Lãi vay mua nhà vẫn cao ngất ngưởng, lên tới 15%/năm, trong khi đó lãi suất huy động đã giảm đáng kể từ nhiều tháng qua.
Lãi suất vay mua nhà của các ngân hàng hầu hết có sự điều chỉnh, với mức giảm 0,2-3%/năm. Tuy nhiên, mức giảm chỉ áp dụng trong một thời gian nhất định. Thời gian vừa rồi, lãi suất huy động đã hạ nhiệt, tuy nhiên, các nhân viên tín dụng đều cho biết với các khách vay mới, hết năm đầu ưu đãi, lãi suất không rõ còn như hiện nay không nên khó có thể tính trước.
Ngoài ra, thực tế mặt bằng lãi suất huy động và cho vay có giảm so với thời điểm cuối năm 2022, nhưng vẫn ở mức cao so với nhu cầu thực tế. Mức lãi suất cho vay vẫn cao hơn 2-3,5/năm so với cùng kỳ năm trước.
Cuối tuần vừa rồi, chị Thùy Linh, hiện làm việc tại Hà Nội, cũng liên hệ với một nhân viên tín dụng tại VPBank vay thế chấp 300 triệu đồng để mua nhà trong 8 năm. Nhân viên này cho biết lãi suất ưu đãi năm đầu ở mức 13,3%/năm, từ năm 2 mới tính thả nổi.
Người này sau khi lấy đủ thông tin cần thiết đã gửi chị Linh một bảng tính lãi. “Với khoản vay 300 triệu đồng, sau 8 năm, tổng số tiền trả cả gốc lẫn lãi là hơn 500 triệu đồng. Tuy nhiên, nhân viên nói có thể mỗi tháng sẽ chênh thêm vài trăm nghìn đồng, mà thời gian vay tận 96 tháng”, chị Linh nói.
Tiếp tục liên hệ với một nhân viên VPBank để tham khảo hình thức vay tín chấp, người này cho biết lãi suất tính theo dư nợ giảm dần.
“Lãi suất 0,8-1,8%/tháng, tùy điều kiện hồ sơ. Hồ sơ càng đẹp, lãi suất càng thấp”, người này nói và yêu cầu cung cấp tên cơ quan, bảng lương 3 tháng gần nhất.
“Tôi tưởng mặt bằng lãi suất cho vay đã hạ, nhưng thực ra mức giảm gần như không đáng kể”, chị Linh nói và cho biết không thấy khác nhau giữa lãi vay hiện tại và thời điểm cuối năm 2022.
Hà Trang, hiện làm việc tại TPHCM, vay 900 triệu đồng, mua nhà tháng 6/2020 với lãi suất ưu đãi năm đầu là 11,9%/năm. Hiện lãi suất đã lên 14%/năm. “Thời gian vừa rồi, tôi đọc báo thấy lãi suất huy động giảm, nhẩm nghĩ trong đầu lãi cơ sở cũng giảm theo, nhưng hỏi nhân viên tín dụng thì thực ra cũng không có khác biệt”, Trang nói. Hiện Trang vẫn đang gồng gánh khoản nợ gần 500 triệu đồng.
Theo Ngân hàng Nhà nước, đã có 22 nhà băng giảm lãi vay trong tháng 2/2023. Tuy nhiên, mức giảm 0,4%/năm và cũng chỉ giảm lãi vay bình quân phát sinh mới.
Không ít nhà băng hiện nay đều có gói ưu đãi năm đầu, từ năm 2 mới tính lãi thả nổi. Tuy nhiên, lãi suất năm đầu tiên cũng phổ biến trên 10%/năm. Tại Techcombank, lãi vay mua bất động sản cố định 12 tháng đầu là 12%/năm cho khách đã giao dịch với ngân hàng trước năm 2023; với khách giao dịch mới, lãi năm đầu là 13,9%/năm. Tại VietinBank, lãi vay ưu đãi năm đầu là 10,5%/năm, tại GPBank là 11,3%/năm, VIB là 12%/năm, PVcomBank là 12%/năm…
Các nhà băng cũng đều đưa ra quy định thời gian vay tối đa, phổ biến 20-35 năm với các khách hàng vay mua bất động sản. Mức vay tối đa trong khoảng từ 60-80% giá trị định giá tài sản. Các ngân hàng cũng áp dụng phí trả nợ trước hạn, trong khoảng 1-3%.
Ngân hàng Nhà nước đã thống nhất với 4 Ngân hàng thương mại Nhà nước dành gói tín dụng 120.000 tỉ đồng hỗ trợ nhóm đối tượng mua nhà ở xã hội và nhà cho công nhân lao động.
Theo dự kiến, lãi suất cho vay với người xây dựng và người mua nhà thuộc gói này sẽ thấp hơn 1,5 – 2% lãi suất cho vay bình quân của các ngân hàng trên thị trường trong từng thời kỳ.
Như vậy, thay vì áp dụng mức lãi suất cố định 4,5 – 5% như các gói vay mua nhà ở xã hội trước đây, gói tín dụng 120.000 tỉ đồng sẽ không cố định lãi suất mà biến động tùy theo diễn biến lãi suất thị trường.
Nếu xét trên lãi suất hiện tại thì có thể lãi suất cho vay gói 120.000 tỉ đồng vẫn ở mức trên dưới 10%.
Việc không cố định lãi suất mà thả nổi theo xu hướng tăng giảm của thị trường cũng khiến nhiều người thu nhập thấp bấp bênh tâm lý khi vay mua nhà ở xã hội bằng gói tín dụng này.
Với mặt bằng lãi suất hiện tại của ngân hàng đối với việc vay mua nhà ở thương mại đang ở khoảng từ 12-15%/ năm thì có thể thấy mức hỗ trợ lãi suất 1,5 – 2% không phải cao, nếu hỗ trợ vay cho người mua nhà thương mại giá bình dân thì sẽ rất hợp lý.
Tuy nhiên, câu chuyện với người lao động sẽ là một câu chuyện rất khác. Theo đánh giá của một số chuyên gia kinh tế, lãi suất cho vay mua nhà của các ngân hàng thương mại hiện dao động từ 12 – 15%/năm.
Như vậy, lãi suất bình quân sẽ rơi vào khoảng 13,5%. Với lãi suất cho vay nhà ở xã hội ưu đãi từ gói 120.000 tỉ đồng thấp hơn 1,5 – 2% lãi suất bình quân, doanh nghiệp và người mua nhà sẽ hưởng mức lãi vay là 11-12%. Trong đó chiếu theo mặt bằng giá nhà ở xã hội hiện nay thì câu chuyện vay mua nhà với mức lãi suất này là quá tầm tay.
Chính vì thiếu nguồn cung trầm trọng nên hiện nay, nhiều dự án nhà ở xã hội cao tầng tại TPHCM đã hoàn thiện bàn giao nhà đều tăng giá mạnh so với giai đoạn đầu công bố mở bán ra thị trường.
Một dự án nhà ở xã hội tại khu Bình Trưng Đông thuộc TP.Thủ Đức có quy mô 260 căn, trong đó 80% sản phẩm là nhà ở xã hội, còn lại là căn hộ thuộc diện nhà ở thương mại.
Tổng Hợp
(Dân Trí, Lao Động)