Sở Xây dựng TP HCM lưu ý không phải tất cả các trường hợp xây dựng không phép, sai phép nộp phạt đều được phép tồn tại. Vấn đề cốt lõi công trình phải đúng quy hoạch và đảm bảo các tiêu chí đề ra
Đó là nội dung được Sở Xây dựng TP HCM ban hành trong văn bản hướng dẫn các tiêu chí phân loại công trình trái phép dựa trên các quy định của pháp luật. Hướng dẫn này nhằm hệ thống lại để các địa phương căn cứ vào đó xử lý dứt điểm các công trình vi phạm bị “treo” nhiều năm nay.
Theo đó căn cứ các hướng dẫn của Bộ Xây dựng, các quy định pháp luật hiện hành, Sở Xây dựng đưa ra 3 nhóm công trình được tồn tại. Cụ thể, nhóm 1 gồm các công trình xây dựng sai phép sửa chữa, cải tạo; Sai nội dung giấy phép xây dựng đối với công trình mới; Công trình không có giấy phép theo quy định; Công trình xây dựng sai thiết kế; Công trình xây dựng sai phép, không phép, sai thiết kế hoặc quy hoạch được duyệt theo Nghị định 121/2013, hành vi vi phạm đã kết thúc trước ngày 15-01-2018 (ngày Nghị định 139/2017 của Chính phủ có hiệu lực).
Để được tồn tại, nhóm 1 phải đáp ứng đủ 06 tiêu chí theo Thông tư 03/2028 của Bộ Xây dựng gồm: Không vi phạm chỉ giới xây dựng; Không ảnh hưởng các công trình phụ cận; Không tranh chấp; Có chủ quyền hợp pháp; Phù hợp quy hoạch; Hành vi vi phạm xảy ra từ ngày 04-01-2008 đến trước ngày 15-01-2018 nhưng sau ngày 15-01-2018 mới được phát hiện hoặc đã được phát hiện trước ngày 15-01-2018 và có một trong các văn bản như quyết định xử phạt vi phạm hành chính, quyết định áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả, quyết định áp dụng bổ sung biện pháp khắc phục hậu quả.
Ngoài đáp ứng đủ 06 tiêu chí này, để được tồn tại, chủ đầu tư công trình phải nộp số lợi bất hợp pháp bằng 40% giá trị phần xây dựng sai phép, không phép đối với công trình nhà ở riêng lẻ và 50% giá trị phần xây dựng sai phép, không phép, sai thiết kế, sai quy hoạch đối với dự án đầu tư xây dựng.
Nhóm 2 gồm các công trình xây dựng không giấy phép; Công trình xây dựng sai phép; công trình xây sai thiết kế, sai quy hoạch chi tiết 1/500. Để được tồn tại, nhóm công trình này phải đảm bảo 06 tiêu chí: Không vi phạm chỉ giới xây dựng; Không ảnh hưởng các công trình phụ cận; Không tranh chấp; Có chủ quyền đất; Phù hợp quy hoạch hiện tại; Hành vi vi phạm xảy ra từ ngày 04-1-2008 và kết thúc trước ngày 15-01-2018 nhưng sau ngày 15-01-2018 mới được phát hiện.
Nhóm 3 gồm các công trình xây dựng không phép, sai phép sau ngày 15-01-2018. Để được tồn tại nhóm này phải đáp ứng 07 tiêu chí: Chưa tổ chức cưỡng chế thi hành quyết định xử lý vi phạm hành chính; Không vi phạm chỉ giới xây dựng; Không ảnh hưởng công trình phụ cận; Không tranh chấp; Có chủ quyền; Phù hợp quy hoạch; Đủ điều kiện cấp giấy phép xây dựng.
3 nhóm công trình trên sẽ được cơ quan chức năng xử lý theo hướng điều chỉnh giấy phép xây dựng hoặc cấp giấy phép xây dựng mới với hiện trạng công trình trước khi được hoàn công, cấp giấy chủ quyền.
Với việc phân nhóm và đưa ra cụ thể các tiêu chí như trên, theo Sở Xây dựng, không phải tất cả các trường hợp xây dựng không phép, sai phép nộp phạt đều được phép tồn tại. Vấn đề cốt lõi công trình phải đúng quy hoạch và đảm bảo các tiêu chí đề ra. Theo đó, các trường hợp xây dựng trên đất nông nghiệp, đất hành lang kênh rạch, công trình công cộng…hoặc nhà xây dựng sai mẫu trong các dự án được duyệt quy hoạch 1/500 đều không thuộc các nhóm trên, phải xử lý tháo dỡ.
Thu Hồng