Lạm phát Mỹ tăng mạnh nhất trong năm, liệu Fed có tiếp tục tăng lãi suất?
Số liệu Bộ Lao động Mỹ công bố ngày 13/9 cho thấy CPI Mỹ tăng 0,6% trong tháng 8, và tăng 3,7% so với cùng kỳ năm ngoái. Khi loại bỏ thực phẩm và năng lượng, CPI lõi tăng 0,3% so với tháng trước, cao hơn dự báo tăng 0,2%.
Đóng góp phần lớn vào đà tăng của CPI là giá năng lượng, với mức tăng 5,6% trong đó giá xăng tăng 10,6%. Giá thực phẩm tăng 0,2%% và chi phí nhà ở cũng tăng 0.3%.
CPI tháng qua tăng do tác động lớn bởi chi phí thuê nhà, bảo hiểm xe và chi phí du lịch cao hơn. Giá ô tô mới tại Mỹ tăng lần đầu tiên trong 5 tháng, trong khi giá ô tô đã qua sử dụng và phí tham gia các buổi hòa nhạc, xem phim giảm.
Lạm phát tăng mạnh sẽ ảnh hưởng đến tiền lương của người lao động. Thu nhập thực tế trung bình theo giờ của người dân Mỹ giảm 0,5% trong tháng qua, dù cao hơn 0,5% so với 1 năm trước, theo thông báo khác của Bộ Lao động.
Dữ liệu này được công bố trong bối cảnh Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) vẫn đang tìm cách tiếp cận dài hạn để giải quyết vấn đề lạm phát của Mỹ.
Trước đó, trong hội nghị thường niên của Fed tại Jackson Hole (Mỹ), Chủ tịch Jerome Powell chia sẻ rằng ông đang cố gắng cân bằng giữa việc kiềm chế lạm phát và tránh đẩy nền kinh tế Mỹ rơi vào suy thoái.
Ông Powell thừa nhận rằng đã có tiến triển về lạm phát, nhưng cho rằng lạm phát vẫn còn cao hơn vùng mà Fed cảm thấy thoải mái. Ông lưu ý rằng Fed sẽ linh hoạt khi suy tính cho những bước đi chính sách kế tiếp, nhưng có thể sẽ khó có thể sớm nới lỏng chính sách.
“Dù lạm phát đã giảm so với đỉnh, một diễn biến đáng mừng, nhưng vẫn còn quá cao”, ông Powell chia sẻ trong bài phát biểu. “Chúng tôi sẵn sàng nâng lãi suất nếu cần, đồng thời có thể sẽ duy trì chính sách thắt chặt cho tới khi lạm phát giảm như mong đợi”.
Các nhà đầu tư không chắc Fed sẽ thực sự tăng lãi suất lần nữa. Diễn biến trên thị trường tương lai cho thấy họ dự kiến Fed sẽ giữ nguyên lãi suất tại cuộc họp ngày 19-20/9 và xác suất về một đợt tăng lãi suất trong tháng 11 là chưa tới 50%.
Bà Rubeela Farooqi, nhà kinh tế cấp cao tại High Frequency Economics, bình luận: “Dữ liệu lạm phát mới nhất ủng hộ phương án giữ nguyên lãi suất tại cuộc họp tháng 9. Tuy nhiên, FOMC sẽ không tuyên bố chiến thắng cho đến khi có thêm thông tin tốt về lạm phát. Fed vẫn sẽ sẵn sàng tăng lãi suất thêm nữa nếu cần thiết”.
Lợi suất trái phiếu Kho bạc Mỹ chỉ đi xuống đôi chút sau khi báo cáo lạm phát tháng 8 được công bố, cho thấy dữ liệu này không làm thay đổi nhiều dự đoán của các nhà đầu tư về lộ trình lãi suất.
Không tính đến biến động giá năng lượng và nhà ở, giá cả dịch vụ tăng lần lượt 4% so với cùng kỳ năm trước và 0,4% so với tháng liền kề – mức tăng nhanh nhất trong vòng 5 tháng, theo tính toán của Bloomberg.
Chỉ số lạm phát “siêu lõi” này được các nhà quan sát coi trọng vì nó chịu ảnh hưởng lớn của thị trường việc làm, do đó nếu thị trường tiếp tục “khát” lao động thì giá dịch vụ sẽ khó có thể hạ xuống.
Các nhà kinh tế của Bloomberg Economics chia sẻ ý kiến: “Chúng tôi nghĩ rằng Fed sẽ bỏ qua đà tăng của CPI do ảnh hưởng của giá năng lượng, nhưng chưa chắc họ cũng sẽ làm vậy đối với giá dịch vụ vận tải.
Dự đoán cơ sở của chúng tôi vẫn là Fed sẽ giữ nguyên lãi suất vào tháng 9, nhưng nguy cơ lãi suất đi lên trong tháng 11 đã tăng lên”.
Ông Omair Sharif, Giám đốc công ty nghiên cứu Inflation Insights, nhìn nhận: “Tôi vẫn nghĩ rằng lạm phát lõi trong quý IV sẽ đi lên và khiến Fed tung ra thêm một đợt tăng lãi suất vào cuộc họp tháng 12”.
Giới chức Fed có thể lo ngại rằng giá năng lượng tăng vọt sẽ khiến kỳ vọng lạm phát đi lên. Hôm 12/9, giá dầu thô WTI đã tăng lên mức cao nhất trong 10 tháng trong bối cảnh dữ liệu của OPEC cho thấy thị trường toàn cầu có nguy cơ thiếu hụt 3 triệu thùng dầu/ngày vào quý kế tiếp.
Tổng Hợp
(Dân Trí, VietnamBiz)