Kỳ vọng dòng vốn ngoại sẽ hỗ trợ xử lý nợ xấu ngân hàng cũng như tái cơ cấu ngân hàng yếu kém.
Giới phân tích cho rằng, để thu hút nguồn vốn ngoại vào tái cơ cấu ngân hàng yếu kém, tỷ lệ sở hữu tối đa (room) của nhà đầu tư nước ngoài cần được nâng lên. Thực tế, việc mở cửa thị trường tài chính sâu rộng hơn là điều mà hệ thống ngân hàng phải thực hiện theo lộ trình hội nhập. Nhưng mở đến đâu, vận dụng như thế nào để hài hòa lợi ích các bên là vấn đề đặt ra. Room cho nhà đầu tư ngoại tại ngân hàng nội ở mức nào và cho phép họ được tham gia bao nhiêu là phép tính chưa có lời giải.
Nếu như trước đây, nhà đầu tư nước ngoài đóng “vai phụ” thì hiện tại, để thuận lợi hơn trong việc xoay chuyển tình hình, họ muốn trở thành người chủ đạo, có vai trò chính trong quản trị điều hành tại ngân hàng đó. Điều này liên quan đến room. Do đó, không nhất thiết phải sở hữu 100%, nhưng nhà đầu tư ngoại cần đảm bảo họ sẽ kiểm soát về cơ bản hoạt động ngân hàng thì mới sẵn sàng tham gia tái cấu trúc ngân hàng yếu kém.
Về vấn đề này, TS. Võ Trí Thành lưu ý, rủi ro có thể phát sinh từ sự tham gia mạnh mẽ hơn của các nhà đầu tư nước ngoài. Đó có thể là xung đột lợi ích với nhà đầu tư khác, hoặc sự dịch chuyển dòng vốn.
Tổng thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam (VNBA) Nguyễn Quốc Hùng nêu quan điểm, nới room ngoại là cần thiết, qua đó thu hút dòng vốn của nhà đầu tư nước ngoài, giúp các ngân hàng thương mại tăng quy mô vốn chủ sở hữu, tăng năng lực tài chính, năng lực cạnh tranh…
Song theo ông Hùng, việc nới room cần thận trọng, đảm bảo hài hòa lợi ích, nhu cầu của các nhà đầu tư với vai trò quản lý nhà nước. Có thể, giới hạn tỷ lệ sở hữu cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài cần được quy định theo hướng phân loại theo nhóm ngân hàng, dựa trên đánh giá xếp loại của Ngân hàng Nhà nước. Các ngân hàng đã hoàn thành tiêu chuẩn Basel II, nâng cao lên chuẩn Basel III có thể được nới room ngoại.
Phó thống đốc Ngân hàng Nhà nước Phạm Thanh Hà cho biết, quy định hiện hành cho phép nhà đầu tư nước ngoài sở hữu tối đa 30% một tổ chức tín dụng trong nước. Ngân hàng Nhà nước đang cơ cấu lại tổ chức tín dụng trong nước, ưu tiên nâng sở hữu của nhà đầu tư có thể giúp đỡ ngân hàng nhận chuyển giao các ngân hàng yếu kém, xử lý theo hướng làm mới. Các nhà đầu tư nước ngoài có thể tham gia vào việc xử lý các ngân hàng yếu kém.
Theo ông Hà, gần 40 năm qua, vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài rất quan trọng đối với phát triển kinh tế – xã hội của Việt Nam. Chiến lược đồng hành và phát triển đầu tư nước ngoài bền vững, dài hạn rất đáng hoan nghênh. Tuy nhiên, ở chiều ngược lại, để đảm bảo an ninh tài chính, tiền tệ quốc gia đối với nền kinh tế có độ mở lớn như Việt Nam, cần xem xét cẩn trọng các dòng vốn “nóng”, mang tính “đầu cơ”, hay dòng vốn đơn thuần mang tính đầu cơ tài chính.
Tổng Hợp
(ĐTCK)