Nhà ở xã hội (NƠXH) vốn nhận được nhiều ưu đãi từ các chính sách Nhà nước. Tuy nhiên, vào thời điểm này thì NƠXH lại đang bị nhiều doanh nghiệp quay lưng hoặc tìm cách biến thành dự án thương mại.
Nhà ở xã hội (NƠXH) được biết đến là phân khúc giải quyết nhà ở hiện nay cho nhiều người có thu nhập thấp đến trung bình. Vào thời điểm Chính phủ phát hành gói 30.000 tỉ đồng, thị trường NƠXH trở nên vô cùng sôi động và nhận được nhiều sự quan tâm của các doanh nghiệp kinh doanh địa ốc.
Thế nhưng, hiện nay khi gói 30.000 tỉ đồng đã kết thúc cũng là lúc đi xuống của thị trường NƠXH. Hiện nay, không nhiều doanh nghiệp còn mặn mà đối với việc xây dựng NƠXH dù nhận được nhiều chính sách ưu đãi.
Theo số liệu từ Bộ Xây dựng cho thấy, nhu cầu nhà ở xã hội trên toàn quốc trong giai đoạn 2011 -2020 là khoảng 440.000 căn hộ, riêng TPHCM cần khoảng 134.000 căn.
Nhưng từ năm 2014 đến nay, TPHCM có 41 dự án nhà ở xã hội độc lập với tổng diện tích đất hơn 133 ha, quy mô hơn 41.000 căn hộ. Trong đó, có 14 dự án đã hoàn thành, 9 dự án đang thi công xây dựng, 18 dự án đang thực hiện thủ tục đầu tư.
Trước sự thiếu hụt của NƠXH, chính quyền TPHCM đã đặt mục tiêu năm 2020 có thể hoàn thành 20.000 căn hộ và triển khai kế hoạch xây dựng thêm 39 dự án có hơn 44.000 căn. Thế nhưng, nhìn vào thực tại thì không ít dự án NƠXH đang “bất động” và kế hoạch của TPHCM khó có thể thành công. Ngoài ra, hiện nay không ít chủ đầu tư còn xin chuyển đổi mục đích NƠXH thành căn hộ thương mại.
Điển hình là dự án khu trung thương mại dân cư Hưng Điền (phường 16, quận 8, TPHCM) do Công ty CP Đầu tư Tuấn Hưng (Công ty Tuấn Hưng) làm chủ đầu tư. Dự án được công bố vào năm 2008 và được chủ đầu tư sẽ hoàn thành trong 36 tháng. Tuy nhiên, sau đó Công ty Tuấn Hưng đã phải kiến nghị lên UBND TPHCM vì gặp nhiều khó khăn và xin chuyển dự án từ NƠXH sang nhà thương mại. Ghi nhận hiện tại dự án vẫn chỉ là bất trống, cây cối mọc um tùm…
Một trường hợp khác là dự án NƠXH Haus Belo (đường Võ Chí Công, phường Phú Hữu, quận 9, TPHCM) do Công ty TNHH Đầu tư và Xây dựng Minh Sơn (Công ty Minh Sơn) làm chủ đầu tư. Đơn vị phát triển dự án này là Công ty EZ Land Việt Nam. Dự án được quảng cáo rộng khoảng 55.000m2, mật độ xây dựng khoảng 50%. Quy mô gồm gồm 3 block A, B, C, mỗi block cao 15 tầng cung ứng 888 căn hộ cùng dãy nhà phố thương mại dưới tầng trệt.
Được biết, Công ty Minh Sơn đang đề nghị điều chỉnh cục bộ quy hoạch 1/2.000 làm cơ sở để Công ty điều chỉnh quy hoạch chi tiết 1/500, tăng quy mô dân số đối với lô đất xây dựng chung cư.
Tương tự, dự án NƠXH thuộc phường An Phú Đông, quận 12 do Công ty CP Địa ốc Sài Gòn (Công ty Địa ốc Sài Gòn) làm chủ đầu tư. Công ty Địa ốc Sài Gòn đã có văn bản kiến nghị với Sở Xây dựng TPHCM cho phép chuyển đổi 61 căn hộ NƠXH sang giá bán thương mại.
Qua đó, được biết dự án NƠXH ở phường An Phú Đông có tổng số 308 căn hộ và chủ đầu tư buộc phải dành ra 61 căn hộ để cho thuê. Bên cạnh đó, 184 căn hộ khác chỉ được bán giá không vượt quá 14,5 triệu đồng/m2.
Cuối cùng chủ đầu tư chỉ được bán 63 căn hộ với giá thương mại. Tuy nhiên, qua tính toán thì Công ty Địa ốc Sài Gòn sẽ bị lỗ gần 15 tỉ đồng. Chính nguyên nhân đã khiến chủ đầu tư xin chuyển đổi đối với 61 căn hộ NƠXH để thu hồi vốn và lãi.
Một số chuyên gia cho biết, NƠXH vốn được Nhà nước khuyến khích phát triển. Tuy nhiên, khi gói 30.000 tỉ đồng không còn nữa đã dẫn đến nhiều cơ chế ưu đãi đặc biệt như trước nữa. Từ đó, nhiều doanh nghiệp e ngại khi đầu tư vào NƠXH hiện nay.
“Doanh nghiệp thì luôn phải đặt lợi nhuận lên hàng đầu. Khi tính toán lợi nhuận không cao so với thời gian và công sức bỏ ra thì sẽ không có người mặn mà làm là điều hiển nhiên. Chưa kể, khi đầu tư một dự án mà bị ràng buộc quá nhiều thủ tục, khiến việc hoạt động không còn được chủ động nên doanh nghiệp chọn cách ngó lơ hoặc ngại làm là điều dễ hiểu thôi…”, ông Thái Viễn chuyên gia trong hoạt động môi giới địa ốc chia sẻ.
Quế Sơn