Người mua nhà không tin giá nhà giữ nguyên hoặc giảm trong 1 – 5 năm tới. Nhà đầu tư vẫn không tin rằng giá nhà sẽ giảm hoặc “bất động”.
Khi bất động sản đã ở nền giá cao sau một thời gian liên tục tăng giá, thì việc người tiêu dùng dự đoán giá sẽ không tăng mạnh nữa sẽ là điều dễ hiểu. Tuy nhiên, điều này đã không xảy ra. Dù vậy, các dự báo về mức độ tăng giá cũng đã có nhiều thay đổi.
Nếu như trong Báo cáo CSS nửa đầu năm 2022, tiềm năng tăng giá bất động sản trong 1 – 5 năm tới là một trong những yếu tố được đánh giá cao nhất – ở mức 57 điểm, thì sang nửa cuối năm 2022, yếu tố này giảm còn 35 điểm (chỉ 35% đáp viên cho rằng giá sẽ tăng mạnh).
Báo cáo tâm lý người tiêu dùng bất động sản – CSS nửa cuối năm 2022 cũng cho biết, 25% đáp viên cho biết, họ có dự định mua bất động sản trong 1 năm tới, với tỷ lệ muốn mua sản phẩm thứ cấp và sơ cấp xấp xỉ nhau. Lý do hàng đầu là để đầu tư, sau đó là để có môi trường sống thuận tiện hơn và có thêm không gian cho con cái, bản thân.
Trong khi đó, đến 70% số người được hỏi không có kế hoạch mua hay thuê bất động sản nào trong năm tới. Rào cản lớn nhất đối với việc mua bất động sản là giá cao, tiếp đó là những khó khăn liên quan đến vay mua nhà như lãi suất vay cao và người muốn mua nhà không đủ khả năng để vay từ ngân hàng.
Dữ liệu báo cáo dựa trên kết quả khảo sát thực tế với hơn 1.000 người tiêu dùng bất động sản. Chỉ số tâm lý người tiêu dùng được xây dựng dựa trên 6 yếu tố: Mức độ hài lòng về thị trường; Khả năng mua nhà; Tình hình thị trường; Lãi suất vạy mua nhà; Chính sách của Chính phủ và giá bất động sản trong tương lai.
Thực tế khung giá đất không có tác dụng gì trong việc định giá đất. Theo giá thị trường, ở Hà Nội hay TP.HCM, nơi đắt nhất có giá khoảng 1 tỷ đồng/m2, nhưng trên khung giá đất, mức cao nhất chỉ ở khoảng 250 triệu đồng/m2. Chênh lệch địa tô chảy hết vào túi doanh nghiệp tư nhân (nhiều trường hợp đền bù cho dân theo giá đất nông nghiệp chỉ mấy trăm ngàn đồng/m2, sau đó chuyển đổi mục đích sử dụng lập tức lên mấy chục triệu đồng/m2) dễ khiến người nhận đền bù thấy lợi ích không thoả đáng. Chưa kể, cơ chế này đã đẩy mặt bằng giá đất lên quá cao, gây khó khăn cho cả nền kinh tế và đó là tai họa.
Thị trường bất động sản Việt Nam cũng đang đối mặt với nhiều thách thức khi thanh khoản sụt giảm mạnh, nhất là sau thông tin vốn tín dụng vào thị trường sẽ tiếp tục bị thắt chặt, trong khi một nguồn vốn quan trọng khác đối với doanh nghiệp địa ốc là trái phiếu doanh nghiệp cũng bị hạn chế. Chưa kể, một số biện pháp kiểm soát “cứng” khác như đề xuất đánh thuế tài sản, rà soát lại các hoạt động đấu giá đất ở địa phương, dừng cấp phép chuyển đổi mục đích sử dụng đất ở nhiều địa phương… cũng gia tăng thêm nỗi lo cho các thành viên thị trường.
Cơ quan quản lý cần sớm đưa ra những chính sách đặc thù để vừa điều tiết, vừa thanh lọc thị trường, kịp thời khơi thông nguồn vốn, đặc biệt với những chủ đầu tư uy tín, những dự án chất lượng, đảm bảo tiến độ, tính thanh khoản tốt, mang lại nhiều giá trị cho xã hội.
Tổng Hợp