Luật Quy hoạch đã được ban hành và có hiệu lực cách đây gần 2 năm, nhưng theo ý kiến nhiều đại biểu Quốc hội, vẫn còn nhiều vướng mắc trong thực thi sắc luật này, tình trạng “sinh con trước, sinh cha sau” khi quy hoạch chung chạy theo quy hoạch các dự án cụ thể ở quy hoạch đất cấp quận, huyện vẫn chưa thực sự được giải quyết.
Trở thành điểm nóng trong phiên chất vấn của Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa XV vừa diễn ra, ngoài đặt ra những yêu cầu cấp bách trong việc sửa đổi một số nội dung của Luật Đất đai để thiết lập một khuôn khổ pháp lý đầy đủ nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng đất, câu chuyện quy hoạch cũng được quan tâm.
Các đồ án quy hoạch sau khi được cấp thẩm quyền phê duyệt, công bố và bàn giao đầy đủ theo quy định là cơ sở cung cấp thông tin, chứng chỉ quy hoạch, triển khai dự án đầu tư xây dựng công trình, tuyến đường, cấp giấy phép xây dựng; xử lý các trường hợp đất không đủ điều kiện xây dựng; từng bước chỉnh trang, nâng cao bộ mặt kiến trúc đô thị, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế – xã hội, an ninh quốc phòng của Thành phố…
Tuy nhiên, sau 10 năm triển khai thực hiện quy hoạch, bên cạnh những kết quả đạt được, cũng đã bộc lộ nhiều vấn đề, đó là đồ án quy hoạch ngành, mạng lưới, lĩnh vực… còn chưa đồng bộ với quy hoạch xây dựng, việc triển khai thực hiện quy hoạch sau khi phê duyệt còn chậm, phải điều chỉnh nhiều lần và gây bức xúc khi chưa nhận được sự đồng thuận của người dân.
Việc điều chỉnh quy hoạch đô thị theo hướng tự phát vẫn diễn ra ở nhiều địa phương, nhất là 2 đô thị lớn Hà Nội và TP.HCM. Theo số liệu thống kê của Sở Quy hoạch – Kiến trúc Hà Nội, tỷ lệ điều chỉnh quy hoạch cục bộ các dự án của Thành phố lên tới 70%, cao hơn đáng kể so với con số 40% của TP.HCM, trong đó phần lớn là cơi nới tầng, chia nhỏ diện tích căn hộ, giảm diện tích cây xanh hay bổ sung chức năng nhà ở theo đề xuất của chủ đầu tư.
Đáng chú ý, việc điều chỉnh quy hoạch ở nhiều dự án đã gây bức xúc không chỉ với cư dân sinh sống tại dự án mà còn ở khu vực xung quanh. Đơn cử, mới đây, tranh chấp bất ngờ bùng lên tại một dự án chung cư quy mô lên tới hàng nghìn căn hộ ở khu vực phía Tây Hà Nội sau khi có thông tin chủ đầu tư muốn xây dựng công trình khu C dự án theo quy hoạch ban đầu là trung tâm thương mại cao 5 tầng thành tòa nhà cao 40 tầng.
Mặc dù chủ đầu tư đã lý giải việc đề xuất, thẩm định cũng như phê duyệt điều chỉnh quy hoạch tại khu này tuân thủ đúng các yêu cầu về quy hoạch kiến trúc, quy chuẩn, cùng với việc vẫn đảm bảo mật độ xây dựng ở mức cho phép, nhưng việc điều chỉnh quy hoạch sau khi dự án đã đi vào hoạt động một thời gian khá dài gây nhiều lo ngại, trước tiên là với những căn hộ có nguy cơ bị che lấp tầm nhìn bởi dự án mới, tiếp đến là sẽ gây sức ép lên hạ tầng nội khu cũng như khu vực dự án tọa lạc, khi mà nơi đây vốn đang là “điểm nóng” tắc đường, kẹt xe.
Tổng Hợp