Chỉ tiêu tín dụng năm 2023 sẽ được ngân hàng nhà nước (NHNN) xem xét rất thận trọng nhưng không có nghĩa là cứng nhắc…
Các chuyên gia tại đây cho rằng, trước bối cảnh hiện nay, NHNN sẽ ưu tiên các NHTM có cơ cấu tín dụng lành mạnh (tỷ trọng cho vay các phân khúc rủi ro như bất động sản và trái phiếu doanh nghiệp thấp và/hoặc tỷ trọng cho vay bán lẻ cao); tham gia cơ cấu lại các tổ chức tài chính yếu kém, chất lượng tài sản lành mạnh, tỷ lệ an toàn vốn cao và quản trị rủi ro tốt.
“Dựa trên những yếu tố này, VnDirect dự báo tăng trưởng tín dụng của VPB, MBB, HDB và VCB – 4 ngân hàng tham gia vào việc cơ cấu lại tổ chức tín dụng yếu kém, sẽ được nhận hạn mức tín dụng cao hơn so với các ngân hàng khác, theo đó cải thiện thị phần tín dụng trong năm 2023.
Cụ thể, VnDirect dự phóng tăng trưởng tín dụng của VPB (ngân hàng mẹ) năm 2023 sẽ dẫn đầu hệ thống với mức tăng lên tới 24%. Tiếp theo là HDB (20%); MBB (18%); ACB (13%) và VCB 12%.
“Hé lộ” về hạn mức tín dụng năm 2023, ông Phạm Chí Quang – Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ, Ngân hàng Nhà nước cho hay, mặc dù lạm phát của Việt Nam năm nay khả năng dưới 4% bình quân nhưng lạm phát lõi cơ bản tăng nhanh và có dấu hiệu đáng quan ngại.
Vì vậy, trong định hướng điều hành chính sách tiền tệ năm 2023 của NHNN là không thể chủ quan với lạm phát. Luật Ngân hàng nhà nước quy định rất rõ, là phải kiểm soát lạm phát, duy trì sự ổn định của đồng tiền. Đây là mục tiêu xuyên suốt quan trọng trong việc điều hành chính sách tiền tệ.
Thêm vào đó, Việt Nam là nền kinh tế có độ mở lớn (tổng kim ngạch xuất nhập khẩu năm nay chiếm gần 190% GDP), tác động của kinh tế thế giới với Việt Nam rất mạnh trong khi Cục dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) dự kiến vẫn tăng lãi suất năm 2023 và duy trì mặt bằng lãi suất cao cho đến năm 2024.
Chính vì vậy, chỉ tiêu tín dụng năm 2023 được Ngân hàng Nhà nước cân nhắc thận trọng – theo Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ, Ngân hàng Nhà nước.
“Chỉ tiêu tín dụng năm 2023 sẽ được NHNN xem xét rất thận trọng nhưng không có nghĩa là cứng nhắc. Riêng với điều hành tín dụng năm 2023 cũng như các năm gần đây, Ngân hàng Nhà nước luôn có thông điệp rất rõ ràng đó là Ngân hàng Nhà nước luôn luôn hỗ trợ, cung ứng vốn đầy đủ, kịp thời cho nền kinh tế nhưng không chủ quan với lạm phát. Luôn lấy mục tiêu lạm phát là mục tiêu quan trọng hàng đầu trong điều hành tăng trưởng tín dụng”, ông Quang khẳng định.
Lý giải thêm về việc vì sao Ngân hàng Nhà nước thận trọng với chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng năm 2023, ông Quang cho hay: Nếu nhìn sâu vào cấu trúc kinh tế Việt Nam, Việt Nam được nhiều tổ chức quốc tế như IMF, WB luôn cảnh báo về mức độ rủi ro, an toàn thông qua tỷ lệ đòn bẩy tín dụng.
Hiện tỷ lệ dư nợ tín dụng/GDP của Việt Nam là một trong nước cao nhất, lên tới 124%. Nếu tiếp tục duy trì tốc độ tăng trưởng tín dụng trên 12%/năm kéo dài thời gian tới, tín dụng luôn tăng trưởng gấp đôi GDP, rõ ràng tỷ lệ đòn bẩy tín dụng càng tăng cao, gây áp lực rủi ro tới hệ thống, đặc biệt là an toàn hệ thống ngân hàng trong bối cảnh năng lực tài chính của nhiều ngân hàng chưa đáp ứng được chuẩn mực quốc tế”.
Đánh giá về tăng trưởng tín dụng, tại báo cáo phân tích vừa phát hành của Chứng khoán VnDirect, các chuyên viên phân tích cao cấp cho biết, tín dụng hệ thống đã tăng 14,5% trong 2022, cao hơn mức cùng kỳ năm ngoái (13,6%).
Tuy nhiên, tín dụng chỉ tăng thêm gần 5% từ cuối tháng 6 đến cuối tháng 12 – chậm lại rõ rệt khi ổn định kinh tế vĩ mô vẫn đang là ưu tiên hàng đầu của Chính phủ trong năm 2022 và kể cả 2023-2024.
Do đó, tăng trưởng tín dụng dự báo sẽ chậm lại và đạt khoảng 12% năm 2023.
Lý do đưa ra dự báo này, theo các chuyên gia do thị trường bất động sản kém khả quan, tăng trưởng xuất khẩu giảm tốc và lãi suất cao.
Theo đó, các chủ đầu tư sẽ gặp khó khăn trong việc huy động vốn khi thị trường trái phiếu doanh nghiệp trầm lắng và lãi suất tăng cao làm ảnh hưởng lên nhu cầu vay mua nhà.
Xuất khẩu, một trong những trụ cột tăng trưởng chính của Việt Nam, sẽ giảm tốc và đạt 9,5% trong năm 2023, theo ước tính của VnDirect (giảm từ mức 14% trong năm 2022).
Hơn nữa, các doanh nghiệp sẽ tạm thời ngưng mở rộng hoạt động sản xuất kinh doanh trong bối cảnh lãi suất tăng cao và nhu cầu tiêu dùng suy yếu.
Ngoài ra, lạm phát dự kiến vẫn sẽ ở mức cao. Mặc dù lạm phát toàn cầu đã có dấu hiệu đạt đỉnh, song lạm phát tại Việt Nam vẫn có thể duy trì mức.
Cuối cùng, căng thẳng thanh khoản cũng là một nguyên nhân làm chậm lại đà tăng trưởng tín dụng. Vào cuối quý III/2022, các ngân hàng đều ghi nhận chỉ số LDR tăng mạnh, một số ngân hàng đã gần chạm ngưỡng quy định (85%).
Trong năm qua, các ngân hàng đã đẩy mạnh cho vay ngay từ nửa đầu năm khiến họ cạn room (hạn mức) tín dụng được cấp. Suốt nhiều tháng sau đó, thị trường bị “đứt gãy” tín dụng, các nhà băng và doanh nghiệp đều trông chờ vào quyết định nới hạn mức của Ngân hàng Nhà nước để giải tỏa “cơn khát” vốn.
Dù vậy, cơ quan quản lý đã không vội nới room trong bối cảnh tỷ giá căng thẳng và thanh khoản thị trường chịu tác động tiêu cực sau vụ việc SCB. Mãi tới đầu tháng 12/2022, Ngân hàng Nhà nước mới có đợt cấp thêm room giúp việc vay vốn trở nên “dễ thở” hơn.
Trong khi tín dụng cả năm tăng mạnh, giới nhà băng lại gặp khó trong việc huy động tiền gửi. Cụ thể, tính tới 21/12, tiền gửi chảy vào hệ thống ngân hàng qua kênh tổ chức và dân cư đạt 11,6 triệu tỷ đồng, chỉ tăng khoảng 5,99% so với đầu năm, theo số liệu từ Ngân hàng Nhà nước. Đây là mức tăng tiền gửi thấp nhất của hệ thống ngân hàng trong chục năm trở lại đây.
Điều này kéo theo dư nợ tín dụng vượt số dư tiền gửi từ dân cư (không tính số tiền gửi liên ngân hàng) chảy vào hệ thống ngân hàng. Trong suốt chục năm qua, số dư tiền gửi của tổ chức và dân cư tại hệ thống ngân hàng luôn lớn hơn dư nợ tín dụng chảy ra nền kinh tế. Lần gần nhất, huy động tiền gửi thấp hơn tín dụng là vào 2012 – thời điểm thanh khoản hệ thống căng thẳng dẫn đến cuộc đua lãi suất “nóng”.
Tổng Hợp
(Dân Việt, VNE)