Biến động do covid và thị trường kinh tế của nước ta, muôn kiểu doanh nghiệp cố gắng “lách” lỗ cố gắng kiếm lãi và những con số đẹp trên báo cáo nhờ doanh thu tài chính hay thu nhập khác…
Có thể thấy khoản thu nhập khác từ thanh lý tài sản, lãi mua rẻ, doanh thu tài chính là những khoản thu nhập không bền vững và chỉ là sự cứu cánh nhất thời cho doanh nghiệp. Nguồn tiền từ hoạt động kinh doanh cốt lõi mới tạo ra giá trị cho doanh nghiệp.
Trong bối cảnh dịch bệnh tác động không nhỏ tới hoạt động kinh doanh của các công ty thì việc tìm ra chiến lược kinh doanh hợp lý, kiểm soát các chi phí, cân đối tài chính mới là những yếu tố giúp doanh nghiệp tăng trưởng, vững vàng vượt qua giai đoạn khó khăn.
Trong bối cảnh ngành hàng không ngấm đòn nặng bởi dịch COVID-19 đặc biệt là các đợt dịch trong năm nay khiến CTCP Hàng không Vietjet (Mã: VJC) tiếp tục kinh doanh dưới giá vốn với lợi nhuận gộp quý II âm 1.278 tỷ đồng. Tuy nhiên nhờ khoản doanh thu tài chính 1.756 tỷ đồng, chủ yếu là thu nhập tài chính khác nhưng không được thuyết minh giúp công ty vẫn có lãi ròng gần 6 tỷ đồng.
Tương tự Vietjet, dịch COVID-19 cũng tác động nặng nề tới doanh nghiệp bất động sản nghỉ dưỡng trong đó có CTCP Tập đoàn FLC (Mã: FLC). Dù lợi nhuận gộp âm 49 tỷ đồng quý II nhưng nhờ khoản doanh thu tài chính đột biến 455 tỷ chủ yếu do thanh lý các khoản đầu tư nên FLC vẫn ghi nhận lãi ròng 24 tỷ trong khi cùng kỳ năm ngoái lỗ gần 411 tỷ đồng. Phía FLC cũng không thuyết minh chi tiết thanh lý các khoản đầu tư nào.
Cũng nhờ khoản doanh thu tài chính cứu cánh mà CTCP Bamboo Capital (Mã: BCG) không những thoát lỗ còn ghi nhận lợi nhuận quý cao nhất từ trước tới nay. Trong quý II, lợi nhuận gộp không đủ để trang trải chi phí đặc biệt là chi phí tài chính tăng gấp hai lần lên 423 tỷ đồng. Tuy vậy, doanh thu từ hoạt động tài chính tăng mạnh 262% lên 713,5 tỷ đồng nhờ các khoản lãi từ đầu tư cổ phiếu, trái phiếu và lãi phải thu theo hợp đồng hợp tác đầu tư. Do đó, Bamboo Capital không những thoát lỗ còn lãi sau thuế 315,5 tỷ đồng trong khi cùng kỳ năm trước chỉ đạt 19 tỷ đồng. Lãi ròng 218 tỷ đồng, gấp 13,6 lần cùng kỳ năm trước.
Quý II, CTCP Tập đoàn Đầu tư Địa ốc No Va (Novaland, Mã: NVL) ghi nhận lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh âm gần 114 tỷ đồng. Nhưng nhờ lãi giao dịch mua rẻ tại CTCP Nova Final Solution, Công ty TNHH Bất động sản Đăng Khánh và CTCP Đầu tư Tổng hợp Mũi Né mà Novaland không những thoát lỗ còn ghi nhận lãi ròng tăng 48% so với cùng kỳ năm trước lên 1.320,5 tỷ đồng.
Thuyết minh báo cáo của Novaland cho biết, doanh nghiệp có hơn 1.670 tỷ đồng lãi từ giao dịch mua rẻ nhóm công ty nói trên. Đây là phần chênh lệch sở hữu của Novaland trong giá trị hợp lý của tài sản thuần có thể xác định được thấp hơn giá phí khoản đầu tư vào ba công ty.
Kịch bản thoát lỗ nhờ thu nhập khác tiếp tục giúp CTCP Thaiholdings (Mã: THD) có lãi trong quý II khi các chi phí ăn mòn lợi nhuận gộp của công ty. Nếu không xuất hiện khoản doanh thu tài chính gần 62 tỷ thì Thaiholdings đã lỗ thuần từ hoạt động kinh doanh. Khoản doanh thu tài chính chủ yếu do lãi bán các khoản đầu tư (19 tỷ) và doanh thu khác (hơn 40 tỷ) không được thuyết minh chi tiết. Ngoài ra, Thaiholdings còn ghi nhận khoản thu nhập khác hơn 42 tỷ chủ yếu do thu nhập từ công nợ không còn nghĩa vụ phải trả. Nhờ nguồn thu khác nói trên nên quý II Thaiholdings vẫn có lãi gần 30 tỷ đồng, gấp hơn 7,4 lần so với cùng kỳ năm trước.
Trên bảng kết quả kinh doanh của CTCP Hoàng Anh Gia Lai (HAGL – Mã: HAG) vẫn ghi nhận doanh nghiệp có lãi ròng hơn 86 tỷ đồng quý II và nửa đầu năm là gần 28 tỷ đồng. Tuy nhiên con số lỗ lớn lại chỉ hé lộ ở phần bảng cân đối kế toán và căn cứ vào thuyết minh báo cáo tài chính. Tại ngày 30/6, khoản lỗ luỹ kế của HAGL là gần 7.549 tỷ đồng, trong khi cuối năm ngoái là gần 6.302 tỷ. Như vậy nửa đầu năm, HAGL đã lỗ luỹ kế 1.247 tỷ đồng. Căn cứ khoản lỗ của các đối tác và các khó khăn chung của ngành nông nghiệp từ các năm trước, ban tổng giám đốc đã xem xét lại cơ cấu tài sản đảm bảo cho các khoản phải thu tồn đọng, thu thập thêm các thông tin quá khứ về khả năng thanh toán.
Lãnh đạo HAGL nhận thấy việc ước tính khả năng khả năng thu hồi các khoản nợ chưa phản ánh đầy đủ rủi ro tổn thất của các khoản này. Trên cơ sở đó, HAGL đã điều chỉnh lại dữ liệu tương ứng trong báo cáo tài chính hợp nhất 6 tháng năm 2020 đã được kiểm toán liên quan tới dự phòng các khoản phải thu khó đòi. Sau hồi tố, khoản dự phòng đội lên kéo chi phí quản lý doanh nghiệp 6 tháng đầu năm 2020 tăng lên 1.263 tỷ dẫn tới lỗ ròng 1.156 tỷ đồng trong khi trước hồi tố HAGL lãi ròng 107 tỷ. Như vậy cả năm 2020, HAGL lỗ gần 2.531 tỷ sau khi hồi tố. Việc trình bày lại khoản lỗ luỹ kế vào nửa đầu năm nay do hồi tố đã dẫn tới thực chất HAGL ghi nhận lỗ 1.247 tỷ đồng 6 tháng đầu năm.
Nhật Hạ