Mặc dù giãn cách xã hội kéo dài, nhưng giá các mặt hàng thực phẩm ổn định. TS. Nguyễn Đức Độ, Phó Viện trưởng Viện Kinh tế Tài chính (Học viện Tài chính) dự báo, lạm phát trung bình năm 2021 chỉ khoảng hơn 2%…
Theo Tổng cục Thống kê, lạm phát cơ bản tháng 9/2021 giảm 0,26% so với tháng trước, tăng 0,74% so với cùng kỳ năm trước. “Bình quân 9 tháng năm 2021, lạm phát cơ bản tăng 0,88% so với cùng kỳ năm 2020, thấp hơn mức CPI bình quân chung đã phản ánh biến động giá tiêu dùng chủ yếu do giá xăng, dầu và giá gas tăng”, bà Nguyễn Thị Hương, Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê cho biết.
CPI tăng thấp được xem là điều kiện thuận lợi và dư địa cho việc thực hiện mục tiêu kiểm soát lạm phát năm nay, bởi mức lạm phát trung bình của 9 tháng vẫn ở mức thấp (thấp hơn 2% – tức chưa bằng 50% giới hạn cho phép), tạo ra tình huống thuận lợi cho công tác điều hành. Trong khi đó, sức mua toàn xã hội khó có thể tăng mạnh bởi khả năng thanh toán chưa thể hồi phục như giai đoạn trước khi dịch xảy ra.
Mặc dù CPI 9 tháng qua tăng thấp và dự báo cả năm 2021 cũng sẽ tăng thấp, tuy nhiên, nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng, chưa thể chủ quan thỏa mãn, bởi vẫn có những yếu tố tác động đến lạm phát vào cuối năm, nhất là đầu năm tới.
TS. Nguyễn Đức Độ, Phó Viện trưởng Viện Kinh tế Tài chính (Học viện Tài chính) dự báo, lạm phát trung bình năm 2021 chỉ khoảng hơn 2%. Do ảnh hưởng của COVID-19 và giãn cách xã hội, chuỗi cung ứng bị dứt gãy nên giá một số lương thực, thực phẩm tăng cao, nhưng sự tăng giá này chỉ ngắn hạn và diễn ra cục bộ tại một số địa phương. “Khi hết dịch, giá sẽ giảm trở lại. Về tổng thể, COVID-19 khiến thu nhập của người dân sụt giảm, nhu cầu yếu nên giá cả chưa tăng mạnh. Đối với một số nguyên vật liệu, giá có thể tăng mạnh nhưng tỉ trọng của các mặt hàng này trong rổ hàng hóa CPI không lớn. Chẳng hạn giá thép tăng mạnh, nhưng nó chỉ là một phần trong nhóm hàng hóa “nhà ở, điện, nước, chất đốt và vật liệu xây dựng”, nhưng cả nhóm này chỉ chiếm tỉ trọng chưa đến 20% trong rổ tiền tệ”, TS. Nguyễn Đức Độ phân tích.
TS. Phạm Thế Anh, Trưởng bộ môn Kinh tế vĩ mô, trường Đại học Kinh tế Quốc dân cho biết, nhìn lại số liệu thống kê, CPI tăng rất thấp, bình quân 9 tháng năm 2021 tăng 1,82% so với bình quân cùng năm 2020. Tuy nhiên, nhìn vào chỉ số giá khác như Deflator (chỉ số giá phản ánh tất cả các loại mặt hàng trong nền kinh tế, không chỉ riêng giá tiêu dùng), trong 9 tháng qua trung bình tăng 23%, gấp 10 lần so với chỉ số CPI. Trong khi đó, thông thường hai chỉ số này sẽ biến động cùng nhau. TS. Phạm Thế Anh cho rằng, sức ép lạm phát không hề nhỏ như con số CPI phản ánh. Lý do chủ yếu do sức cầu yếu trong Quý 3, do phong tỏa, người tiêu dùng không mua sắm được; hàng hóa của doanh nghiệp bị đứt gãy, không tới tay người tiêu dùng nên giá cả không được phản ánh đầy đủ trong CPI.
PV
(Tổng Hợp)