Chủ tịch UBND TP.HCM Phan Văn Mãi vừa có kết luận về hướng xử lý vướng mắc của các doanh nghiệp trong việc xác nhận hoàn tất nghĩa vụ về nhà ở xã hội tại các dự án nhà ở thương mại.
Báo cáo mới đây của Sở Xây dựng TP.HCM cho biết, cơ quan này đã tiến hành rà soát 33 dự án nhà ở thương mại trên địa bàn Thành phố có diện tích trên 10 ha có yêu cầu dành đất để xây dựng nhà ở xã hội với diện tích quy hoạch 1.651 ha, trong đó phần đất xây nhà ở xã hội chiếm khoảng 109 ha với quy mô 70.000 căn.
Tuy nhiên, đến nay, mới có 14 dự án hoàn tất công tác đền bù giải tỏa với diện tích quy hoạch 435 ha và phần đất dành cho xây dựng nhà ở xã hội là 32 ha. Với quỹ đất này, dự kiến có khoảng 15.000 căn nhà ở xã hội được cung ứng ra thị trường – con số rất khiêm tốn so với nhu cầu nhà ở thực tế hiện nay.
Đối với dự án phát triển nhà ở thương mại, phát triển đô thị có quy mô sử dụng đất dưới 10 ha mà trong văn bản của cơ quan nhà nước có thẩm quyền đã thể hiện hình thức thực hiện nghĩa vụ về nhà ở xã hội, chủ đầu tư phải thực hiện theo văn bản đã ban hành.
Đối với dự án mà trong văn bản của cơ quan nhà nước có thẩm quyền chưa thể hiện hoặc thể hiện chưa rõ hình thức thực hiện nghĩa vụ về nhà ở xã hội, Sở Xây dựng có trách nhiệm làm việc các chủ đầu tư, tham mưu cho UBND Thành phố trong việc xác định rõ và thống nhất 1 trong 3 hình thức thực hiện nghĩa vụ về nhà ở xã hội tại dự án theo quy định của pháp luật gồm: Bàn giao quỹ đất tại dự án phải dành ra xây dựng nhà ở xã hội; bàn giao quỹ nhà ở xã hội tại một địa điểm khác, tương đương giá trị quỹ đất phải dành ra để xây nhà ở xã hội tại dự án; doanh nghiệp nộp tiền mặt tương ứng với giá trị quỹ đất xây nhà ở xã hội tại dự án.
Với dự án có quy mô sử dụng đất từ 2 ha trở lên (thực hiện các thủ tục đầu tư theo Luật Đầu tư 2020 và sau ngày Nghị định số 49/2021 có hiệu lực) khi tham mưu UBND TP.HCM chấp thuận chủ trương đầu tư, Sở Kế hoạch và Đầu tư cần hướng dẫn chủ đầu tư xác định rõ hình thức thực hiện nghĩa vụ về nhà ở xã hội đối với dự án theo quy định của pháp luật về nhà ở và được thể hiện trong quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư.
“Hướng giải quyết là vậy, nhưng triển khai trên thực tế không dễ dàng, bởi hiện nay, TP.HCM vẫn đang chờ hướng dẫn thực hiện việc thanh toán cho chủ đầu tư khi bàn giao quỹ đất xây dựng nhà ở xã hội cho Nhà nước”, lãnh đạo một doanh nghiệp đang có dự án bị ách tắc liên quan đến quỹ đất 20% làm nhà ở xã hội cho hay.
Ở động thái khác, trong văn bản gửi tới Bộ Xây dựng góp ý một số quy định của Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của các nghị định thuộc lĩnh vực quản lý nhà nước của cơ quan này mới đây, Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) đề nghị sửa đổi, bổ sung Khoản 1 và Khoản 2, Điều 5 – Nghị định 100/2015 (được sửa đổi, bổ sung tại Khoản 4, Điều 1 – Nghị định 49/2021) để đảm bảo phù hợp với quy định tại Khoản 2, Điều 16 – Luật Nhà ở 2014 trên cơ sở gần như khôi phục lại một số nội dung của Khoản 1 và Khoản 2, Điều 5 Nghị định 100/2015/NĐ-CP.
Cụ thể, Điều 5 – Nghị định 100/2015 về quỹ đất để phát triển nhà ở xã hội đối với các dự án phát triển nhà ở thương mại, dự án đầu tư phát triển đô thị quy định, chủ đầu tư dự án phát triển nhà ở thương mại, dự án đầu tư phát triển đô thị tại các đô thị loại III trở lên và khu vực quy hoạch là đô thị từ loại III trở lên phải dành 20% tổng diện tích đất để xây dựng nhà ở xã hội, hoặc phải dành 20% quỹ nhà ở của dự án để làm nhà ở xã hội.
Chủ đầu tư dự án phát triển nhà ở thương mại, dự án đầu tư phát triển đô thị đó có trách nhiệm trực tiếp đầu tư xây dựng nhà ở xã hội trên quỹ đất 20% (trừ trường hợp Nhà nước thu hồi quỹ đất này để đầu tư xây dựng nhà ở xã hội bằng nguồn vốn ngân sách và trường hợp chủ đầu tư không có nhu cầu tham gia đầu tư xây dựng nhà ở xã hội thì chuyển giao cho UBND cấp tỉnh nơi có dự án).
Bên cạnh đó, chủ đầu tư được lựa chọn hình thức hoặc dành quỹ đất 20% để xây dựng nhà ở xã hội, hoặc chuyển giao quỹ đất hay quỹ nhà ở tương đương với giá trị quỹ đất 20% tại thời điểm chuyển giao để sử dụng làm nhà ở xã hội được xác định giá đất phù hợp với giá đất trên thị trường theo quy định của pháp luật về đất đai.
Tổng Hợp