Sở dĩ số lượng nhà tái định cư bỏ hoang quá lớn là do thời gian qua TP đã đưa ra nhiều lô chung cư để đấu giá nhưng không bán được. Trong khi rất nhiều người dân không có nhà ở, việc để hoang hàng chục ngàn căn hộ không chỉ nghịch lý mà còn hết sức lãng phí.
Theo nhiều chuyên gia, nếu TP còn dùng dằng, để càng lâu các khu chung cư tái định cư sẽ càng khó bán, thất thoát ngày càng tăng vì chất lượng xuống cấp, thiết kế lỗi thời và phải xuất thêm tiền ngân sách bảo trì trong lúc các chung cư thương mại chất lượng, thiết kế, tiện ích ngày càng “xịn”.
Chỉ riêng 5.300 căn hộ tại Thủ Thiêm, nếu tính bình quân mỗi căn hộ 2 phòng ngủ có giá thấp nhất là 3,9 tỉ đồng thì số tiền của ngân sách đang “ngâm” hơn 20.000 tỉ đồng. Không chỉ dừng lại ở đây, do những căn hộ để lâu không sử dụng đã dẫn đến tình trạng xuống cấp trầm trọng và để quản lý, duy tu bảo trì số căn hộ này rất tốn kém. Theo Trung tâm quản lý nhà và giám định xây dựng, năm 2020, UBND TP.HCM ghi vốn chi khoảng 71 tỉ đồng để duy tu bảo dưỡng số lượng căn hộ tái định cư bỏ hoang này.
Trái với cảnh nhộn nhịp người qua kẻ lại tại những chung cư và khu dân cư trong khu vực, chung cư 12 tầng trong khu tái định cư 10ha (P.Tân Thới Nhất, quận 12) nhiều năm nay vẫn vắng bóng người, những cánh cửa cuốn đóng chặt, bụi đóng lớp dày trên nền gạch.
Bảng tên chung cư 12 tầng đã bong tróc phần chữ. Khuôn viên quanh chung cư tuy sạch sẽ nhưng vắng lặng. Lan can đường lên xuống tầng hầm được tận dụng để làm nơi phơi phóng. Một số góc bức tường bắt đầu bị rạn để lại những vết nứt có thể nhìn thấy rõ từ xa. Được khởi công vào năm 2006, sau một thời gian trục trặc phải ngưng thi công, chung cư 12 tầng được hoàn thành vào năm 2016 rồi bỏ trống từ đó đến nay.
Ban đầu, chung cư này được tính toán để bố trí tái định cư cho những hộ dân bị ảnh hưởng bởi dự án mở rộng đường Trường Chinh nhưng người dân không đồng ý. Ông Đặng Văn Hải, bảo vệ chung cư, cho biết thi thoảng có cơ quan chức năng dẫn người dân đến xem nhà nhưng nhiều năm chưa thấy ai dọn về ở.
Trong khi nhiều người dân không có chỗ ở, TP.HCM đang có hơn 2.250 nền đất, hơn 9.400 căn hộ tái định cư bỏ hoang nhiều năm, hàng chục ngàn tỉ đồng bị lãng phí, chưa kể mỗi năm phải chi hàng tỉ để bảo trì, bảo dưỡng những căn hộ này.