độ mở lớn, biến động của thị trường tài chính, tiền tệ thế giới tác động nhanh và mạnh lên lãi suất, tỷ giá trong nước).
Bên cạnh đó, ngân hàng chủ yếu huy động ngắn hạn trong khi các khoản cho vay dài hạn lại chưa thu hồi được trong bối cảnh khả năng trả nợ của khách hàng suy giảm. Cụ thể, 88% lượng tiền gửi của hệ thống ngân hàng là các khoản tiền gửi ngắn hạn, từ 12 tháng trở xuống nhưng trên 52% dư nợ tín dụng là trung, dài hạn. Đây là một trong những lý do tạo sức ép lên lãi suất.
Theo báo cáo từ Hội Môi giới bất động sản Việt Nam (VARS), giao dịch bất động sản các tháng gần đây vẫn chậm, lý do bởi nhiều người chưa thấy được việc đi vay để mua nhà lúc này là phù hợp với ngân sách gia đình, bao gồm cả những người có nhu cầu ở thực.
Bên cạnh đó, mặc dù lãi suất huy động đã giảm nhưng lãi suất vay vẫn ở mức cao do cần độ trễ. Các khoản vay mua nhà thường là vay dài hạn, nên các ngân hàng sẽ phải cân nhắc mức độ rủi ro mới tính tới việc giảm mạnh lãi vay.
Thận trọng rơi vào “bẫy” lãi suất cao
Theo giới chuyên gia, trong trường hợp lãi suất cao như hiện tại, người mua nhà nên cẩn trọng hơn trong việc cân đối tài chính. Dự đoán, lãi suất vay cần giảm xuống dưới 10%/năm thì mới có thể kích cầu tăng sức mua với bất động sản.
Còn theo PGS.TS Đinh Trọng Thịnh – chuyên gia kinh tế, việc vay mượn để mua nhà cũng là động lực để trả nợ và chi tiêu tiết kiệm. Tuy nhiên, người mua phải cân đối tài chính và mức lãi suất vay, nếu phải vay với số tiền quá lớn và mức lãi suất cao thì không nên, nhất là với những gia đình trẻ có thu nhập thấp thì không nên gồng mình vay ngân hàng để mua nhà vì mức lãi suất hiện tại sẽ làm gia tăng áp lực trong trả nợ mỗi tháng.
Tổng Hợp