Với cơ cấu dân số trẻ, tỷ lệ người thường xuyên sử dụng công nghệ ở mức cao (64 triệu người dùng Internet, chiếm khoảng 66% dân số), quy mô thị trường bất động sản dự kiến lên tới 21 tỷ USD…, đây là điều kiện lý tưởng để Proptech phát triển.
Thực tế cho thấy, chất lượng kỹ sư công nghệ của Việt Nam luôn được đánh giá cao, song thói quen làm gia công quá lâu đã khiến sự sáng tạo bị bào mòn. Ngoài ra, nền giáo dục áp đặt, khuôn mẫu cũng không khuyến khích sự sáng tạo. Vì vậy, việc dịch chuyển từ nền kinh tế gia công sang kinh tế số, kinh tế sáng tạo sẽ mất nhiều thời gian. Bên cạnh đó, môi trường chính sách ở Việt Nam cũng được cho là chưa đủ hỗ trợ doanh nghiệp nền tảng số phát triển.
Nhiều doanh nghiệp công nghệ cho rằng, các chính sách phát triển kinh tế nền tảng cần thực chất hơn, nếu không, về lâu dài, người Việt sẽ lệ thuộc hoàn toàn vào ứng dụng ngoại. Khi đó, kho tài nguyên lớn nhất của kinh tế số – dữ liệu người dùng – cũng nằm trong tay doanh nghiệp ngoại. Bởi vậy, việc ban hành các cơ chế, chính sách phát triển kinh tế nền tảng không thể chậm trễ hơn, nhất là trong hỗ trợ phát triển hệ sinh thái số.
Số liệu của FinREI Investment JSC cho thấy, tại Việt Nam, lĩnh vực Proptech đang “nở rộ” với gần 60 công ty và dự báo sẽ có thêm nhiều start-up Proptech “chào sân” trong thời gian tới. Tuy nhiên, điểm đáng chú là, 80% nền tảng Proptech hiện hữu thuộc quyền quản lý của các công ty nước ngoài hoặc được rót vốn từ nhà đầu tư ngoại (theo báo cáo của JLL), thực tế này đòi hỏi cần có một cơ chế, chính sách phù hợp để thúc đẩy các doanh nghiệp trong nước đầu tư mạnh mẽ hơn cho chuyển đối số, đặc biệt với lĩnh vực bất động sản.
Việt Nam có số “kỳ lân” đứng thứ 3 Đông Nam Á thế nhưng các công ty Proptech vẫn chưa phát triển mạnh. Trong 15 năm qua, những tên tuổi như nhadat.com, rongbay, muabannhadat hay các nhân tố mới như Propzy, Rever, Houze, Propcom vẫn chưa thực sự có tác động lớn hoặc đóng vai trò quan trọng trong thị trường phát triển và phân phối bất động sản. Thế nhưng, ở thời điểm hiện tại Proptech đã có vị thế mới khi Covid-19 dường như thúc đẩy quá trình số hóa bất động sản sớm hơn. Cuộc đua giữa các đơn vị Proptech là sẽ được tính bằng tháng.
Nhiều doanh nghiệp địa ốc đã phát triển các ứng dụng, tiện ích cho phép người mua nhà có thể giới hạn phạm vi tìm kiếm ngôi nhà, từ khu vực, vị trí, loại hình, giá cả… tới các thông tin xung quanh. Chẳng hạn, với ứng dụng bản đồ số Map, ngoài tra cứu dự án hay bản đồ quy hoạch trực tuyến, phần mềm này còn hỗ trợ người dùng tìm kiếm vị trí, thông tin giao dịch, thông tin quy hoạch của bất động sản đang được mua bán, sang nhượng, cho thuê.
Không những vậy, không ít nhà phát triển bất động sản còn áp dụng những công nghệ tiên tiến nhất hiện nay như công nghệ thực tế ảo (Virtual Reality – VR), thực tế ảo tăng cường (Augmented Reality – AR) để gia tăng trải nghiệm người dùng.
Trên thế giới, những nền tảng tiên phong như Amazon, Alibaba, Airbnb… đã làm thay đổi cơ chế hoạt động của nhiều ngành, lĩnh vực và tại Việt Nam, các nền tảng số này cũng không còn xa lạ, với ngành du lịch có Airbnb, TripAvisor…, vận tải có Uber, Grab…, bán lẻ có Amazon, Alibaba… Với lĩnh vực bất động sản, trong những năm qua, các nền tảng số cũng hiện diện nhiều hơn với sự góp mặt của cả các start-up (doanh nghiệp khởi nghiệp) công nghệ lẫn các nhà phát triển bất động sản chuyên nghiệp. Sự xuất hiện của các ứng dụng Proptech đa tiện tích như “tìm kiếm và mua bán nhà online”, “tra cứu thông tin quy hoạch, pháp lý dự án trực tuyến”, “Kiểm nghiệm nhà qua thực tế ảo”… của các đơn vị phát triển như Meeyland, Sunshine, Cenhomes, PropertyX… đang mang tới diện mạo mới cho thị trường bất động sản.
TopenLand (công ty thành viên của Tập đoàn Hưng Thịnh) mới công bố thương vụ sáp nhập DataFirst (doanh nghiệp chuyên về dữ liệu sâu bất động sản) để hiện thực hóa chiến lược hoàn thiện hệ sinh thái Proptech kết hợp tài chính công nghệ (Fintech) của Tập đoàn.
Thị trường Proptech Việt Nam thể hiện sức hấp dẫn lớn khi chứng kiến hàng loạt thương vụ đầu tư, góp vốn, sáp nhập của các doanh nghiệp nước ngoài. Mới đây, start-up công nghệ bất động sản Rever vừa huy động được hơn 10 triệu USD, nâng tổng vốn gọi được lên hơn 16 triệu USD sau 5 năm hoạt động. Trong đó, Quỹ Mekong Enterprise Fund IV là đơn vị tham gia vòng đầu tư mới nhất của Rever.
Năm 2021 được nhiều chuyên gia đánh giá là năm bản lề của công nghệ bất động sản, khi trong dịch bệnh, công nghệ đã tham gia mọi hoạt động trong chuỗi giá trị của lĩnh vực bất động sản, từ tiếp thị, kinh doanh, quản lý bất động sản cho đến chăm sóc khách hàng và cả tài chính. Tuy nhiên, trong một lĩnh vực rộng lớn như bất động sản, ứng dụng công nghệ vẫn còn giới hạn, chưa khai thác triệt để như các ngành khác. Proptech đang là miếng bánh lớn, mở ra cơ hội cho nhiều tổ chức có thể chiếm lĩnh từ thị trường lớn đến thị trường ngách phù hợp với năng lực của doanh nghiệp.
Đại dịch Covid-19 đã tạo ra áp lực thay đổi chưa từng có lên ngành bất động sản – lĩnh vực vốn khá bảo thủ trước những đổi mới về mặt công nghệ. Proptech đã trở thành một xu hướng bắt buộc để các chủ đầu tư, doanh nghiệp, đại lý môi giới xây dựng cho mình vị thế nổi bật giữa vô số đối thủ cạnh tranh. Thậm chí startup Proptech đang nở rộ nhằm hấp dẫn các quỹ đầu tư hay các doanh nghiệp lớn đầu tư.
Tổng Hợp