Câu chuyện phát triển nhà ở xã hội ở TP.HCM trong hơn 5 năm qua vẫn là “bài toán” khó chưa có lời giải, dù các cơ quan chức năng, chuyên gia nói quá nhiều trong các buổi tọa đàm, hội thảo. Sự thiếu hụt trầm trọng của phân khúc này khiến giấc mơ có nhà ở của nhiều người dân tỉnh lẻ đến TP.HCM làm ăn, sinh sống ngày càng khó khăn.
UBND TP.HCM cho biết, việc phát triển nhà ở xã hội sẽ được phân chia tại nhiều khu vực nội và ngoại thành. Trong đó, khu vực trung tâm hiện hữu (quận 1, 3), nếu có quỹ đất thì để thuận lợi cho việc di dời, tái định cư cho các hộ dân bị ảnh hưởng bởi cac dự án chỉnh trang đô thị, công ích trên địa bàn.
Khu vực nội thành hiện hữu gồm quận 4, 5, 6, 8, 10, 11, Bình Thạnh, Gò Vấp, Phú Nhuận, Tân Bình, Tân Phú tiếp tục thúc đẩy việc phát triển nhà ở xã hội, trong đó kêu gọi đầu tư phát triển 2 dự án nhà ở xã hội phục vụ cho công nhân với tổng diện tích sàn xây dựng khoảng 29.448 m2, tương ứng khoảng 370 căn hộ.
Khu vực nội thành phát triển gồm quận 7, 12, Bình Tân và TP Thủ Đức khuyến khích, đẩy mạnh phát triển các dự án nhà ở xã hội. Trong đó, khu vực quận 7, 12, Bình Tân kêu gọi đầu tư phát triển 5 dự án nhà ở xã hội cho công nhân với tổng diện tích sàn xây dựng mới khoảng 290.177m2 sàn, tương đương khoảng 3.955 căn hộ.
Tại TP. Thủ Đức kêu gọi đầu tư phát triển 5 dự án nhà ở xã hội cho công nhân với tổng diện tích sàn xây dựng mới khoảng 220.436 m2, tương ứng khoảng 4.352 căn hộ.
Còn khu vực huyện ngoại thành gồm huyện Bình Chánh, Hóc Môn, Nhà Bè, Củ Chi, Cần Giờ khuyến khích, đẩy mạnh phát triển các dự án nhà ở xã hội, trong đó kêu gọi đầu tư phát triển 8 dự án nhà ở xã hội phục vụ cho công nhân với tổng diện tích sàn xây dựng mới khoảng 546.170m2 sàn, tương ứng khoảng 9.594 căn hộ.
Có thể thấy, việc UBND TP.HCM đặt mục tiêu xây 35.000 căn nhà ở xã hội là việc làm rất ý nghĩa, đặc biệt trong bối cảnh giá bất động sản ở TP.HCM leo thang và không có phân khúc nhà ở vừa túi tiền. Tuy nhiên, đây là con số rất lớn đặt ra thách thức đối với chính quyền TP.HCM.
Vừa qua, UBND TP.HCM đã chính thức phê duyệt kế hoạch phát triển nhà ở xã hội trên địa bàn TP.HCM giai đoạn 2021-2025. Cụ thể, TP.HCM đặt chỉ tiêu giai đoạn này phát triển 2,5 triệu m2 sàn xây dựng, tương đương 35.000 căn nhà ở xã hội (nhà lưu trú cho công nhân và ký túc xá sinh viên).
Trong giai đoạn 2021-2025, chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội trong danh mục là 47 dự án, trong đó, 10 dự án nhà ở xã hội sử dụng quỹ đất ở 20%. Nếu chủ đầu tư dự án nhà ở thương mại tự thực hiện nhà ở xã hội trên quỹ đất 20% thì giao chủ đầu tư đó thực hiện. Trường hợp chủ đầu tư dự án nhà ở thương mại không thực hiện dự án nhà ở xã hội thì sẽ thu hồi và thực hiện đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư nhà ở xã hội theo quy định. Còn 37 dự án có nguồn gốc do doanh nghiệp tự đền bù, thực hiện lựa chọn chủ đầu tư và công nhận chủ đầu tư theo quy định.
Trước đây, TP.HCM đã ban hành kế hoạch phát triển nhà ở xã hội giai đoạn 2016-2020 nhưng không thành công. Cụ thể, giai đoạn này TP.HCM phát triển 15.000 căn nhà ở xã hội, nhưng mục tiêu đặt ra là 20.000 căn. So với cả nước, TP.HCM vẫn là địa phương đạt kết quả tốt nhất, nhưng cũng chỉ đạt 75% kế hoạch.
Thậm chí, chương trình phát triển nhà ở xã hội ở TP.HCM vẫn còn nhiều bất cập. Cụ thể, báo cáo của Kiểm toán Nhà nước hồi tháng 8/2021 đã chỉ ra rằng, tại TP.HCM, xuất hiện tình trạng lựa chọn chủ đầu tư, phê duyệt chủ trương đầu tư một số dự án nhà ở xã hội khi chưa có trong kế hoạch; Kế hoạch phát triển nhà ở giai đoạn 2016-2020 đã gồm 9 dự án được chấp thuận đầu tư từ năm 2014 trở về trước và xây dựng hoàn thành năm 2017. Giai đoạn 2016-2025, có 22 dự án đã được chấp thuận đầu tư trước khi có chương trình phát triển nhà ở xã hội của thành phố.
Các đồ án quy hoạch phân khu xây dựng đô thị, quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000 trên địa bàn quận 9, 12 và Bình Tân không xác định cụ thể vị trí khu vực để phát triển nhà ở xã hội.
Tổng Hợp