Ban hành Nghị định 08 giống trao cho các doanh nghiệp phát hành cơ hội để “sửa sai” những hạn chế gây ra thời gian qua khi việc quản trị, vận hành của các đơn vị này chưa phù hợp.
Nghị định 65 trước đó quy định nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp đảm bảo danh mục nắm giữ có giá trị trung bình 2 tỷ đồng tối thiểu trong 180 ngày, không bao gồm tiền đi vay. Nếu không lùi thêm thời gian, quy định này có thể làm giảm số lượng nhà đầu tư chuyên nghiệp, vô hình trung dẫn đến giảm cầu trên thị trường. Trong khi đó, các vụ việc xử lý vi phạm trên thị trường thời gian qua như Tân Hoàng Minh, Vạn Thịnh Phát… đã giúp người dân nâng cao ý thức, hạn chế việc mua trái phiếu chỉ vì lãi suất cao mà không quan tâm đến những rủi ro khi sở hữu.
Ông Đặng Trần Phục, chủ tịch một tổ chức chuyên về tài chính, nhận định dự thảo trên sát với tình hình thực tế. Ông cho rằng nếu Nghị định không sớm được ban hành thì cả phía doanh nghiệp và nhà đầu tư trái phiếu sẽ khó “nhúc nhích” được, nhất là trong bối cảnh thị trường đang gặp khó như hiện tại.
Giữa năm ngoái, sau các vụ bắt giữ liên quan đến vi phạm trong phát hành và sử dụng vốn không đúng mục đích của một số doanh nghiệp, khối lượng phát hành giảm mạnh. Tháng 1 vừa rồi, thị trường chỉ có một đợt phát hành thành công với giá trị huy động là 110 tỷ đồng.
Trong khi đó, sức ép đáo hạn trái phiếu ngày càng tăng. Theo ước tính của các công ty chứng khoán, giá trị đáo hạn trái phiếu doanh nghiệp năm nay gần 273.000 tỷ đồng, tập trung nhiều vào quý II và III. Nhiều doanh nghiệp nhóm bất động sản đã thông báo thay đổi phương án phát hành, trả gốc lãi không đúng hạn.
Đặc biệt, ông Lê Xuân Nghĩa nhận định Nghị định lần này không chỉ ảnh hưởng tích cực lên thị trường trái phiếu doanh nghiệp mà còn ảnh hưởng tích cực “lây” sang thị trường cổ phiếu.
Hôm nay (6/3) – một ngày sau thông tin Nghị định 08 ban hành, trên thị trường chứng khoán, cổ phiếu bất động sản được tranh mua khi nhà đầu tư kỳ vọng hưởng lợi từ chính sách mới. Hàng loạt mã từ vốn hóa nhỏ đến lớn đã kết phiên giao dịch trong sắc tím.
Chuyên gia kinh tế Lê Duy Bình thì đưa ra kỳ vọng việc ban hành Nghị định 08 cùng với các động thái của Ngân hàng Nhà nước hạ lãi suất huy động cũng như lãi vay sẽ góp phần nào gỡ khó cho các doanh nghiệp, tạo sự khởi sắc cho thị trường vốn dù thị trường còn phụ thuộc nhiều yếu tố như rủi ro lạm phát vẫn trực chờ. “Các giải pháp chưa thể tạo sự đột biến nhưng từng bước gỡ được khó khăn của các doanh nghiệp trên thị trường vốn”, ông Bình nói.
Tuy nhiên, vẫn có ý kiến cho rằng Nghị định 08 chủ yếu hỗ trợ thị trường về cơ sở pháp lý cho tổ chức phát hành, còn yếu tố niềm tin thị trường vẫn còn cần thêm giải pháp.
“Nghị định 08 chỉ chú ý đến ý chí, nguyện vọng và đề xuất từ phía các nhà phát hành trái phiếu doanh nghiệp với kỳ vọng họ tiếp hành phát hành để thanh toán các trái phiếu đến hạn”, chuyên gia kinh tế Vũ Đình Ánh bình luận.
Ông Ánh cho rằng Nghị định 08 chưa chú ý nhiều đến những vấn đề thực sự cần tháo gỡ của thị trường trái phiếu doanh nghiệp hiện nay, cụ thể là niềm tin của nhà đầu tư vào thị trường trái phiếu doanh nghiệp đang sụt giảm nghiêm trọng. “Đặc biệt là niềm tin của nhà đầu tư vào các trái phiếu đến nay đáo hạn nhưng không thanh toán được”, ông nói.
Ông Vũ Đình Ánh cho rằng thị trường có 2 bên mua và bán nhưng Nghị định mới giải quyết nguyện vọng bên bán, chưa giải quyết được bên mua.
Chuyên gia kinh tế Đinh Trọng Thịnh – Giảng viên Học viện Tài chính – đồng tình Nghị định 08 có thể xem là giải pháp tạm thời, giải quyết khó khăn trước mắt vào thời điểm hiện nay cho phía các nhà phát hành trái phiếu để huy động vốn và giãn hoãn nợ. Về phía nhà đầu tư, Nghị định mới chủ yếu giúp ích cho các nhà đầu tư không chuyên quay trở lại thị trường.
Biến động thị trường sau khi Nghị định ban hành
Một loạt mã cổ phiếu bất động sản tăng trần như CRE, DIG, DXG, HPX, HQC, MH3, NVL, PDR, SCR, VHD.
Nghị định 08 có nhiều điểm mới, cụ thể như trước đây doanh nghiệp không được thay đổi kỳ hạn trái phiếu đã phát hành, nhưng quy định mới sửa đổi cho phép kéo dài thời hạn của trái phiếu thêm tối đa 2 năm. Trong trường hợp trái chủ không đồng ý thay đổi này, doanh nghiệp phải có trách nhiệm đàm phán để đảm bảo quyền lợi của nhà đầu tư. Nếu quá trình đàm phán vẫn không đạt kết quả như mong đợi, doanh nghiệp phải thực hiện nghĩa vụ với trái chủ theo phương án phát hành trái phiếu đã công bố.
Doanh nghiệp chào bán trái phiếu chào bán nếu không thể thanh toán đầy đủ và đúng hạn nợ gốc, lãi bằng tiền đồng theo phương án công bố trước đó thì có thể đàm phán với trái chủ để thanh toán bằng những tài sản khác. Tuy nhiên, cần đảm bảo nguyên tắc là trái chủ chấp thuận và doanh nghiệp phải công bố thông tin bất thường, chịu trách nhiệm về tình trạng pháp lý của tài sản dùng để thanh toán.
Nghị định 08 cũng tạm ngưng quy định xác định tư cách nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp là cá nhân. Theo quy định cũ, để mua trái phiếu doanh nghiệp phát hành riêng lẻ, nhà đầu tư cá nhân cần nắm giữ danh mục chứng khoán (không bao gồm giá trị vay ký quỹ) tối thiểu 2 tỷ đồng trong 180 ngày.
Quy định cũ về thời gian phân phối trái phiếu không quá 30 ngày (kể từ khi công bố thông tin đợt chào bán) cũng không còn hiệu lực thi hành. Qua đó, cho phép doanh nghiệp có thêm thời gian tìm kiếm nhà đầu tư, tăng khả năng thành công cho đợt chào bán.
Giới phân tích nhận định, Nghị định 08 phần nào tháo gỡ phần nào áp lực trái phiếu doanh nghiệp và có tác động tích cực đến thị trường bất động sản, cũng như nhóm cổ phiếu bất động sản.
Thực tế, nhóm cổ phiếu bất động sản hôm nay có phản ứng tích cực trước Nghị định 08. Cùng đó, sắc xanh cũng chiếm ưu thế tại nhóm cổ phiếu ngân hàng, chứng khoán, xây dựng và vật liệu. Tuy nhiên, các nhóm bảo hiểm, y tế chìm trong sắc đỏ. Các nhóm còn lại đa số diễn biến phân hóa với sắc xanh, đỏ đan xen.
Khối ngoại phiên hôm nay bán ròng hơn 100 tỷ đồng trên HOSE, trong khi chỉ mua ròng hơn 24,7 tỷ đồng trên HNX và 2,19 tỷ đồng trên UPCOM. Các mã bị bán ròng manh nhất là NVL, VIC, VND, DXG.
Tuy thị trường tăng điểm nhưng thanh khoản hôm nay rất thấp. Cụ thể, thanh khoản sàn HOSE chỉ đạt gần 6811 tỷ đồng, trên HNX thanh khoản chỉ đạt hơn 800 tỷ đồng và thị trường UPCOM có thanh khoản hơn 246,5 tỷ đồng.
Đóng cửa phiên giao dịch 6/3, VN-Index tăng 2,41 điểm lên 1.027,18 điểm, HNX-Index tăng 1,67 điểm đạt 206,56 điểm, UPCoM-Index tăng 0,2 điểm lên 76 điểm.
Tổng Hợp
(Dân Trí, TTXVN)