Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cho biết sẽ rà soát kỹ hơn quy định liên quan sàn giao dịch bất động sản để đảm bảo tính khả thi…
Điểm mới đáng lưu ý, dự thảo quy định hai loại giao dịch bất động sản phải thông qua sàn, gồm chủ đầu tư bán, cho thuê mua nhà ở hoặc công trình hình thành trong tương lai… Còn các giao dịch khác được khuyến khích giao dịch thông qua sàn.
Về nội dung này, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nêu rõ, Nghị quyết 18 của Trung ương yêu cầu hoàn thiện cơ sở pháp lý và tăng cường thực hiện thanh toán không dùng tiền mặt trong giao dịch bất động sản. Tuy nhiên, vấn đề này không thấy trong dự án luật, nhưng lại xây dựng quy định bắt buộc phải giao dịch qua sàn. “Anh chỉ có thể quy định thiết chế, địa vị, điều kiện thành lập, cơ chế hoạt động sàn giao dịch, còn tôi là người mua, tôi tham gia hay không, tham gia sàn nào là quyền của tôi”, Chủ tịch Quốc hội nêu, đồng thời lưu ý tạo thuận lợi, minh bạch, công khai để thị trường phát triển, đừng “đẻ” thêm điều kiện, thủ tục; có “sân chơi, luật chơi”, và người chơi có năng lực thế nào để khắc phục tình trạng nhà nhà, người người kinh doanh bất động sản.
Giải trình nội dung này, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, dự thảo luật chỉ quy định bắt buộc đối với bất động sản hình thành trong tương lai, còn lại là “khuyến khích” giao dịch mua bán, chuyển nhượng qua sàn. Theo ông, hiện cả nước có khoảng 1.000 sàn giao dịch bất động sản. “Qua ý kiến thảo luận, cơ quan soạn thảo sẽ rà soát kỹ hơn để đảm bảo tính khả thi”, ông Nghị nói.
Thẩm tra dự án luật này, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho rằng, các quy định tại dự thảo luật chưa làm rõ được tính an toàn pháp lý của giao dịch bất động sản thực hiện qua sàn; chưa quy định rõ về trách nhiệm của sàn giao dịch khi xảy ra tranh chấp, không ràng buộc được trách nhiệm của chủ đầu tư khi không thực hiện đúng cam kết. Theo ông, những dự án có đầy đủ cơ sở pháp lý, chủ đầu tư có đủ năng lực, uy tín, việc giao dịch trực tiếp, không thông qua sàn giao dịch bất động sản vẫn diễn ra thuận lợi, ít rủi ro. Ngoài ra, việc buộc giao dịch qua sàn sẽ làm tăng chi phí giao dịch, một số ý kiến phản ánh, có thể làm tăng chi phí từ 8-10%.
“Việc bắt buộc giao dịch qua sàn giao dịch bất động sản tiềm ẩn nguy cơ lợi dụng quy định của pháp luật để độc quyền hoặc sàn giao dịch bất động sản câu kết với một trong các bên tham gia giao dịch, ảnh hưởng đến sự minh bạch của thị trường và quyền lợi các bên trong kinh doanh bất động sản. Thực tế, có hiện tượng các sàn giao dịch bất động sản câu kết với nhau vì mục đích lợi nhuận làm nhiễu loạn thị trường, không phản ánh đúng quan hệ cung cầu, giá cả”, ông Thanh nêu.
Chủ tịch Quốc hội nhận định, Nghị quyết Đại hội XIII cũng nêu cơ cấu lại thị trường bất động sản để đất đai, tài nguyên sử dụng hợp lý, tiết kiệm, có hiệu quả. Tuy nhiên, Dự án Luật chỉ có 1 chương điều tiết nhưng nội dung lại không đúng cơ cấu lại thị trường.
Theo Chủ tịch Quốc hội, cái lớn nhất của thị trường bất động sản là quy hoạch và kế hoạch (kế hoạch kế hoạch sử dụng đất và phát triển dự án bất động sản). Hiện thiếu nhất là trục quy hoạch theo thời gian. Chúng ta quy hoạch theo lãnh thổ nên trong cùng một thời gian tung ra quá nhiều dự án bất động sản, chắc chắn cung vượt cầu, bất động sản sẽ không bán được, nhưng ngược lại cung hiếm thì giá tăng. “Nên tái cấu trúc ở đây là tái cấu trúc thị trường, doanh nghiệp và sản phẩm. Xuất phát chính của nó là quy hoạch và kế hoạch” – Chủ tịch Quốc hội phân tích.
Góp ý về quy định về về điều tiết thị trường bất động sản, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội Lê Tấn Tới nhất trí với quy định tại Dự Luật, tuy nhiên, đề nghị tiếp tục hoàn thiện các quy định bảo đảm rõ ràng về mặt nội dung và tính quy phạm, bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật theo hướng Nhà nước chỉ can thiệp khi biến động của thị trường bất động sản ảnh hưởng lớn đến các mục tiêu phát triển kinh tế vĩ mô của đất nước.
Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Y Thanh Hà Niê Kđăm cho rằng, hiện nay việc kinh doanh bất động sản phát sinh những loại hình mới như căn hộ khách sạn, biệt thự nghỉ dưỡng, công trình văn phòng kết hợp lưu trú… Đề nghị làm rõ những loại hình mới này có thuộc phạm vi điều chỉnh của luật này không, và nếu có thì được thể hiện cụ thể ở Điều, khoản nào trong Dự Luật này.
Về phương án điều tiết thị trường bất động sản, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Y Thanh Hà Niê Kđăm lưu ý việc thực hiện phương án cần đảm bảo sự quản lý của nhà nước, nhưng tôn trọng quy luật của thị trường.
Tổng Hợp
(Tiền Phong, Kinh Tế &Đô Thị)