Dư luận đặt câu hỏi về chất lượng hoạt động thẩm định giá và nghi hoặc về đạo đức thẩm định viên khi số lượng doanh nghiệp vi phạm có dấu hiệu tăng dần với mức độ vi phạm trầm trọng hơn.
Thời gian qua, theo giới chuyên môn, các quy định hiện hành về điều kiện cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ thẩm định giá đang quá “mở”, khiến cho việc thành lập và cấp phép hoạt động của các doanh nghiệp thẩm định giá trở nên dễ dàng.
Báo cáo của Bộ Tài chính cho biết: qua rà soát điều kiện hoạt động của các doanh nghiệp thẩm định giá trong năm 2022 theo quy định tại Nghị định số 12/2021/NĐ-CP, kết quả chỉ có 279 doanh nghiệp thẩm định giá đủ điều kiện hoạt động từ ngày 1/1/2022 (tại Thông báo số 1045/TB-BTC ngày 30/12/2021) so với tổng số 364 doanh nghiệp hoạt động trong năm 2021 (chiếm tỷ lệ 77%, giảm 23% doanh nghiệp); đồng thời cũng chỉ bằng 84% so với số doanh nghiệp thẩm định giá đủ điều kiện hoạt động được công bố vào đầu năm 2021 (tại Thông báo số 1079/TB-BTC ngày 31/12/2020 có 333 doanh nghiệp thẩm định giá đủ điều kiện hoạt động từ ngày 01/01/2021).
Đối với thẩm định viên về giá thì sao? Bộ Tài chính cho biết: sau khi rà soát điều kiện hành nghề của các thẩm định viên về giá tại các doanh nghiệp thẩm định giá đối với năm 2022 theo quy định tại Nghị định số 12 cũng cho kết quả sụt giảm tương ứng.
Theo kết quả trên, kể từ ngày 1/1/2022, cả nước chỉ có 1.460 thẩm định viên về giá được phép hành nghề trên tổng số 1.828 thẩm định viên hành nghề trong năm 2021, giảm 21% thẩm định viên về giá hành nghề và chỉ bằng 85% so với số thẩm định viên về giá đủ điều kiện hành nghề được công bố vào đầu năm 2021.
Trong Thông báo số 1045, Bộ Tài chính cũng công khai danh sách 65 doanh nghiệp thẩm định giá đã được cấp, cấp lại giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ thẩm định giá nhưng chưa đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ thẩm định giá tài sản năm 2022.
Tính riêng tháng 4/2022, Bộ trưởng Bộ Tài chính ký quyết định đình chỉ kinh doanh dịch vụ thẩm định giá gần 30 doanh nghiệp và thu hồi giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ thẩm định giá của 5 doanh nghiệp.
Sau khi áp dụng nhiều quy định mới trong năm 2021, đặc biệt là Nghị định số 12/2021/NĐ-CP ban hành ngày 24/2/2021 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 89/2013/NĐ-CP ngày 6/8/2013 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Giá về thẩm định giá và có hiệu lực từ ngày 1/5/2021 đã cho thấy, trong khi số lượng doanh nghiệp được cấp mới giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ thẩm định giá giảm đáng kể thì số lượng doanh nghiệp bị Cục Quản lý giá, Bộ Tài chính đình chỉ kinh doanh dịch vụ thẩm định giá và thu hồi giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh có dấu hiệu tăng “nóng”.
Thực chất từ đầu năm nay, doanh nghiệp này không được kinh doanh và không đủ điều kiện ký hợp đồng dịch vụ thẩm định giá. “Đến cuối tháng 5, nếu doanh nghiệp vẫn không nộp hồ sơ và không đủ điều kiện thì sẽ bị thu hồi giấy chứng nhận kinh doanh dịch vụ thẩm định giá vĩnh viễn vào đầu tháng 6”, đại diện Cục Quản lý giá khẳng định.
Cũng theo đại diện Cục Quản lý giá, nếu muốn đăng ký lại kinh doanh dịch vụ thẩm định giá thì doanh nghiệp phải làm thủ tục từ đầu và sẽ được cấp một mã giấy mới. Về mặt nguyên tắc là phải xóa sổ tên doanh nghiệp gắn với mã doanh nghiệp thẩm định giá cũ.
Trong khi đó, những tháng đầu năm, hàng chục doanh nghiệp gấp rút nộp hoặc hoàn thiện những nội dung để được công bố vào danh sách đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ thẩm định giá năm 2022. Khi đó, quyết định đình chỉ sẽ được tự chấm dứt và doanh nghiệp được công bố là đủ điều kiện kinh doanh, bắt đầu có quyền ký các hợp đồng thẩm định giá.
Số lượng doanh nghiệp thẩm định giá phát triển “nóng”, phá vỡ định hướng phát triển nghề trong giai đoạn 2013 – 2020. Số lượng doanh nghiệp phát triển nhanh cũng dẫn đến tình trạng cạnh tranh không lành mạnh bằng cách hạ thấp giá, cắt bớt quy trình thẩm định giá, dẫn đến giảm chất lượng dịch vụ, đồng thời là nguyên nhân của nhiều vụ việc thẩm định giá gây bức xúc trong dư luận và xã hội.
Tổng Hợp