Bộ Xây dựng đang lấy ý kiến của dự thảo Luật Nhà ở sửa đổi. Tại dự thảo lần hai, bộ tiếp tục đề xuất 2 phương án về quy định thời hạn sở hữu nhà chung cư.
Lãnh đạo Cục Quản lý nhà và Thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) cho biết, đề xuất quy định thời hạn sở hữu nhà chung cư theo thời hạn sử dụng nhà chung cư không có nghĩa là nhà chung cư chỉ có thời hạn từ 50 đến 70 năm. “Có thể dài hơn tùy thuộc vào chất lượng của công trình”, lãnh đạo Cục Quản lý nhà và Thị trường bất động sản cho biết.
Cũng theo cơ quan này, đề xuất được tham khảo dựa trên kinh nghiệm của nhiều nước trên thế giới. Ví dụ như Trung Quốc quy định thời hạn sở hữu từ 50-70 năm, Thái Lan quy định thời hạn sở hữu là 30 năm và có thể gia hạn thêm. Singapore, Mỹ có thời hạn sở hữu tối đa là 99 năm và khi gia hạn thêm thì chủ sở hữu phải nộp thêm một khoản phí nhất định…
Tại dự thảo, Bộ Xây dựng cũng nêu chi tiết 2 phương án đối với nhà chung cư chưa hết thời hạn sở hữu và hết thời hạn sở hữu.
Cụ thể, trường hợp nhà chung cư còn thời hạn sở hữu nhưng bị hư hỏng do sự cố, thiên tai, địch họa, cháy nổ không còn đủ điều kiện bảo đảm an toàn để tiếp tục sử dụng, gọi chung là nhà chung cư thuộc diện phải phá dỡ khẩn cấp, thì UBND tỉnh có trách nhiệm thông báo và di dời các chủ sở hữu nhà chung cư để phá dỡ, xây dựng lại và bố trí tái định cư.
Xử lý nhà chung cư khi hết thời hạn sở hữu ra sao là nội dung được nhiều quan tâm khi Bộ Xây dựng đưa ra đề xuất mới.
Cụ thể tại dự thảo, cơ quan soạn thảo đề xuất trường hợp nhà chung cư hết thời hạn sở hữu nhưng vẫn còn đủ điều kiện tiếp tục được sử dụng theo kết luận kiểm định của cơ quan, tổ chức có thẩm quyền thì chủ sở hữu đề nghị cơ quan cấp giấy chứng nhận gia hạn thời hạn sở hữu.
Còn trường hợp nhà chung cư hết thời hạn sở hữu nhưng phải phá dỡ theo kết luận kiểm định của cơ quan có thẩm quyền thì chấm dứt quyền sở hữu của chủ sở hữu đối với căn hộ nhà chung cư và thực hiện xử lý theo quy định.
Dự thảo đang được đăng tải lấy ý kiến rộng rãi người trên website của Bộ Xây dựng. Thời gian dự kiến trình Quốc hội cho ý kiến lần đầu đối với dự án Luật Nhà ở sửa đổi vào kỳ họp thứ 4 (tháng 10) của Quốc hội khóa XV và thông qua dự án Luật vào kỳ họp thứ 5 (tháng 5/2023). Dự án Luật Nhà ở sửa đổi nếu được thông qua sẽ có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1/1/2024.
Nội dung về thời hạn sở hữu nhà chung cư từng gây sự chú ý dư luận. Trước nhiều ý kiến trái chiều, Bộ Xây dựng lên tiếng giải thích đề xuất mới về thời hạn nhà chung cư là cần thiết để có cơ sở pháp lý khắc phục các khó khăn trong cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ, đồng thời cũng nhằm tạo thuận lợi cho công tác chỉnh trang đô thị.
Với việc bổ sung phương án nêu trên, tại dự thảo Luật Nhà ở sửa đổi có thêm mục mới “Thời hạn sở hữu nhà chung cư”. Tại mục này, cơ quan soạn thảo nêu rõ, thời hạn sở hữu nhà chung cư sẽ được áp dụng đối với đối với chung cư thương mại, nhà ở xã hội, tái định cư, chung cư công vụ.
Thời hạn sở hữu nhà chung cư được xác định theo thời hạn sử dụng của công trình nêu trong hồ sơ thiết kế công trình và được tính từ khi nghiệm thu toàn bộ công trình đưa vào sử dụng.
Phương án 1 là bổ sung mới quy định về thời hạn sở hữu nhà chung cư được xác định căn cứ vào thời hạn sử dụng của công trình theo quy định của pháp luật về xây dựng.
Ở phương án 2, thời hạn sở hữu nhà chung cư là theo quy định của pháp luật đất đai. Có thể hiểu là với phương án này thì dự thảo giữ nguyên như quy định hiện hành, tức là không quy định thời hạn sở hữu nhà chung cư. Người mua nhà chung cư được sở hữu nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất ổn định, lâu dài.
“Khi thẩm định hồ sơ thiết kế công trình nhà chung cư, cơ quan có thẩm quyền thẩm định phải ghi rõ thời hạn sử dụng nhà chung cư trong hồ sơ thiết kế”, Bộ Xây dựng bổ sung tại dự thảo. Thời hạn sở hữu nhà chung cư cũng phải được ghi rõ trong hợp đồng mua bán, thuê mua căn hộ hoặc diện tích khác trong nhà chung cư.
Riêng đối với các nhà chung cư được cấp giấy phép xây dựng hoặc có văn bản thẩm định thiết kế triển khai sau thiết kế cơ sở (đối với trường hợp miễn Giấy phép xây dựng) trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành thì được sở hữu không có thời hạn theo quy định trước đó.
Tổng Hợp