BCTC sau soát xét của nhiều doanh nghiệp phản ánh kết quả kinh doanh giảm mạnh so với báo cáo tự lập, thậm chí, nhiều đơn vị còn chuyển từ lãi sang lỗ.
CTCP Tập đoàn FLC có mức lãi sau soát xét chỉ giảm 1,7% so với BCTC tự lập. Dù vậy, đi sâu vào các con số trên BCTC soát xét, có thể thấy doanh thu thuần hợp nhất nửa đầu năm của Tập đoàn đạt hơn 4.160 tỷ đồng, tăng 11% so với báo cáo tự lập nhưng lợi nhuận gộp chuyển từ lãi 58 tỷ trên báo cáo tự lập, sang lỗ 41 tỷ đồng sau xoát xét.
FLC lý giải do một số điều chỉnh giao dịch hợp nhất, doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ cùng giá vốn bán hàng tăng tương ứng 11% và 14% dẫn đến lợi nhuận gộp đảo chiều. Đồng thời hoạt động tài chính tăng gần 25% nên lợi nhuận sau thuế không thay đổi đáng kể. Còn trên bảng cân đối kế toán, tổng tài sản Tập đoàn FLC tại ngày 30/6/2021 giảm 1.191 tỷ so với báo cáo tự lập, xuống còn 30.841 tỷ đồng. Phần giảm chủ yếu do điều chỉnh giảm các khoản phải thu và giảm tài sản dở dang. Về cơ cấu nguồn vốn, tổng nợ phải trả của doanh nghiệp giảm 1.193 tỷ đồng và vốn chủ sở hữu tăng nhẹ 2 tỷ đồng.
CTCP Xây dựng Số 9 – Vinaconex 9 (HNX: VC9) có mức chênh lệch giảm lợi nhuận sau soát xét mạnh nhất trên BCTC hợp nhất kiểm toán nửa đầu năm 2021. Cụ thể, doanh nghiệp này lỗ 6,9 tỷ đồng, trong khi lãi 292 triệu đồng trên BCTC tự lập.
Nguyên nhân sự sụt giảm này là do đơn vị kiểm toán cho rằng giá vốn công ty phải ghi nhận theo phương án phù hợp với doanh thu nên có sự chênh lệch. Do đó, VC9 đã điều chỉnh cho phù hợp theo hướng dẫn của chế độ kế toán hiện hành tại Việt Nam. Đáng chú ý, kết quả lỗ ròng 7 tỷ đồng sau nửa đầu năm 2021 đã đẩy công ty lỗ lũy kế tại ngày 30/6/2021 lên gần 27 tỷ đồng.
Lợi nhuận ròng bán niên hợp nhất năm 2021 của CTCP Địa ốc First Real (HOSE: FIR) giảm 75% xuống còn 2,3 tỷ đồng. (Kỳ kế toán năm của FIR bắt đầu từ ngày 01/10 và kết thúc tại ngày 30/09 hàng năm năm sau). Giải trình về vấn đề này, FIR cho biết biết nguyên nhân đến từ khoản lỗ tài chính do công ty mất quyền kiểm soát công ty con là CTCP Đầu tư Bất động sản Protech (Công ty con tăng vốn cho các cổ đông không kiểm soát dẫn tới thay đổi tỷ lệ sở hữu của các cổ đông).
Mặt khác, LNST công ty giảm mạnh còn do doanh thu thuần giảm 33% và chi phí tài chính (gấp 12,51 lần) và chi phí bán hàng (gấp 2,81 lần) đều tăng mạnh. Thực tế, khoản lỗ tài chính này trước soát xét FIR đã ghi nhận giảm vào khoản mục “Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối đến cuối năm trước” do chưa có hướng dẫn ghi nhận cụ thể tới trường hợp này trong Thông tư 202/2014 của Bộ Tài chính hướng dẫn hợp nhất báo cáo tài chính. Tuy nhiên sau soát xét, FIR điều chỉnh vào kết quả hoạt động kinh doanh trong kỳ (không ảnh hưởng trên báo cáo tài chính riêng). Do đó thay đổi tới khoản mục “Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối kỳ này” giảm 6,86 tỷ đồng, còn 2,46 tỷ đồng.
Ngoài ra, có thể kể đến nhiều công ty có lãi sau soát xét suy giảm mạnh như: HAG (-54,64%), ITA (-21,29%), VKC (-17,17%)…
Những điều chỉnh mạnh trên báo cáo tài chính sau soát xét/ kiểm toán sẽ ảnh hưởng đến độ tin cậy, sự minh bạch của doanh nghiệp trong mắt nhà đầu tư.
Tĩnh Kiên