Trong năm 2024, tỷ giá VND/USD nhiều lần “dậy sóng”. Giới chuyên gia dự báo, tỷ giá có thể tiếp tục căng thẳng.
Tỷ giá nhiều lần “dậy sóng” trong năm 2024
2024 là một năm biến động mạnh của tỷ giá VND/USD. Trong năm 2024, tỷ giá đã 3 lần vọt tăng mạnh khiến Ngân hàng Nhà nước (NHNN) buộc phải có động thái mạnh tay.
Tỷ giá VND/USD nổi sóng lần đầu tiên vào tháng 4, trong bối cảnh một loạt dữ liệu về lạm phát và kinh tế Mỹ mạnh hơn dự kiến đã khiến thị trường điều chỉnh kỳ vọng về khả năng Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) hạ lãi suất lần đầu tiên. Chỉ số DXY đã kiểm định lại mốc 105-106 điểm và kéo theo tỷ giá USD/VND trên thị trường liên ngân hàng vọt tăng gần 5% so với đầu năm.
Trong bối cảnh đó, vào ngày 19/4, NHNN đã công bố bán ngoại tệ giao ngay với mức giá 25.450 đồng/USD; tổ chức đấu thầu vàng từ ngày 22/4 nhằm thu hẹp chênh lệch giá bán trong nước và thế giới; đồng thời phát hành tín phiếu hút tiền về, bán dự trữ ngoại hối… Đến khoảng cuối tháng 7, tỷ giá đã có dấu hiệu hạ nhiệt và NHNN không còn phải mạnh tay bán USD.
Tỷ giá lặng sóng từ đầu tháng 8 đến trung tuần tháng 10, trong bối cảnh Fed bắt đầu hạ lãi suất. Sau phát biểu của Chủ tịch Fed Jerome Powell vào tại hội nghị Jackson Hole vào tháng 8, chỉ số DXY đã giảm về dưới 100 điểm, mức thấp nhất kể từ giữa năm 2022.
Nhưng từ cuối tháng 10, tỷ giá USD/VND lại nhích lên khi chỉ số DXY phục hồi. Đồng USD mạnh lên do một loạt báo cáo, cho thấy nền kinh tế Mỹ mạnh mẽ hơn kỳ vọng.
Chỉ số DXY đã vọt tăng lên mức cao nhất từ tháng 11/2022 sau khi ông Trump chiến thắng trong cuộc bầu cử, kéo theo một đợt tăng nhẹ của tỷ giá.
Trong phiên trả lời chất vấn trước Quốc hội ngày 11/11, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng khẳng định NHNN “sẽ bán ngoại tệ khi thị trường ngoại hối biến động quá lớn” và “kiểm soát dao động trong khoảng 5%”.
Những ngày cuối tháng 12, tỷ giá VND/USD một lần nữa lại nổi sóng. Cả tỷ giá trung tâm lẫn tỷ giá bán ra ngân hàng lại vượt kỷ lục cũ.
Phiên kết tuần qua (21/12), tỷ giá trung tâm tại NHNN tăng lên 24.324 đồng/USD, mức cao nhất kể từ khi áp dụng tỷ giá này từ đầu năm 2016. Giá USD bán ra ở các ngân hàng thương mại là 25.540 đồng/USD, mức cao nhất từ trước đến nay.
Chỉ số DXY tuần qua đã tăng từ 107 điểm lên 108 điểm, mức cao nhất trong hai năm qua.
Giá USD tăng mạnh trong bối cảnh Chủ tịch Fed cảnh báo Ngân hàng Trung ương Mỹ sẽ thận trọng hơn trong những quyết định lãi suất tương lai.
Theo TS. Cấn Văn Lực, Thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách Tài chính – tiền tệ quốc gia, diễn biến tỷ giá năm nay có nhiều biến động hơn so với năm ngoái. Nguyên nhân là do nền kinh tế Mỹ phục hồi tương đối mạnh, kéo theo đồng USD tăng lên và khiến các đồng tiền khác mất giá.
Nhưng nhờ các chính sách điều hành linh hoạt của NHNN, tỷ giá và thị trường ngoại hối vẫn được duy trì ổn định.
Tỷ giá sẽ ra sao trong năm 2025?
Giới chuyên gia cho rằng, tỷ giá USD/VND có thể căng thẳng trong năm 2025. Tỷ giá sẽ chịu tác động bởi nhiều yếu tố như tốc độ hồi phục của nền kinh tế toàn cầu, chính sách của Fed, mức độ nghiêm trọng của cuộc xung đột địa chính trị… Đặc biệt, “ẩn số” chính sách thuế quan của ông Donald Trump có thể làm tăng giá trị đồng USD và gây áp lực lên tỷ giá.
Theo Chứng khoán Mirae Asset Việt Nam (MASVN), tỷ giá vẫn sẽ là một yếu tố cần theo dõi trong giai đoạn cuối năm 2024 và xuyên suốt năm 2025 khi dự trữ ngoại hối của Việt Nam đã giảm đáng kể.
Song trong năm 2025, các đợt cắt giảm lãi suất của Fed được cho là sẽ tạo điều kiện phù hợp cho NHNN trong hoạt động để tái tích lũy nguồn dự trữ ngoại hối và có thêm dư địa để hạ lãi suất điều hành.
Trong báo cáo gần đây, Ngân hàng Standard Chartered dự báo đồng USD sẽ suy yếu trong nửa đầu năm 2025 và mạnh lên từ cuối năm.
Standard Chartered dự báo việc Fed cắt giảm lãi suất có thể dẫn đến xu hướng suy yếu của đồng USD trong vài quý tới, dẫn đến tỷ giá quy đổi ở mức 25.250 đồng/USD vào cuối năm 2024 và 25.450 đồng/USD vào quý II/2025. Nhưng ngân hàng này cũng cảnh báo kể từ quý II/2025, các chính sách của ông Trump có thể tạo áp lực lên tỷ giá và buộc NHNN phải nâng lãi suất điều hành.
Trong khi đó, Ngân hàng UOB dự báo VND có thể chịu áp lực lớn từ cách chính sách thuế quan của ông Trump. Vì thế, VND sẽ tiếp tục suy yếu và kéo theo tỷ giá USD/VND có thể lên đỉnh lịch sử là 26.200 đồng/USD vào quý III/2025.
Trong năm 2025, UOB kỳ vọng tỷ giá USD/VND sẽ ở mức 25.800 đồng/USD trong quý I, 26.000 đồng/VND trong quý II, 26.200 đồng/USD trong quý III, 26.000 đồng/USD trong quý IV.
Ông Trần Hoàng Sơn – Giám đốc Chiến lược thị trường Công ty Chứng khoán VPBank (VPBankS) – cho biết, năm 2025, nếu ông Trump tiếp tục áp dụng các biện pháp thuế quan cứng rắn thì tỷ giá sẽ tác động nhiều thị trường, trong đó có Việt Nam. Ông dự báo tỷ giá VND/USD năm 2025 biến động trong biên độ 3%, ảnh hưởng kinh tế vĩ mô và thị trường chứng khoán.
Đồng quan điểm, TS. Phạm Thế Anh – Trưởng Khoa kinh tế học, Đại học Kinh tế Quốc dân (NEU), Kinh tế trưởng Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế và Chiến lược Việt Nam (VESS), nhìn nhận tỷ giá thời gian qua chủ yếu chịu ảnh hưởng từ thâm hụt thương mại và chênh lệch lãi suất giữa Việt Nam và thị trường quốc tế. Dù Việt Nam đã duy trì thặng dư thương mại tốt nhưng chênh lệch lãi suất năm 2024 đang tạo ra rủi ro lớn về tỷ giá, khi dòng vốn có thể bị rút khỏi thị trường.
Ông Thế Anh nhận định ẩn số mới là chính sách thuế quan có thể được áp dụng dưới thời ông Donald Trump. Khi chính sách này được công bố, kỳ vọng giảm thâm hụt thương mại Mỹ sẽ khiến USD tăng giá do nguồn cung trên thị trường ngoại hối giảm. Tỷ giá USD/VND trong năm 2025 có thể chịu áp lực căng thẳng, phụ thuộc vào chênh lệch lãi suất giữa Mỹ và Việt Nam cùng mức độ áp dụng thuế quan đối với hàng hóa từ Trung Quốc, Mexico và Canada.
Còn TS. Cấn Văn Lực cho rằng, tỷ giá sẽ ổn định hơn trong thời gian tới. Lý do là mối quan hệ cung cầu ngoại tệ của Việt Nam vẫn tương đối tốt. Bên cạnh đó, tâm lý hưng phấn khi ông Trump lên sẽ tạm lắng xuống, tâm lý đầu cơ liên quan đến ngoại tệ theo đó sẽ giảm bớt.
Ngoài ra, Fed sẽ tiếp tục lộ trình cắt giảm lãi suất, dù tốc độ có thể chậm lại. Điều này sẽ giúp thu hẹp chệnh lệch lãi suất giữa đồng USD và VND trong thời gian tới.
Vì những lý do trên, vị chuyên gia này dự báo mức mất giá của đồng VND sẽ dao động khoảng 3,5-4% trong năm nay và sẽ “dịu” bớt trong năm 2025 với mức giảm giá là 2,5-3%.
Các chuyên gia cũng nhận định, trong năm 2025, NHNN sẽ tiếp tục điều hành tỷ giá theo hướng linh hoạt với mục tiêu tạo lập môi trường đầu tư thuận lợi, hỗ trợ doanh nghiệp phát triển sản xuất kinh doanh và thu hút vốn đầu tư nước ngoài. Đây cũng là yếu tố quan trọng củng cố niềm tin thị trường, nhà đầu tư, góp phần hỗ trợ kinh tế tiếp tục tăng trưởng trong thời gian tới.
Theo Vietnamfinance