Dự án mới không có, thị trường trầm lắng khiến hầu hết các môi giới bất động sản rơi vào tình cảnh khó khăn.
Từ vài tháng nay, khá nhiều môi giới bất động sản rơi vào tình cảnh không có giao dịch và chịu cảnh chi phí quảng cáo vẫn bỏ ra nhưng không bán được hàng hoặc lượng hàng chốt được không đáng kể.
Khảo sát trực tuyến khoảng 500 môi giới của batdongsan.com.vn chỉ ra, trong quý 4/2022, quy mô nhân sự của sàn giao dịch bất động sản giảm 61% tại các doanh nghiệp ở tất cả các phân khúc. Lượng môi giới giảm mạnh là do không bán được hàng, không có thu nhập. Môi giới buộc phải bỏ nghề, tìm công việc khác hoặc làm song song nhiều nghề để kiếm nguồn thu khi thị trường giảm tốc.
Ông Phạm Lâm, Phó chủ tịch Hội Môi giới bất động sản Việt Nam, xác nhận thống kê chưa đầy đủ khu vực Tp. HCM và các tỉnh phía Nam, đến giữa tháng 12, ước tính có khoảng hơn 50% lượng môi giới làm việc bài bản các công ty phân phối bất động sản đã rời thị trường dù năm ngoái lượng đào thải khá lớn. Nếu tính cả nhóm môi giới nhỏ lẻ, hoạt động tự phát, không chuyên nghiệp, tỷ lệ thất nghiệp có thể cao hơn.
Theo ông Lâm, do các chủ đầu tư dự án bất động sản gặp khó khăn về tài chính, không thể tất toán phí môi giới (chi phí bán hàng) cho đơn vị phân phối đã dẫn đến phân khúc thị trường lao động này bị xáo trộn mạnh cuối năm 2022.
“Nhân sự môi giới bất động sản vẫn biến động hàng năm, giảm trong mùa thấp điểm, tăng trong mùa cao điểm nhưng năm nay quá trình thanh lọc nhân sự diễn ra mạnh hơn vì ngay cả mùa cao điểm thị trường địa ốc cũng trầm lắng kéo dài”, ông Lâm chia sẻ.
Nhiều dự báo cho rằng, việc đào thải nhân sự ngành địa ốc năm 2023 có thể còn cao hơn năm 2022. Các thách thức có thể lớn hơn trong 6-8 tháng đầu năm. Hiện nay, các tín hiệu về tín dụng, lãi suất chưa cải thiện. Giá bất động sản giảm có dấu hiệu lan trên diện rộng nhưng thanh khoản vẫn khá yếu. Một số chuyên gia dự đoán phải hết quý 2/2023 trở đi, thị trường bất động sản mới có dấu hiệu hồi phục, hoạt động mua bán – đầu tư mới trở lại.
“Ngồi chơi xơi nước” nhiều tháng nay, anh Trung, một môi giới bất động sản tự do tại khu Đông, Tp.HCM đã chuyển nghề sang bán cafe dạo để có chi phí trang trải cuộc sống. Bộc bạch về nghề của mình, anh Trung cho hay, thời gian qua, khách đầu tư đi xem đất khá vắng. Có thời điểm, anh phải xoay sở vay tiền để lo cho cuộc sống hiện tại. Cùng với đó, anh lấn sang lĩnh vực cho thuê nhà, mặt bằng. Phân khúc này, theo anh Trung hiện dễ sống hơn bán đất nền, bán chung cư.
Ghi nhận cho thấy, sau Tết nguyên đán, hoạt động đầu tư, môi giới vẫn khá trầm lắng. Tình trạng đất nền hạ giá đã lan rộng ra các khu vực. Ngoài các nền đất “ngộp” tại Tp.HCM thì giá bán thứ cấp đất nền khu vực Long An cũng ghi nhận giảm mạnh. Theo báo cáo mới đây của DKRA Group, trong 2 tháng đầu năm 2023, thị trường đất nền Long An tiếp tục đà giảm của 6 tháng cuối năm 2022. Các nguyên nhân đến từ việc lãi suất vay mua bất động sản tăng cao, nguồn vốn tín dụng bị kiểm soát chặt chẽ, thanh tra bất động sản, những bất ổn của nền kinh tế chính trị…
Thị trường khu vực này liên tục xuất hiện các giao dịch cắt lỗ với mức giảm 13-16% so với thời điểm cuối năm 2022 và tập trung chủ yếu ở nhóm các nhà đầu tư có sử dụng đòn bẩy tài chính – đặc biệt, có sử dụng chương trình ưu đãi lãi suất /ân hạn nợ gốc giai đoạn 2018-2022 của các chủ đầu tư.
Trong đó, mức giảm sâu nhất là khu vực Đức Hoà với hơn 600 triệu đồng/nền. Toàn thị trường các giao dịch có mức giảm phổ biến 200-500 triệu đồng/nền.
Tuy mức giảm ghi nhận tăng nhưng sức mua vẫn khá yếu. Nhiều nhà đầu tư trong trạng thái nghe ngóng, chưa xuống tiền. Theo đó, môi giới bất động sản cũng “đói khách” từ trước Tết đến nay. Nhiều người bỏ nghề hoặc linh hoạt nghề khác để kiếm sống ở giai đoạn khó khăn.
Thay vì các gói tín dụng hàng trăm nghìn tỷ, các chuyên gia cho rằng, gỡ vướng pháp lý là giải pháp ít tốn kém và hiệu quả hơn cho thị trường.
Sau các cuộc họp tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản từ đầu tháng 2 đến nay, giải pháp về các gói tín dụng dần được hé lộ. Trong đó, Chính phủ đang dự kiến đề xuất Quốc hội dành gói tín dụng khoảng 110.000 tỷ đồng (khoảng 10% nhu cầu vốn giai đoạn 2022-2030) cấp cho các ngân hàng thương mại để cho vay dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân theo hình thức tái cấp vốn. Hình thức này tương tự gói 30.000 tỷ đồng đã thực hiện trong giai đoạn 2013-2016 trước đây. Chủ đầu tư dự án được vay ưu đãi 50% của gói tín dụng trên, tương đương 55.000 tỷ đồng, còn lại sẽ cho người mua nhà vay.
Trong khi đó, một gói tín dụng riêng cho nhà ở xã hội cũng được Ngân hàng Nhà nước cân nhắc. 4 ngân hàng thương mại Nhà nước đã thống nhất dành 120.000 tỷ đồng cho nhà ở xã hội, lãi suất cho vay thấp hơn 1,5-2% lãi suất bình quân thị trường với người xây dựng và người mua nhà.
Trong khi chờ quyết sách này thành hiện thực, nhiều chuyên gia cảnh báo tắc nghẽn pháp lý nếu giải quyết chậm trễ sẽ như “bom hẹn giờ” đe dọa sự ổn định của ngành, dù có bơm bao nhiêu vốn cũng khó giúp thị trường phát triển bền vững.
Tổng Hợp
(VnExpress, Nhịp Sống Thị Trường)