Tổng giám đốc một nhà băng cho rằng, tín dụng trong nửa đầu năm nay tăng thấp do sức hấp thụ vốn chậm lại khi nhu cầu tiêu dùng giảm, đầu ra của doanh nghiệp hạn chế. Đây cũng là khó khăn lớn đối với các ngân hàng, bởi tín dụng tăng chậm không chỉ khiến nguồn thu từ lãi giảm, mà còn kéo theo sự trì trệ của các dịch vụ đi kèm, tức nguồn thu ngoài lãi khó tăng.
Thậm chí, trong bối cảnh thị trường khó khăn, nợ xấu khó kiểm soát buộc ngân hàng phải gia tăng dự phòng rủi ro, đồng nghĩa với lợi nhuận bị “bào mòn”.
Thông tin được Ngân hàng Nhà nước công bố ngày 4/7/2023 cho thấy, tăng trưởng tín dụng tính đến ngày 27/6 là 4,03% so với cuối năm 2022 và tăng 9,08% so với cùng kỳ.
Ông Nguyễn Đức Lệnh, Phó giám đốc Ngân hàng Nhà nước TP.HCM cho hay, dư nợ tín dụng của các ngân hàng trên địa bàn Thành phố trong 6 tháng đầu năm 2023 đạt hơn 3,3 triệu tỷ đồng, tăng 3,5% so với cuối năm 2022 và tăng 7,1% so với cùng kỳ, trong khi cùng kỳ 2022 ghi nhận mức tăng 9,3%.
Theo các ngân hàng, tín dụng giảm tác động xấu lên lợi nhuận trong nửa đầu năm nay, cho dù tín dụng quý II có phần cải thiện ở một số nhà băng.
Tổng giám đốc ACB, ông Từ Tiến Phát chia sẻ, tín dụng của Ngân hàng bắt đầu cải thiện từ tháng 4/2023, sau khi ghi nhận tăng trưởng âm trong quý đầu năm. Tuy nhiên, so với cùng kỳ năm trước, sức cầu về vốn của khách hàng, kể cả doanh nghiệp vẫn còn yếu, dù ACB nỗ lực giảm lãi vay lên mức tối đa 3%/năm cho khách hàng trong thời gian gần đây.
Trong khi đó, chủ tịch hội đồng quản trị một ngân hàng lớn cho biết, trong hai quý đầu năm 2023, ngân hàng đã phải hy sinh hơn 1.000 tỷ đồng lợi nhuận để giảm lãi vay theo chủ trương của Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước nên lợi nhuận bị ảnh hưởng.
Tại Vietcombank, sau các đợt giảm lãi suất trong nửa đầu năm 2023, ngân hàng này hy sinh khoảng hơn 1.000 tỷ đồng lợi nhuận.
Thực tế, ngay từ đầu năm nay, trước viễn cảnh nền kinh tế tiếp tục đối mặt với nhiều khó khăn, các ngân hàng có phần thận trọng khi đặt ra mục tiêu kinh doanh cả năm, bởi nhu cầu tín dụng thấp, chi phí tín dụng cao đi đôi với nợ xấu gia tăng. Theo đó, nhóm ngân hàng quốc doanh như Vietcombank, VietinBank và BIDV đặt mục tiêu tăng trưởng tín dụng năm 2023 từ 10-13%, trong khi nhóm ngân hàng thương mại cổ phần đề ra mục tiêu cao hơn như VPBank (33%), VIB (25%), HDBank (24%).
Vụ Dự báo – Thống kê, Ngân hàng Nhà nước vừa công bố kết quả điều tra xu hướng kinh doanh của các tổ chức tín dụng quý III/2023. Theo đó, tình hình kinh doanh của hệ thống ngân hàng trong quý II/2023 chậm cải thiện, lợi nhuận trước thuế tăng trưởng nhẹ, nhưng thấp hơn so với mức kỳ vọng ở kỳ điều tra trước. Các tổ chức tín dụng đã giảm kỳ vọng về tình hình kinh doanh và lợi nhuận trong thời gian tới.
Trước đó, trong cuộc điều tra quý II/2023, các ngân hàng kỳ vọng, lợi nhuận quý II tăng trưởng cao hơn quý I do tín dụng “ấm” lên, nhưng nhận định cả năm 2023, có gần 6% ngân hàng lo ngại lợi nhuận có thể tăng trưởng âm. Các tổ chức tín dụng dự đoán, trong quý II, huy động vốn toàn hệ thống tăng bình quân 3,2%, tín dụng tăng 4%; cả năm 2023, huy động vốn tăng 9,2%, tín dụng tăng 13,1%.
Nhận định lợi nhuận cả năm 2023 trong cuộc điều tra xu hướng kinh doanh quý III, có 88,7% tổ chức tín dụng kỳ vọng tăng trưởng dương (thấp hơn tỷ lệ 95,3% ở kỳ điều tra trước; 5,7% tổ chức tín dụng lo ngại lợi nhuận tăng trưởng; 5,7% tổ chức tín dụng dự kiến lợi nhuận không thay đổi.
Mặt bằng lãi suất cho vay đang hạ nhiệt cùng với các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp được Chính phủ triển khai có thể khiến nhu cầu tín dụng tăng trở lại trong thời gian tới, giúp cải thiện kết quả kinh doanh của các ngân hàng.
Bên cạnh đó, các chính sách mang tính hỗ trợ doanh nghiệp và thị trường được Ngân hàng Nhà nước ban hành gần đây có thể tác động tích cực đến nền kinh tế nói chung, hoạt động của ngành ngân hàng nói riêng.
Chẳng hạn, Thông tư 02/2023/TT-NHNN có hiệu lực từ 24/4/2023 tới 30/6/2024 cung cấp công cụ giúp các ngân hàng cơ cấu lại thời hạn trả nợ của khách hàng trong thời hạn tối đa 12 tháng và giữ nguyên nhóm nợ, trong khi các khoản dự phòng có thể được khấu hao trong 2 năm. Hay Thông tư 03/2023/TT-NHNN đã hoãn thi hành Khoản 11, Điều 4, Thông tư 16/2021/TT-NHNN, đồng nghĩa với việc tiếp tục cho phép các ngân hàng được quyền mua trái phiếu doanh nghiệp, một trong những cách để các ngân hàng thúc đẩy tăng trưởng cho vay, trong bối cảnh các ngân hàng đang dư thừa thanh khoản.
Tổng Hợp
(Báo Đầu Tư)