Nếu tính cả dư nợ các lĩnh vực này, tỷ trọng cho vay liên quan bất động sản tại hầu hết nhà băng đều lớn hơn rất nhiều con số trên báo cáo tài chính.
Ngoài nguồn tín dụng thông qua cho vay, các ngân hàng còn một kênh rót vốn cho lĩnh vực bất động sản là trái phiếu doanh nghiệp. Ghi nhận tăng mạnh trong năm 2020 nhưng tỷ trọng dư nợ qua kênh trái phiếu vào lĩnh vực bất động sản vẫn chiếm phần nhỏ so với dư nợ qua kênh cho vay của ngân hàng
Kinh doanh bất động sản chỉ là một phần trong tổng dư nợ các ngân hàng cho vay với khách hàng có liên quan lĩnh vực bất động sản. Ngoài ra, số này bao gồm cả xây dựng, kinh doanh khách sạn, nhà hàng, khu du lịch, cho vay cá nhân để mua nhà ở, nhận quyền sử dụng đất để xây nhà ở khác…
Techcombank, chia sẻ tại đại hội đồng cổ đông thường niên năm 2020, ông Hồ Hùng Anh, Chủ tịch HĐQT cho biết dư nợ cho vay liên quan bất động sản chiếm tới hơn 70% dư nợ của ngân hàng đến cuối quý I/2020.
Tại báo cáo tài chính kiểm toán riêng ngân hàng mẹ năm 2020, nếu gộp cả dư nợ trong lĩnh vực xây dựng và cá nhân (hơn 80% là cho vay mua nhà để ở), tổng dư nợ cho vay liên quan bất động sản của Techcombank đến cuối 2020 cũng chiếm gần 70% dư nợ ngân hàng, tương đương gần 186.000 tỷ, tăng hơn 30% so với năm liền trước.Tỷ lệ này tăng chủ yếu nhờ cho vay kinh doanh bất động sản và xây dựng, trong khi tỷ trọng cho vay cá nhân tại đây đã giảm từ 45,1% năm 2019 xuống 39,05%.
Nếu xét riêng tại các ngân hàng, Techcombank đang là nhà băng dẫn đầu về cả số dư và tỷ trọng cho vay kinh doanh bất động sản, lần lượt ở mức 91.360 tỷ đồng và chiếm 33,4% tổng dư nợ cho vay của ngân hàng mẹ đến cuối năm 2020. Đáng chú ý, số dư nợ này đã tăng gần 80% trong năm qua, tương đương tăng ròng hơn 40.000 tỷ đồng/năm. Thực tế, những năm trước đó, Techcombank luôn là ngân hàng duy trì tỷ lệ cho vay kinh doanh bất động sản và liên quan bất động sản cao nhất thị trường khi tệp khách hàng của nhà băng này cũng chủ yếu là nhóm “đại gia” bất động sản như Vingroup, Sungroup…
Một nhà băng khác hạch toán chi tiết các khoản cho vay cá nhân mua nhà ở và nhận quyền sử dụng đất để xây nhà ở là VPBank với số dư 36.334 tỷ đồng đến cuối năm 2020, tăng 33%.Nếu tính tổng các khoản cho vay liên quan bất động sản tại VPBank bao gồm kinh doanh bất động sản, xây dựng và cho vay cá nhân để mua nhà ở, tỷ trọng này chiếm 40,5% dư nợ cho vay của ngân hàng mẹ, tương đương hơn 89.400 tỷ đồng. So với năm liền trước, số dư này cũng tăng xấp xỉ 30%.
Eximbank là nhà băng với dư nợ cho vay đứng ngoài top 15 nhưng lại có dư nợ cho vay kinh doanh bất động sản lớn thứ 2 thị trường, với hơn 30.310 tỷ (cuối tháng 6/2020). Số dư này chiếm 29,3% tổng dư nợ cho vay cùng thời điểm của ngân hàng mẹ.
Tuy vậy, trái ngược với Techcombank, số dư cho vay kinh doanh bất động sản của Eximbank lại ghi nhận giảm so với cuối năm 2019. Trong đó, giá trị cho vay tuyệt đối đã giảm gần 4.000 tỷ, tương đương 11%. Ngoài 2 nhà băng có tiếng trong cho vay kinh doanh bất động sản nói trên, một vài ngân hàng khác ghi nhận tỷ trọng cho vay lĩnh vực này đạt 2 chữ số trong tổng dư nợ đến cuối năm 2020 còn có VPBank với gần 28.400 tỷ (12,8% tổng dư nợ); MSB với 9.020 tỷ (chiếm 11,4%); Vietcapital Bank với gần 5.700 tỷ nhưng cũng chiếm 14,2% tổng dư nợ cho vay của ngân hàng mẹ…
Tại BIDV, tỷ lệ cho vay kinh doanh bất động sản chỉ chiếm 2,3% dư nợ ngân hàng mẹ, tương đương hơn 27.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, nhà băng này còn gần 103.700 tỷ đồng dư nợ trong lĩnh vực xây dựng đến cuối năm 2020. Số này nâng tổng dư nợ cho vay kinh doanh bất động sản và xây dựng tại ngân hàng lên mức 130.700 tỷ, tương đương 11,1% tổng dư nợ.
Trong báo cáo đánh giá về BIDV công bố năm 2019, Công ty Chứng khoán BVSC cho biết BIDV mới là ngân hàng có thị phần cho vay bất động sản và nhà ở lớn nhất thị trường, cao hơn cả Techcombank. Vì vậy, nhiều khả năng phần dư nợ cho vay cá nhân mua nhà để ở đang được ngân hàng này hạch toán vào dư nợ nhóm ngành khác với số dư nợ đến cuối năm 2020 là 171.307 tỷ đồng, chiếm 14,53% tổng dư nợ.
Ngoài ra, nếu gộp cả phần dư nợ liên quan bất động sản (xây dựng, khách sạn, nhà hàng…) tại nhiều nhà băng khác, tỷ trọng này cũng cao hơn số liệu trên báo cáo tài chính, đạt 35% tại Eximbank (6/2020); 32% tại Vietcapital Bank; 22% tại HDBank; 21% tại MSB; 20% tại SHB; hay 10% tại MBBank…
Ngoài cho vay kinh doanh bất động sản, lượng lớn tín dụng ngân hàng cũng chảy vào ngành này thông qua các khoản cho vay cá nhân mua nhà ở, mua đất để xây dựng nhà ở.