Trong báo cáo cập nhật về ngân hàng Techcombank mới công bố, các chuyên gia phân tích tại SSI Research đã chỉ ra một số rủi ro mà Techcombank phải đối mặt trong thời gian tới. Theo đó, Techcombank không cung cấp thông tin về thời gian đáo hạn trái phiếu doanh nghiệp.
Tuy nhiên khoảng 44% tổng giá trị của cả trái phiếu doanh nghiệp và trái phiếu tổ chức tín dụng (khoảng 32 nghìn tỉ đồng) sẽ đến hạn thanh toán trong vòng một năm tới.
Chuyên gia giả định rằng 21 nghìn tỉ đồng (tương đương 4,9% tổng tín dụng) trái phiếu doanh nghiệp sẽ đến hạn vào năm 2023. Do các công ty phát hành trái phiếu là những tổ chức lớn với danh tiếng tốt trên thị trường, SSI Research tin rằng các đơn vị này sẽ có các lựa chọn thay thế để huy động vốn, bất chấp những hạn chế về tăng trưởng tín dụng và những thách thức trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp. Nhóm phân tích cũng không loại trừ khả năng Techcombank sẽ bán một phần trái phiếu như đã thực hiện trong quý 2/2022 để giảm mức tập trung vào trái phiếu của ngân hàng.
Bên cạnh đó, dư nợ cho vay chủ đầu tư bất động sản, xây dựng, vật liệu cao (126 nghìn tỉ đồng, tương đương 29% tổng tín dụng) là một quan ngại của SSI Research. Chuyên gia phân tích của đơn vị này cho rằng hoạt động này có thể gặp biến động tiêu cực trong ngắn hạn do hạn chế về nguồn vốn. Nếu giả định rằng chỉ 5% trong số các khoản vay này phải đối mặt với các thách thức về khả năng trả nợ thì 6.300 tỉ đồng (1,5% tổng tín dụng và 1,6 lần dự phòng) có nguy cơ trả nợ trễ hạn. Dù Techcombank có vốn hóa đủ mạnh để hấp thụ các cú sốc ngoại sinh, lợi nhuận vẫn có thể bị ảnh hưởng do áp lực tăng trích lập dự phòng.
Thị trường vốn bị siết chặt
Mới đây, CTCK SSI vừa đưa ra báo cáo dự đoán kết quả kinh doanh của một số doanh nghiệp trên sàn, trong đó có 10 ngân hàng. Xét về thứ hạng, Vietcombank là ngân hàng được dự báo sẽ có lợi nhuận cao nhất năm nay với 34.000 tỉ đồng lợi nhuận trước thuế và gần 27.200 tỉ đồng lợi nhuận sau thuế, cách biệt khá xa so với các ngân hàng còn lại. Techcombank vẫn ở vị trí thứ hai với dự báo lãi ròng hơn 21.500 tỉ đồng, nhưng đã bị đuối sức, tốc độ tăng trưởng giảm mạnh so với các năm trước do chi phí vốn tăng cao cũng như bị tác động tiêu cực bởi thị trường bất động sản và trái phiếu doanh nghiệp. Riêng lợi nhuận quý 3/2022, theo dự đoán của các nhà phân tích SSI, với Techcombank, lợi nhuận trước thuế quý 3 tăng khoảng 20-25% so với cùng kỳ trước áp lực tăng chi phí vốn và nguồn thu nhập kém đa dạng hơn so với các kỳ trước. Tuy nhiên, Techcombank được dự báo tăng trưởng lợi nhuận ròng 25% so với năm 2021 nhờ NIM ổn định và tỷ lệ chi phí tín dụng giảm mạnh.
Trong khi đó, theo báo cáo cập nhật về Techcombank do Vndirect Research vừa phát hành thì trong nửa đầu năm 2022, khả năng sinh lời ROA và ROE vẫn duy trì vị trí dẫn đầu ngành, lần lượt là 3,6% và 22%. Mặc dù vậy, theo Vndirect Research, các quy định chặt chẽ trên thị trường vốn đang làm dấy lên lo ngại đối với Techcombank.
Cụ thể, đó là việc Chính phủ đặt mục tiêu kiểm soát dòng tín dụng vào lĩnh vực bất động sản (BĐS) và giám sát chặt chẽ hơn về việc phát hành trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) khi Nghị định 153/2020/NĐ-CP đang được sửa đổi nhằm đảm bảo tính minh bạch của thị trường vốn. Mặt khác, do tỷ trọng cho vay bất động sản và nắm giữ trái phiếu doanh nghiệp chiếm phần lớn trong danh mục tín dụng (lần lượt 67% và 11%) cho nên nhà đầu tư đã có những góc nhìn tiêu cực đối với Techcombank, dẫn đến giá cổ phiếu giảm mạnh 22% kể từ tháng 4/2022 (so với mức giảm khoảng 15% của toàn ngành ngân hàng).
Mặc dù là 1 trong 8 ngân hàng trong diện bị Ngân hàng Nhà nước thanh tra về hoạt động đầu tư trái phiếu nhưng Techcombank đã phát hành thành công gần 12.000 tỉ đồng trái phiếu riêng lẻ trong vòng chưa đầy 3 tháng. Theo Báo cáo tài chính hợp nhất soát xét 6 tháng đầu năm 2022, tính đến ngày 30.6.2022, tổng giá trị chứng khoán đầu tư sẵn sàng để bán của Techcombank đạt 97.227 tỉ đồng. Trong đó, trái phiếu do các tổ chức tín dụng khác là gần 25.435 tỉ đồng, chiếm hơn 26% tổng giá trị chứng khoán đầu tư sẵn sàng để bán; Chứng khoán Chính phủ ghi nhận 22.169 tỉ đồng, chiếm 22,8% và lượng trái phiếu doanh nghiệp tại Techcombank đạt 49.345 tỉ đồng, chiếm tới 50,7% tổng giá trị đầu tư. Theo Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX), trong vòng chưa đầy 3 tháng từ tháng 4 đến tháng 7.2022, Techcombank đã hoàn tất phát hành 11 lô trái phiếu với tổng giá trị lên tới 11.950 tỉ đồng.
Thực tế trong những năm qua, Techcombank luôn là cái tên nổi bật nhất trong các mảng mua trái phiếu và mảng dàn xếp, tư vấn phát hành trái phiếu cho các doanh nghiệp. Báo cáo tài chính của Techcombank cho thấy, chỉ sau 4 năm, dòng tiền đổ vào trái phiếu tăng gần gấp đôi. Riêng quý 1.2022, dù hoạt động trái phiếu bị “siết” do bộc lộ quá nhiều rủi ro, Techcombank vẫn mạnh tay đầu tư cho trái phiếu. Tại thời điểm hết quý 1.2022, chứng khoán nợ do các tổ chức kinh tế trong nước phát hành vọt lên mức 76.583 tỷ đồng, chiếm 12,4% tổng tài sản Techcombank. Trong khi đó, vốn chủ sở hữu của Techcombank theo dữ liệu tài chính cho thấy kể từ thời điểm 31.12.2021 cho đến 30.6.2022 giữ nguyên ở mức 35.585 tỷ đồng.
Các chỉ số nợ, trích lập dự phòng tăng từ quý II
Chứng khoán Bảo Việt (BVSC) cho biết trong quý II/2022, cho vay khách hàng của Techcombank tăng 12,8% so với đầu năm, tương ứng với mức tăng so với cuối quý I là 7,1%.
Trong bối cảnh Ngân hàng Nhà nước chưa cấp thêm hạn mức tín dụng mới, ngân hàng đã giảm mạnh giá trị nắm giữ trái phiếu doanh nghiệp từ 76.800 tỷ cuối quý I/2022 xuống còn 49.300 tỷ cuối quý II để có hạn mức tín dụng cho vay khách hàng.
Trong quý II, NIM của Techcombank đạt mức 5,3%, giảm 0,48 điểm % so với quý liền kề và 0,5 điểm % so với cùng kỳ. Nhóm phân tích cho rằng sự sụt giảm của NIM chủ yếu đến từ lợi suất sinh lời trên tài sản giảm do sự sụt giảm ở cả hai nhân tố chính là lợi suất cho vay và lợi suất trái phiếu.
Theo đó, lợi suất cho vay giảm có thể đến từ việc giá trị khoản cho vay mua nhà tăng nhanh trong khi đó lãi suất những năm đầu thường thấp do ưu đãi. Lợi suất trái phiếu suy giảm có thể bắt nguồn từ việc Techcombank đã giảm bớt nắm giữ những trái phiếu có lợi suất cao nhưng có rủi ro cao hơn.
Mặc dù Techcombank đã có sự điều chỉnh gia tăng lãi suất huy động tại một số kỳ hạn trong bối cạnh lạm phát kỳ vọng tăng cũng như các ngân hàng đối thủ gia tăng lãi suất, chi phí vốn của Techcombank chỉ tăng nhẹ 0,07 điểm % so với liền kề và 0,03 điểm so với cùng kỳ.
Có một số quan ngại khi tiền gửi không kỳ hạn (CASA) của ngân hàng giảm 2,9% so với quý I xuống còn 47,5% cuối quý II tuy nhiên BVSC cho rằng việc suy giảm CASA này chỉ mang tính tạm thời trong bối cảnh hết hạn mức tín dụng ở hầu hết các ngân hàng thì khách hàng có nhu cầu sử dụng lượng tiền mặt sẵn có cũng như gia tăng cho vay mượn lẫn nhau để tối ưu hiệu quả.
Về chất lượng tài sản, tỷ lệ bao phủ nợ xấu của ngân hàng tăng 11% so với quý I lên mức 172%. Tỷ lệ nợ tái cơ cấu giảm 0,3 điểm % về mức 0,1% trên tổng dư nợ cho vay, tương ứng với giá trị nợ tái cơ cấu là 500 tỷ đồng.
Với mức giảm tương đối mạnh của nợ tái cơ cấu thì Techcombank được hoàn nhập lại khoản trích lập dự phòng của những món nợ tái cơ cấu này. Tuy nhiên chi phí dự phòng trong quý II vẫn cao hơn khá nhiều so với quý I. Nhóm phân tích cho rằng nhiều khả năng Techcombank đã đẩy mạnh thực hiện trích lập dự phòng để tạo ra bộ đệm tốt hơn cho thời gian tới.
Tổng Hợp