Tổng Công ty Hàng không Việt Nam (Vietnam Airlines – Mã: HVN) vừa công bố tài liệu đại hội cổ đông thường niên 2021 tổ chức vào sáng 14/7. Vietnam Airlines dự kiến sẽ lỗ thêm 14.526 tỷ trong năm 2021 do nhiều yếu tố.
Ước tính kết quả kinh doanh nửa đầu năm và kế hoạch kinh doanh cả năm 2021 của Vietnam Airlines không gây nhiều bất ngờ. Từ giữa tháng 6, một dự thảo báo báo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư về tình hình các doanh nghiệp đã cho biết Vietnam Airlines nhiều khả năng lỗ 10.000 tỷ đồng trong nửa đầu năm và đang đứng bên bờ vực phá sản.
Vietnam Airlines cho biết tình hình COVID-19 diễn biến phức tạp hơn rất nhiều so với dự báo đã ảnh hưởng nghiêm trọng tới hoạt động của hãng. Trong 6 tháng đầu năm, lỗ công ty mẹ dự kiến khoảng 9.823 tỷ đồng, lỗ hợp nhất khoảng 10.788 tỷ, chỉ số tài chính thay đổi theo hướng tiêu cực và rủi ro. Trong quý I, Vietnam Airlines đã ghi nhận lỗ sau thuế hợp nhất 4.975 tỷ đồng, vốn chủ sở hữu còn 1.030 tỷ. Như vậy, trong quý II, tổng công ty ước tính lỗ thêm khoảng 5.800 tỷ và âm vốn chủ. Cả năm 2021, Vietnam Airlines lên kế hoạch tổng doanh thu hợp nhất 37.364 tỷ đồng, giảm gần 12% so với năm ngoái, lỗ sau thuế hợp nhất 14.526 tỷ đồng, tăng 30% so với số lỗ kỷ lục 11.178 tỷ của năm 2020. Giả sử Vietnam Airlines hoàn thành kế hoạch tăng vốn thêm 8.000 tỷ đồng trong năm nay thì với số lỗ khổng lồ như trên, vốn chủ sở hữu cuối năm vẫn sẽ âm.
Vietnam Airlines đang chuẩn bị phương án chào bán cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu để huy động thêm 8.000 tỷ đồng, dự kiến hoàn tất thủ tục phát hành vào cuối quý III năm nay. Quốc hội đã đồng ý cho Vietnam Airlines chào bán cổ phiếu ngay cả khi kết quả kinh doanh năm liền trước là thua lỗ. Đại hội cổ đông bất thường ngày 29/12/2020 dự kiến phát hành xong trong nửa đầu năm 2021 nhưng thực tế không hoàn thành.
Tại đại hội cổ đông thường niên tổ chức sáng nay 14/7, Tổng Công ty Hàng không Việt Nam trình phương án chào bán 800 triệu cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu theo tỷ lệ 56,4%. Cổ đông nắm 1.000 cổ phiếu HVN tại ngày chốt danh sách sẽ được quyền mua thêm 564 cổ phiếu mới. Giá chào bán ngang mệnh giá 10.000 đồng/cp, dự kiến Vietnam Airlines sẽ thu về 8.000 tỷ đồng. Cổ đông Nhà nước hiện nay đang nắm giữ 86,2% vốn điều lệ của Vietnam Airlines, tương đương hơn 1,22 tỷ cổ phiếu HVN, và do vậy sẽ được quyền mua gần 690 triệu cổ phiếu trong đợt chào bán sắp tới. Cổ đông chiến lược ANA Holdings Inc. (đến từ Nhật Bản) sẽ có quyền mua hơn 70 triệu cổ phiếu. Nếu không muốn thực hiện quyền mua, cổ đông hiện hữu có thể chuyển nhượng quyền cho các tổ chức, cá nhân trong nước. Quyền mua chỉ được chuyển nhượng một lần duy nhất.
Kết phiên 13/7, giá cổ phiếu HVN dừng ở 25.550 đồng/cp, tức là giá chào bán dự kiến chỉ bằng khoảng 39% thị giá hiện hành.
Tại ngày 31/3/2021, Tổng Công ty Hàng không Việt Nam (Vietnam Airlines – Mã: HVN) có nợ ngắn hạn hơn 37.000 tỷ đồng. Trong đó, phải trả người bán là khoản mục lớn nhất với giá trị hơn 16.200 tỷ. Đây là khoản mà Vietnam Airlines mua hàng hóa, dịch vụ của nhà cung cấp (vendor) nhưng chưa thanh toán tiền. Một trong những tổ chức cung cấp dịch vụ lớn nhất cho Vietnam Airlines là Tổng Công ty Cảng Hàng không Việt Nam (Mã: ACV). Tại ngày 31/3 năm nay, Vietnam Airlines đang nợ ACV hơn 1.000 tỷ đồng, lớn nhất trong số các hãng hàng không. Vietnam Airlines còn ghi nhận khoản vay và nợ thuê tài chính ngắn hạn tổng trị giá gần 12.700 tỷ. Báo cáo tài chính quý I không nêu rõ các chủ nợ của Vietnam Airlines là ai. Tại ngày 31/3 năm nay, Vietnam Airlines còn nợ ngắn hạn người lao động 711 tỷ đồng, giảm 272 tỷ so với đầu năm. Nợ thuế và các khoản phải nộp Nhà nước 293 tỷ, tăng 15 tỷ.
Trong quý I/2021, Vietnam Airlines lỗ sau thuế 4.975 tỷ đồng. Lỗ lũy kế tại ngày 31/3 là hơn 14.200 tỷ; vốn chủ sở hữu chỉ còn 1.030 tỷ, tức chưa đầy 2% tổng tài sản. Kịch bản bết bát này là hoàn toàn khả thi. Số lỗ gần 5.000 tỷ đồng của quý I được ghi nhận trong bối cảnh dịch COVID-19 bùng phát lần 3 đúng vào đợt cao điểm Tết Tân Sửu, làm sụt giảm nhu cầu thăm thân. Sang quý II, dịch tiếp tục bùng phát thêm đợt 4 với số ca nhiễm lớn hơn cả ba đợt trước cộng lại, khiến cho lượng khách đi du lịch nghỉ mát sa sút. Nếu Vietnam Airlines lỗ thêm 5.000 tỷ nữa như dự báo thì vốn chủ sở hữu tại ngày 30/6 sẽ âm khoảng 4.000 tỷ. Con số thua lỗ và vốn chủ âm chỉ là các thước đo về khả năng thanh toán (solvency). Doanh nghiệp có thể thua lỗ triền miên hết năm này qua năm khác, vốn chủ có thể âm hàng chục nghìn tỷ nhưng công ty không bị phá sản nếu vẫn đảm bảo được thanh khoản (liquidity).
Nói cách khác, chừng nào doanh nghiệp vẫn có tiền để trả nợ hoặc đàm phán được với chủ nợ để thì chừng đó doanh nghiệp vẫn có thể hoạt động tiếp.
Cương Nguyễn