Thị trường chứng khoán vài phiên giao dịch đã qua, chứng kiến sự phục hồi tăng trưởng mạnh mẽ ở nhóm cổ phiếu VN30, trong đó có “cổ phiếu vua” lập lại đỉnh lịch sử. Tình hình kinh doanh cũng như triển vọng kinh doanh thuận lợi là yếu tố quan trọng dẫn dắt đà tăng này.
kinh tế thế giới được kỳ vọng sẽ phục hồi mạnh vào cuối năm 2021, nhờ đó nền kinh tế Việt Nam cũng được hưởng lợi. Mặt bằng lãi suất thấp nhiều khả năng sẽ được duy trì trong năm 2021 nhằm hỗ trợ doanh nghiệp sau khi “cơn bão” Covid-19 đi qua. Nhờ đó, hệ số NIM của ngành ngân hàng tiếp tục duy trì ở mức cao. Sự phát triển của bancassurance trong giai đoạn tới được kỳ vọng sẽ tiếp tục duy trì, giúp thu nhập ngoài lãi của ngân hàng gia tăng. Việc cho phép tái cơ cấu các khoản nợ bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 giúp giảm bớt áp lực trích lập dự phòng cho các ngân hàng.
Nhiều ngân hàng tư nhân (Techcombank, VPBank, TPBank,…) đã có những đợt tăng vốn đáng kể để cải thiện các chỉ tiêu an toàn vốn trong năm 2017-2018, trong khi các ngân hàng quốc doanh (Vietcombank và BIDV) được tăng vốn trong năm 2019. Kể từ sau những đợt tăng vốn đó, tốc độ tăng trưởng tín dụng tại các ngân hàng niêm yết đã vượt tốc độ tăng trưởng vốn chủ sở hữu. Đồng thời, toàn hệ thống bắt đầu áp dụng các tiêu chuẩn an toàn vốn nghiêm ngặt hơn theo Basel II từ 2019. Do đó, các ngân hàng cần bộ đệm vốn lớn hơn để duy trì đà tăng trưởng hiện tại, trong khi vẫn đáp ứng biên độ an toàn vốn lớn hơn trong giai đoạn đại dịch. Nhiều ngân hàng không chia cổ tức nhằm giữ lại lợi nhuận nhằm tăng vốn chủ sở hữu, như Techcombank, VPBank và Sacombank kể từ năm 2018. Một số ngân hàng tư nhân (HDBank, MSB, LienVietPostBank…) đã xử lý hết trái phiếu VAMC trong năm 2020 và có thể trả cổ tức bằng cổ phiếu để tăng vốn điều lệ.
Tổng lợi nhuận sau thuế của các ngân hàng niêm yết trong quý I/2021 đạt 41.876 tỷ đồng, tăng 77,4% so với cùng kỳ năm trước và ở mức kỷ lục từ trước đến nay. Điều này có được là nhờ nền lợi nhuận so sánh thấp của quý I/2020, cùng với đó, biên lãi ròng NIM tiếp tục được cải thiện và Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho phép các ngân hàng được trích lập dự phòng kéo dài trong 4 năm và giữ nguyên nhóm nợ với nhiều khoản vay bị ảnh hưởng của Covid-19 đã giảm áp lực về khoản chi phí này.
Thông tư 03/2021/TT-NHNN yêu cầu các ngân hàng thực hiện trích lập dự phòng cho các khoản nợ tái cơ cấu trong vòng 3 năm, sẽ phần nào giúp các ngân hàng giảm bớt áp lực trong việc trích lập dự phòng và từ đó cải thiện lợi nhuận. Các ngân hàng có tỷ lệ bao phủ nợ xấu (LLR) thấp sẽ phải tăng khoản trích lập dự phòng đúng theo yêu cầu của Thông tư 03. Ngược lại, tác động đối với các ngân hàng có tỷ lệ LLR cao như Vietcombanklà không đáng kể. Do vậy, chúng tôi tiếp tục tập trung vào khuyến nghị các ngân hàng có tỷ lệ LLR cao. Thống kê cho thấy quý I/2021, nợ xấu của các ngân hàng tăng nhẹ so với cuối năm 2020. Tổng giá trị nợ xấu của các ngân hàng niêm yết đạt 91.244 tỷ đồng cuối quý, tăng 3.948 tỷ đồng so với cuối năm 2020. Tỷ lệ nợ xấu tăng nhẹ 0,02 điểm% lên mức 1,41%.
Cổ phiếu ngân hàng chưa dứt xu hướng tăng mạnh. Riêng trong nhóm VN30, hàng loạt cổ phiếu ngân hàng tăng trên 30% kể từ đầu năm như HDB (tăng 34%), CTG (tăng 40%), MBB (tăng 51%), TCB (tăng 61%), STB (tăng 71%), VPB (tăng 109%). Trong khi đó, một vài cổ phiếu tăng chậm thời gian qua đang ghi nhận tín hiệu tích cực dần lên, điển hình là BID (tăng 13% trong 3 phiên gần nhất và tiếp tục tăng khá mạnh trong sáng 24/5).
Triển vọng lợi nhuận và kế hoạch tăng vốn sẽ là những câu chuyện quan trọng chi phối cổ phiếu ngân hàng trong phần còn lại của năm 2021. Tuy nhiên, nhà đầu tư cũng cần lưu ý đến một số rủi ro.
Nhật Hạ