“Room tín dụng” cạn kiệt khiến nhân viên phải quay sang bán các sản phẩm khác. Việc hết room những tháng qua làm cho 100% khoản vay thông thường sẽ phải mua bảo hiểm nhân thọ nếu muốn được giải ngân…
Thực tế, ngân hàng không có quy định bắt khách hàng phải mua bảo hiểm mới cho vay. Tuy nhiên, từ khi vấn đề “room” thắt chặt, nhân viên của nhà băng bị giao chỉ tiêu bán bảo hiểm cao. Để đạt được KPI, các nhân viên phụ trách hồ sơ vay thường tư vấn khách theo kiểu “ép buộc” mua bảo hiểm thì mới được hưởng lãi suất ưu đãi, hoặc là giải ngân nhanh.
Vẫn có 5 nhà băng ghi nhận khoản này sụt giảm, gồm MSB, BaoViet Bank và 3 ngân hàng có vốn Nhà nước là BIDV, Vietcombank và Agribank. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng các “ông lớn” quốc doanh đều miễn phí toàn bộ giao dịch chuyển tiền trên kênh số từ cuối năm 2021, nên bị ảnh hưởng không nhỏ tới nguồn thu phí thanh toán – một trong những nguồn thu quan trọng của các hoạt động dịch vụ.
Theo chuyên viên tín dụng tại các ngân hàng vốn Nhà nước, mảng bancassurance không nặng gánh như ở các ngân hàng thương mại. Một số chuyên viên tín dụng ở các ngân hàng có vốn Nhà nước cũng cho biết ngay cả trong thời kỳ “room” dần cạn, họ cũng không bị ép tăng thêm chỉ tiêu bancassurance như ngân hàng thương mại. “Lợi nhuận sinh ra từ mảng bancassurance của ngân hàng thương mại cao hơn là ngân hàng vốn Nhà nước”, một chuyên viên tín dụng nhận định.
Theo báo cáo của Bộ Tài chính, 6 tháng đầu năm, thị trường bancassurance đã tăng tới 23% khi nhiều ngân hàng tích cực triển khai. Thu phí từ bancassurance chiếm 11% tổng thu nhập ngân hàng.
Việc tăng “nóng” của kênh này trùng thời điểm “room tín dụng” ngân hàng cạn kiệt cũng có thể kéo theo nhiều rủi như sự biến động về nhân sự, tình trạng méo mó của thị trường khi ngân hàng ép khách vay tiền mua bảo hiểm…
Thực tế, từ cuối tháng 5, nhiều ngân hàng đã liên tục đề xuất được nới chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng do đã tăng trưởng gần chạm trần tín dụng cho phép, trong khi nhu cầu vốn của người dân, doanh nghiệp còn lớn. Báo cáo tài chính quý II của hàng loạt ngân hàng cũng cho thấy tăng trưởng cho vay ở mức cao. Song, từ đầu tháng 7, Ngân hàng Nhà nước lại liên tục nhấn mạnh thông điệp giữ nguyên mục tiêu tăng trưởng tín dụng cả năm nay chỉ ở mức 14%.
Hầu hết ngân hàng hiện nay đều có hoạt động bancassurance – phân phối bảo hiểm của công ty bảo hiểm cho khách hàng. Hình thức hợp tác này được xem là hoạt động mang lại lợi nhuận lớn cho ngân hàng vì ngoài đóng góp vào thu nhập phí, bancassurance giúp ngân hàng khai thác thêm nhiều lợi ích khác từ khách hàng mà không phải tiêu tốn nhiều vốn.
Việc bán bảo hiểm ngày càng được đẩy mạnh trong bối cảnh khó cho vay do cầu tín dụng kém. Tăng thu nhập phi tín dụng bằng đẩy mạnh bán bancassurance dường như nằm trong chiến lược dài hạn của nhiều nhà băng khi tăng trưởng tín dụng gặp hạn chế trước yêu cầu an toàn vốn ngày càng khắt khe và cạn room tín dụng.
Trong bối cảnh hoạt động tín dụng đang bị “siết” chặt, báo cáo tài chính của nhiều nhà băng đã cho thấy chỉ tiêu lãi thuần từ hoạt động dịch vụ vẫn tích cực. Đáng chú ý, một số ngân hàng ghi nhận lợi nhuận từ mảng bancassurance như dịch vụ phân phối, bán chéo bảo hiểm… tăng cao.
Theo báo cáo tài chính các ngân hàng trong quý II/2022, tổng lãi thuần từ hoạt động dịch vụ của các nhà băng đã tăng khoảng 10% so với cùng kỳ năm trước.
Techcombank là “quán quân” với 3.780 tỷ đồng lãi thuần từ hoạt động dịch vụ, tăng 39% so với cùng kỳ. 6 tháng đầu năm nay, riêng thu nhập từ hoạt động dịch vụ của ngân hàng đạt 4.428 tỷ đồng, tăng 29,4%. Trong đó, thu từ hoạt động bảo hiểm tăng 32% so với cùng kỳ.
Tại VPBank, thu nhập từ hoạt động dịch vụ cũng tăng tới 34,5% so với cùng kỳ, đóng góp cho tổng thu nhập hơn 2.787 tỷ đồng trong nửa đầu năm. Chia sẻ tại buổi gặp gỡ nhà đầu tư, lãnh đạo VPBank cho biết với việc chính thức gia hạn thỏa thuận phân phối bảo hiểm với AIA đầu tháng 8, nguồn thu từ kinh doanh dịch vụ bảo hiểm dự báo sẽ còn tăng mạnh trong thời gian tới.
Tại VietinBank, nhờ nguồn thu từ phí tài trợ thương mại và phí hoa hồng bảo hiểm tăng trưởng tốt so với cùng kỳ, nên dù lãi thuần từ hoạt động thanh toán sụt giảm nhưng lãi thuần từ hoạt động dịch vụ 6 tháng đầu năm vẫn tăng 7,5% so với cùng kỳ, đạt 2.838 tỷ đồng.
Một số ngân hàng khác cũng có lãi từ dịch vụ tăng mạnh có thể kể đến như Nam A Bank, Sacombank, HDBank, Vietcapital Bank, PGBank.
Tình trạng room tín dụng gần chạm trần diễn ra từ hồi tháng 4, khiến hoạt động cho vay của chi nhánh ngân hàng anh làm việc diễn ra “nhỏ giọt”. Điều này không những khiến khách hàng phải đợi lâu mà chính nhân viên ngân hàng phải bán chéo sản phẩm phụ trợ. Trong đó, việc bán bảo hiểm gia tăng, các khoản vay thậm chí chỉ được ưu tiên giải ngân nếu mua kèm bảo hiểm trị giá từ 3% tới 5% tổng mức vay.
Tổng Hợp