Để tăng cường công tác quản lý, mới đây, Cục Thuế TPHCM và Cục thuế TP Hà Nội có công văn chỉ đạo các chi cục thuế quận, huyện, thị xã tăng cường phối hợp, siết chặt quản lý, chống thất thu thuế đối với hoạt động cho thuê căn hộ, văn phòng, mặt bằng kinh doanh trên địa bàn.
Liên quan đến vấn đề này, một số ý kiến cho rằng, ngưỡng chịu thuế đối với hoạt động cho thuê nhà hiện nay đã không còn phù hợp với tình hình thực tiễn. Cho thuê mỗi tháng chưa tới 10 triệu đồng mà phải đóng 10% thuế thì chưa hợp lý. Hơn nữa, có nhiều trường hợp người có nhà cho thuê nhưng thực sự cũng không phải là dạng kinh doanh đúng nghĩa do họ phải đi vay ngân hàng, hoặc ở nhà trọ để dành căn hộ cho thuê lấy tiền trang trải.
Để xử lý vấn đề không được trừ chi phí hợp lý như nêu trên của cá nhân cho thuê bất động sản, chính sách thuế đã xây dựng mức thuế của cá nhân thấp hơn so với doanh nghiệp. Cụ thể: thuế giá trị gia tăng của cá nhân là 5% trong khi của doanh nghiệp là 10%; thuế thu nhập cá nhân của cá nhân là 5% trong khi thuế thu nhập doanh nghiệp của doanh nghiệp là 20% trên chênh lệch (doanh thu trừ chi phí).
Việc kinh doanh bất động sản theo hình thức cho thuê trong thời gian vừa qua mặc dù không bằng lãi tiết kiệm khi để tiền ngân hàng, khách hàng thuê không ổn định nhưng vẫn thu hút nhiều cá nhân có tiền nhàn rỗi hoặc tiền vay (nhưng khả năng trả nợ tiền vay tốt) đầu tư vào lĩnh vực này vì cái được lớn nhất là có được tài sản để dành, sở hữu lâu dài và tài sản đó có thể đem lại dòng tiền ổn định theo năm tháng, không bị mất giá, thậm chí là tài sản tích luỹ.
Hà Nội và TP Hồ Chí Minh là hai thành phố lớn, có hoạt động cho thuê nhà nhiều nhất cả nước, tập trung chủ yếu ở loại hình cho thuê nhà phố, biệt thự, chung cư… Tuy nhiên, theo đại diện Cục Thuế Hà Nội, hiện vẫn còn nhiều trường hợp cho thuê nhà, thuê căn hộ chung cư nhưng không kê khai, nộp thuế hoặc kê khai thiếu trung thực, không đúng so với giá cho thuê thực tế… Để tăng cường công tác quản lý, mới đây, Cục Thuế TPHCM và Cục thuế TP Hà Nội có công văn chỉ đạo các chi cục thuế quận, huyện, thị xã tăng cường phối hợp, siết chặt quản lý, chống thất thu thuế đối với hoạt động cho thuê căn hộ, văn phòng, mặt bằng kinh doanh trên địa bàn. Đồng thời sẽ thực hiện thanh tra, kiểm tra và xử lý nghiêm với các trường hợp hộ, cá nhân kinh doanh có nhà cho thuê nhưng cố tình gian lận trốn thuế, không kê khai nộp thuế.
Thực tế cho thấy, quản lý hoạt động cho thuê nhà nói chung, bao gồm cả quản lý thu thuế vừa qua là chưa tốt, thiếu sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan nhà đất, hộ tịch, thuế… Đã có những trường hợp cho người nước ngoài thuê nhà cư trú không hợp pháp, người nước ngoài nhập cảnh trái phép, thuê nhà cho hoạt động kinh doanh bất hợp pháp và hầu như những trường hợp này đều trốn thuế.
Có hộ gia đình khó khăn phải chấp nhận cho thuê nhà đang ở để đi thuê căn hộ nhỏ hơn nhằm có tiền trang trải cuộc sống thì có nên đánh thuế? Việc siết chặt quản lý thuế với nhà cho thuê còn có thể ảnh hưởng đến thị trường bất động sản, đến sự phát triển dự án nhà ở. Hơn nữa, hiện nay nhiều người cho thuê nhà điêu đứng vì dịch Covid-19. Vì vậy, nên xem xét kỹ đối tượng phải chịu thuế cho thuê nhà và cân nhắc mức thuế hợp lý.
Nhật Hạ