Vấn đề nghẽn lệnh và xa hơn là câu chuyện chuyển đổi số của thị trường chứng khoán, chuyên gia kiến nghị nên xây dựng luật để bảo vệ nhà đầu tư.
Trong khuôn khổ phiên thứ ba của chuỗi tọa đàm về chủ đề “Chuyển đổi số và tương lai thị trường”, các chuyên gia đã trao đổi góc nhìn về vấn đề nghẽn lệnh và xa hơn là câu chuyện chuyển đổi số của thị trường chứng khoán.
UBCKNN sẽ tiếp tục tái cấu trúc thị trường chứng khoán, trong đó tập trung tái cấu trúc 4 mảng: cơ sở hàng hóa cho thị trường, cơ sở nhà đầu tư, các công ty chứng khoán và Sở giao dịch chứng khoán. Đây là mục tiêu hết sức quan trọng để đảm bảo tính nghiêm minh, kỷ luật của thị trường và hoạt động thị trường diễn ra suôn sẻ.
Tình trạng nghẽn lệnh trong thời gian gần đây đã gây ra sự băn khoăn lo lắng trong đại bộ phận các NĐT. Các cơ quan quản lý có thể sớm đưa vào vận hành hệ thống mới để củng cố niềm tin của người dân, sớm hoàn thành mục tiêu chiến lược của ngành chứng khoán. Thị trường chứng khoán Việt Nam đang trong quá trình đáp ứng một số điều kiện để nâng hạng thị trường, nỗ lực cải thiện khung pháp lý, khả năng thanh toán và nâng tỷ lệ sở hữu NĐT nước ngoài. Không có lý do gì chúng ta lại để vấn đề nghẽn lệnh làm chậm lại tiến trình nâng hạng của TTCK Việt Nam.
Ông Võ Trí Thành cho rằng nghẽn lệnh là bài học lớn trong bối cảnh hiện nay. Việt Nam đang trong quá trình thực hiện mục tiêu chuyển đổi số, quan trọng nhất là tạo ra sự đột phá. Tuy nhiên tốc độ xử lý cũng là yếu tố quan trọng. Công tác chuẩn bị đột phá về hạ tầng từ khá lâu. Nhưng tốc độ xử lý còn chậm chạp khiến cho đột phá này chưa đi vào thực tiễn. Trước những bức xúc của nhà đầu tư về vấn đề nghẽn lệnh, Chủ tịch UBCKNN đã có lời xin lỗi chính thức đến nhà đầu tư. Đây là cách ứng xử rất phù hợp và kịp thời. Tuy nhiên, ông Thành đề nghị nên xây dựng luật bảo vệ người tiêu dùng về tài chính. “Với chuyển đổi số, còn rất nhiều vấn đề chúng ta chưa thể biết hết được quy luật, các sản phẩm, sự sáng tạo của nó. Do đó, chúng ra cũng cần chuẩn bị cho rất nhiều rủi ro, một trong số đó là xử lý tranh chấp”, ông Võ Trí Thành khẳng định.
Báo cáo của ban lãnh đạo sàn HOSE, mọi công việc chuẩn bị đã được hoàn tất. Về cơ bản hệ thống giao dịch mới đã được đưa vào kiểm thử với các công ty chứng khoán. Theo thông báo, hệ thống mới vận hành từ đầu tháng 7 sẽ xóa bỏ tình trạng nghẽn lệnh, với năng lực xử lý lệnh tăng hơn 3 – 4 lần so với hiện tại, đạt từ 3 – 5 triệu lệnh/phiên. Phó chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước chia sẻ với nhà đầu tư rằng tình trạng nghẽn lệnh sẽ không xảy ra trên hệ thống giao dịch mới với quy mô như hiện nay.
Hệ thống của HOSE quá tải từ tháng 12/2020 đến nay chưa được giải quyết triệt để, bảng giá hiển thị không đúng, nhiều lệnh mua bán của nhà đầu tư không được chuyển tới sàn, … Trong hoàn cảnh như vậy, tâm lý nhà đầu tư bức xúc cũng là điều dễ hiểu. Trong lúc chờ giải pháp căn cơ là áp dụng hệ thống mới do FPT xây dựng, HOSE đã thực hiện những biện pháp tình thế như nâng lô giao dịch từ 10 lên 100, hạn chế hủy/sửa lệnh, … Thanh khoản thị trường đã phần nào được cải thiện, từ chỗ 13.000 tỷ/phiên lên thành 16.000 rồi 20.000 hay thậm chí 30.000 tỷ/phiên. Tuy vậy, bản thân các biện pháp như nâng lô hay không cho hủy/sửa lệnh cũng gây ra nhiều bất tiện, thậm chí là thiệt hại về tiền bạc cho nhà đầu tư.
Tĩnh Kiên