Để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho thị trường bất động sản, nhiều ý kiến cho rằng cần điều hành linh hoạt, đồng bộ các công cụ chính sách tiền tệ,.. Có nên hoán đổi nợ trái phiếu bằng tài sản, bất động sản?
Nới room tín dụng phù hợp để hỗ trợ cho nền kinh tế trong năm 2023 và các năm tiếp theo.
Bên cạnh đó, cần tạo điều kiện cho các doanh nghiệp, người mua nhà và nhà đầu tư được tiếp cận nguồn vốn đối với các dự án, phương án vay vốn khả thi, khách hàng có năng lực tài chính, khả năng trả nợ đầy đủ và đúng hạn.
Ngân hàng Nhà nước cần phối hợp với Bộ Xây dựng, Bộ Tài chính nghiên cứu đề xuất gói tín dụng khoảng trên 100.000 tỷ đồng để cho các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân vay theo phương thức tái cấp vốn…
Về nguồn vốn trái phiếu, cần tạo điều kiện để các doanh nghiệp có thể huy động vốn. Với các trái phiếu đến hạn thanh toán trong năm 2023, trường hợp có khó khăn thì theo tinh thần “lợi ích hài hòa, khó khăn chia sẻ” để doanh nghiệp đàm phán với nhà đầu tư hoán đổi nợ trái phiếu bằng tài sản, bất động sản.
Về thể chế, đề nghị nghiên cứu sửa đổi, bổ sung các Nghị định hướng dẫn Luật Đầu tư, Luật Đất đai, Luật Thuế, Luật Chứng khoán. Cùng với đó, nghiên cứu trình Chính phủ ban hành Nghị định quy định về quy trình, trình tự, thủ tục triển khai thực hiện dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại, khu đô thị; nghiên cứu trình Quốc hội xem xét, ban hành nghị quyết thí điểm một số chính sách nhằm đẩy mạnh phát triển nhà ở xã hội…
Về tín dụng, theo báo cáo của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, tính đến hết 31/12/2022, dư nợ tín dụng đối với kinh doanh bất động sản là gần 800.000 tỷ đồng.
Trong khi đó, tính đến 25/12/2022, dư nợ trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ khoảng 2 triệu tỷ đồng, trong đó của doanh nghiệp bất động sản là trên 400.000 tỷ đồng, chiếm trên 30%.
Các doanh nghiệp bất động sản cũng phản ánh rất khó tiếp cận vốn từ các ngân hàng, tổ chức tín dụng, đặc biệt là giai đoạn nửa cuối năm 2022. Ngay cả các trường hợp có tài sản đảm bảo cũng không tiếp cận được nguồn vốn do các ngân hàng hết hạn mức cho vay. Trong khi đó lãi suất cho vay giai đoạn cuối năm 2022 tăng cũng tạo thêm khó khăn trong huy động nguồn vốn.
Ngoài khó khăn về nguồn vốn, thể chế thì khâu thực thi pháp luật cũng đang có những vấn đề. Ở một số nơi cán bộ có tâm lý sợ sai, sợ trách nhiệm, sợ rủi ro pháp lý dẫn đến đùn đẩy hồ sơ lòng vòng, giải quyết chậm, không dám đề xuất, không dám quyết định.
Qua các báo cáo và các cuộc làm việc cho thấy “bức tranh” ảm đạm của thị trường bất động sản khi nhiều tập đoàn, doanh nghiệp phải thu hẹp quy mô đầu tư sản xuất kinh doanh, tinh giản tối đa bộ máy. Cá biệt, có đơn vị giảm đến 50% lực lượng lao động; dừng, đình hoãn hoạt động đầu tư, thi công xây dựng một số dự án.
Một số bộ, ngành liên quan đã có các cuộc làm việc với các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản nhằm tìm ra các giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc. Bên cạnh đó, tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ cũng đã có các cuộc làm việc với một số địa phương, doanh nghiệp để rà soát, đôn đốc, hướng dẫn tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong triển khai thực hiện dự án bất động sản.
Đã có nhiều kiến nghị phải giải cứu thị trường bất động sản, giải cứu thị trường trái phiếu để ngăn hiệu ứng tuyết lở lây lan từ thị trường bất động sản đến hệ thống ngân hàng và nhiều lĩnh vực kinh doanh khác.
Sau cuộc họp với Ngân hàng Nhà nước (NHNN) mới đây, việc giải cứu thị trường bất động động sản hay không vẫn chưa có được thông điệp rõ ràng. Mọi hy vọng của doanh nghiệp bất động sản đang trông chờ vào cuộc họp do Chính phủ chủ trì vào ngày 17-2. Trước thềm cuộc họp này nhiều doanh nghiệp bất động sản lớn cũng đã đưa ra kiến nghị những khó khăn và mong muốn được hỗ trợ các giải pháp tình thế để vượt qua áp lực trước mắt.
Trong văn bản gửi NHNN trước đó, bà Đỗ Thị Phương Lan, phụ trách tư vấn dự án tái cấu trúc cho Tập đoàn Đầu tư Địa ốc No Va (Novaland), cho biết doanh nghiệp đang tiếp tục làm việc với các ngân hàng thương mại để tháo gỡ khó khăn với các khoản nợ trong nước. Còn đối với các khoản nợ nước ngoài, Novaland đã thuyết phục đối tác nhìn nhận đây là rủi ro thị trường để tiến hành tái cơ cấu.
Do đó, doanh nghiệp này đề xuất NHNN xem xét cho các tập đoàn bất động sản được tái cấu trúc nợ, giãn nợ trong vòng 24-36 tháng. Ngoài ra, đề nghị NHNN với vai trò lãnh đạo các tổ chức tín dụng, tổ chức tài chính, ngân hàng thương mại với tư cách là những nhà đầu tư chuyên nghiệp xem xét các giải pháp có thể giúp đỡ doanh nghiệp hoàn thiện nghĩa vụ với các trái chủ.
Cùng chung đề nghị này, ông Lê Trọng Khương, Tổng giám đốc Hưng Thịnh Land nhấn mạnh doanh nghiệp hiện chưa nhảy nhóm nợ chứ không phải không nhảy. Trong bối cảnh này cần một giải pháp để giải quyết tình huống trong bối cảnh kẹt thanh khoản hiện nay.
“Nếu không có chính sách hỗ trợ quyết liệt thì đến một lúc nào đó chuyện nhảy nợ là có thể xảy ra. Cho nên ở góc độ Tập đoàn Hưng Thịnh và Hưng Thịnh Land, chúng tôi đề nghị NHNN cho phép cơ cấu, giãn nợ để tránh trường hợp nhảy nợ. Điều này đồng thời sẽ hỗ trợ cho việc giải ngân các khoản nợ tiếp theo để doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh”, ông Khương bày tỏ.
Cũng theo ông Lê Trọng Khương, việc nới room cũng là điều cần thiết để doanh nghiệp có nguồn vốn kinh doanh, đồng thời qua đó gia tăng niềm tin ở các trái chủ để họ tiếp tục đầu tư vào trái phiếu doanh nghiệp.
Tổng Hợp
(Tiền Phong, TBKTSG)