Nhiều nhà đầu tư chưa từng trải qua thời kỳ lạm phát như trong vài tháng gần đây, vì vậy đây có thể là thời điểm tốt để xem xét lại danh mục và xác nhận xem bạn còn cảm thấy tự tin hay không. Lạm phát tăng cao đang khiến những ai đầu tư vào cổ phiếu, trái phiếu lo lắng.
Lạm phát tăng cao tại nhiều nước đồng nghĩa với giá của mọi thứ từ thức ăn, xăng đến hóa đơn tiền điện của người tiêu dùng đều tăng lên. Lạm phát sẽ ảnh hưởng ngày càng nặng nề tới túi tiền của người tiêu dùng trong thời gian tới, khi các nền kinh tế lớn mở cửa trở lại sau dịch Covid-19.
Vẫn có một số tài sản có xu hướng hoạt động tốt trong thời kỳ lạm phát tăng cao. Theo một nghiên cứu của Wells Fargo, trong số 15 loại tài sản chính trong giai đoạn lạm phát kể từ năm 2000, các loại tài sản hoạt động tốt gồm dầu (lợi nhuận 41%), tiếp đó là cổ phiếu thị trường mới nổi (18%), vàng (16%) và cổ phiếu chu kỳ (cổ phiếu mà giá bị ảnh hưởng bởi những thay đổi kinh tế vĩ mô) cũng có mức lợi nhuận 16%. Bên cạnh đó là một số loại trái phiếu.
Trong một tweet cuối tuần trước, tỷ phú Elon Musk – CEO Tesla – cho rằng trong thời kỳ lạm phát cao, việc sở hữu những thứ vật chất như một ngôi nhà hoặc cổ phiếu ở những công ty tốt sẽ ổn hơn so với việc giữ tiền mặt.
Vị tỷ phú giàu nhất thế giới cũng trích dẫn lời khuyên đầu tư của nhà đầu tư huyền thoại Warren Buffett đã đưa ra trong quá khứ. Theo đó, năm 2009 khi kết thúc cuộc Đại suy thoái, tỷ phú Buffett đã nói trong cuộc họp cổ đông thường niên của tập đoàn Berkshire Hathaway, nơi ông sáng lập và quản lý, rằng một trong những cách tốt nhất để chống lại lạm phát là sở hữu một phần của “một doanh nghiệp tuyệt vời”. Bởi cho dù có điều gì xảy ra với giá trị của đồng tiền thì sản phẩm của doanh nghiệp đó vẫn có nhu cầu.
Lấy ví dụ về khoản đầu tư của chính ông, tỷ phú Buffett cho rằng: “Nếu bạn nắm giữ cổ phiếu của công ty Coca-Cola, bạn sẽ nhận được một phần thành quả lao động trong 20 năm hoặc 50 năm nữa cho khoản đầu tư của bạn. Dù cho giá cả có ra sao thì nó cũng không tạo ra khác biệt nào”, vì mọi người vẫn sẵn sàng mua những sản phẩm mà họ thích.
Tỷ lệ lạm phát càng cao, tiền mặt càng nhanh chóng mất giá, nhưng các khoản đầu tư vào các doanh nghiệp tốt, ổn định thường tăng trưởng theo thời gian. Đó là lý do tại sao trong thời kỳ lạm phát cao, cả tỷ phú Musk và tỷ phú Buffett đều khuyên nên đầu tư vào cổ phiếu của các công ty mạnh, có khả năng tăng giá sản phẩm theo lạm phát.
Tuy nhiên, điều quan trọng cần nhớ là chọn cổ phiếu cũng có thể có rủi ro. Bởi ngay cả khi một công ty hoạt động tốt trong quá khứ cũng không có gì đảm bảo cổ phiếu của công ty đó sẽ tăng giá trong tương lai.
Do đó, nhiều chuyên gia, bao gồm cả tỷ phú Buffett, khuyên nên đầu tư vào các quỹ chỉ số với chi phí thấp, ít biến động, nhưng vẫn tận dụng được sự tăng trưởng của thị trường. Bởi những quỹ này nắm giữ các cổ phiếu trong chỉ số, do đó khoản đầu tư tự nhiên đa dạng hơn.
Thực tế, trong những năm qua, tăng trưởng của chỉ số S&P 500, bao gồm các công ty như Amazon, Apple và Microsoft, đã tăng cao hơn lạm phát. “Hãy kiên trì mua quỹ chỉ số chi phí thấp S&P 500. Tiếp tục mua ngay cả khi thị trường thuận lợi cũng như khó khăn, đặc biệt trong giai đoạn khó khăn”, tỷ phú Buffett khuyên hồi năm 2017.
Người nghèo là nhóm có mức thu nhập thấp, gặp nhiều khó khăn trong việc mua nhà khi bất động sản là một trong những ngành chứng kiến lạm phát tăng mạnh nhất. Giá bất động sản tại Mỹ đã tăng đột biến trong những tháng gần đây, đặc biệt khi lạm phát tăng mạnh.
Giá thuê nhà cũng tăng vọt, hầu hết là do nhu cầu mua ngày càng trở nên mạnh mẽ hơn và nguồn cung bị hạn chế. Do đó, những người bị ảnh hưởng chắc chắn là những người nghèo.
Chúng ta cũng cần biết rằng chi phí lương thực, thực phẩm, nhiên liệu, y tế và giáo dục cơ bản chiếm tỷ trọng lớn nhất trong tổng mức chi tiêu của những hộ nghèo so với các hộ giàu, và những mặt hàng tiêu dùng và dịch vụ này không dễ dàng bị gạch bỏ hay thay thế. Như vậy, dù chỉ với mức lạm phát chung vừa phải thì người nghèo cũng đã bị ảnh hưởng nặng nề so với nhóm có thu nhập cao.
Chưa hết, theo nghiên cứu gần đây của Bloomberg về hành vi tiêu dùng của các nhóm người có mức thu nhập khác nhau tại Mỹ, nhóm người giàu nhất lại là nhóm chịu mức lạm phát thấp nhất.
Lý do được đưa ra là các nhà cung cấp hàng hóa và dịch vụ cho những tiện ích mà người giàu chi tiêu nhiều nhất phải cạnh tranh với nhau nhiều hơn. Điều này dẫn đến có nhiều thay đổi mới trong các sản phẩm hàng hóa và dịch vụ này, giúp giá cả của chúng giảm đi. Còn nhóm hàng hóa và dịch vụ mà người nghèo tiêu dùng nhiều hơn như lương thực, thực phẩm, y tế, chúng chỉ chiếm một phần nhỏ trong tổng chi tiêu của nhóm người giàu.
Trong khi đó, tài sản của nhóm người giàu nhìn chung đã tăng mạnh nhờ cơn sốt chứng khoán và bất động sản trong năm qua kéo dài sang năm nay.
Khi lạm phát đang tăng nhanh hơn bao giờ hết trong vòng 4 thập kỷ qua, các nhà kinh tế đang bàn luận về việc đâu là nhóm chịu thiệt nhiều hơn do lạm phát: người giàu hay người nghèo?
Tổng Hợp