Số tài khoản mở mới vẫn tăng trưởng khá nhanh trong những tháng gần đây do dịch vụ ngân hàng số ngày càng tiện lợi, cho phép người dân có thể mở tài khoản mà không cần phải tới phòng giao dịch, chi nhánh. Tuy nhiên, số dư tiền gửi thanh toán đã tăng chậm lại.
Từ những tháng đầu năm 2020 đến đầu năm 2021, tiền gửi thanh toán của cá nhân vào hệ thống ngân hàng liên tục tăng mạnh với tốc độ khoảng 10% hàng quý. Mức tăng trưởng này có được phần nào nhờ thói quen của người dân thay đổi do tác động của dịch Covid-19, chuyển từ thanh toán tiền mặt sang thanh toán điện tử. Ngoài ra, tiền gửi thanh toán tăng mạnh còn do dịch vụ ngân hàng hiện tử, ví điện tử,…ngày càng phát triển và đem lại nhiều thuận tiện, được người dân ưa chuộng.
Theo số liệu của NHNN, cuối tháng 6, tiền gửi của dân cư tại hệ thống TCTD ở mức hơn 5,29 triệu tỷ đồng, tăng 2,94% so với đầu năm. Nếu trừ đi số tiền gửi thanh toán cá nhân thì phần còn lại là tiền gửi có kỳ hạn chỉ tăng trưởng 1,4%. Tỷ lệ tiền gửi thanh toán trên tổng tiền gửi của hệ thống ngân hàng hiện đã đạt 14,2%, mức cao kỷ lục và cải thiện đáng kể so với mức 13% hồi đầu năm 2021 và 9,6% cùng kỳ năm 2020. Tại nhiều ngân hàng, tỷ lệ tiền gửi thanh toán trên tổng tiền gửi (CASA) hiện đã vượt 20% và một số ngân hàng như Vietcombank, MB đạt trên 30%, Techcombank trên 45%.
Theo số liệu mới được NHNN cập nhật, đến cuối quý 2/2021, số tài khoản tiền gửi thanh toán của cá nhân đã lên tới hơn 107 triệu tài khoản, tăng thêm hơn 3 triệu tài khoản so với cuối quý 1/2021. Số dư tiền gửi thanh toán đạt 754,7 nghìn tỷ đồng, tăng 1,9% so với 3 tháng trước. Tiền gửi thanh toán cá nhân vẫn tăng trưởng mạnh trong khi tiền gửi tiết kiệm lại tăng rất chậm. Nguyên nhân là do nhiều người rút tiết kiệm để đầu tư vào bất động sản, chứng khoán,…do lãi suất tiền gửi xuống thấp kỷ lục.
Trong khi đó, lãi suất tiền gửi thanh toán (không kỳ hạn) của các ngân hàng gần như bằng 0 (khoảng 0,1%/năm) nên luôn cố định, không thay đổi. Bởi vậy, nguồn vốn này tăng trưởng được hoàn toàn dựa vào nhu cầu thanh toán điện tử của khách hàng và mức độ tiện lợi của các ứng dụng thanh toán điện tử. Theo đó, chi phí huy động vốn của các nhà băng đã giảm đáng kể trong thời gian qua, giúp họ cải thiện được biên lợi nhuận.
Mặt bằng lãi suất tiền gửi tại nhiều kỳ hạn đang ở mức thấp nhất trong nhiều năm qua. Lượng tiền gửi của người dân vào ngân hàng cũng thấp kỷ lục trong gần 10 năm qua. Theo đó, không chỉ mặt bằng lãi suất huy động thấp mà việc cho vay vốn cũng không dễ bởi ảnh hưởng của dịch bệnh kéo dài… Nhiều ngân hàng chịu sức ép phải giảm chi phí đầu vào để giảm lãi suất cho vay, hỗ trợ doanh nghiệp và nền kinh tế nên không thể duy trì lãi suất huy động ở mức hấp dẫn như trước.
lãi suất tiền gửi quá thấp sẽ xảy ra hiện tượng người dân rút tiền gửi khỏi ngân hàng, chuyển sang các kênh đầu tư khác, gây ra những bất ổn đối với nền kinh tế. Hệ thống ngân hàng có thể bị đặt trong tình trạng thiếu thanh khoản, dẫn đến thiếu vốn phục vụ sản xuất kinh doanh, tiêu dùng, khách hàng đứng trước thực tế phải cạnh tranh để được vay vốn. Điều này khiến cho lãi suất cho vay bị đẩy lên, nếu không thì chi phí không chính thức vay vốn cũng tăng lên.
Tăng trưởng tín dụng tính đến hết tháng 8 đạt 7,4% so với cuối năm 2020, tương đương với mức 14,6% so với cùng kỳ. Mặc dù tín dụng vẫn duy trì đà hồi phục kể từ tháng 4/2020, tăng trưởng trong tháng 8 có phần chậm lại dưới ảnh hưởng của dịch bệnh và giãn cách xã hội. Trên thực tế, trong 2 tháng 7 và 8, tổng giá trị tín dụng chỉ tăng thêm khoảng 88 nghìn tỷ, chủ yếu vào giai đoạn cuối tháng 8 và thấp hơn nhiều so với mức tăng thêm 600 nghìn tỷ trong 6 tháng đầu năm.
Tĩnh Kiên
(Tổng Hợp)