Đầu năm 2021, Bộ Xây dựng đã nghiên cứu, trình Chính phủ ban hành nghị định 49, sửa đổi bổ sung nghị định 100, tháo gỡ những vướng mắc, bất cập trong cơ chế phát triển nhà ở xã hội, tiếp tục phát triển cho người có thu nhập thấp.
Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) nhận định rất hoan nghênh mục tiêu đầy tham vọng của TP.HCM về phát triển 1 triệu căn nhà trong thời gian tới. Nhưng, theo ông Châu, TP.HCM nên phát triển đồng đều ở tất cả các phân khúc. Nguyên nhân là, trong vài năm trở lại đây TP.HCM được đánh giá có sự lệch pha về cung cầu, lệch pha về phân khúc nhà ở. Năm 2020 TP.HCM chỉ có 1% nhà ở vừa túi tiền, nhưng qua 2021 thì không có nhà ở vừa túi tiền nào, hiện rất khó để tìm được căn hộ có mức giá dưới 30 triệu đồng/m2.
“Các căn hộ trước đây dự kiến bán dưới 35 triệu đồng/m2 do mất cân đối nguồn cung nên nhiều dự án bị đẩy lên giá cao, trở thành phân khúc nhà bán trung và cao cấp. Tính đến thời điểm này, giấc mơ tạo lập nhà ở của nhiều người càng xa vời”, ông Châu nói. Theo vị Chủ tịch HoREA, trong 2016-2020, TP.HCM chỉ phát triển 15.000 căn nhà ở xã hội, dù mục tiêu đặt ra là 20.000 căn, so với cả nước, TP.HCM vẫn là địa phương đạt kết quả tốt nhất, nhưng cũng chỉ 75% kế hoạch.
Ông Châu cho hay Bộ Xây dựng, cùng với Hiệp hội, đã xây dựng đề án phát triển nhà ở thương mại giá phù hợp. Ngoài ra, việc sửa luật Nhà ở trong năm 2022 được kỳ vọng sẽ tích hợp đề án phát triển nhà ở thương mại có giá phù hợp đi đôi với nhà ở xã hội. Vừa qua, Bộ Xây dựng cũng đã chỉ đạo rà soát lại việc sử dụng quỹ đất 20% trong các nhà ở thương mại để phát triển nhà ở xã hội. Để có nhiều căn hộ vừa túi tiền, ông Châu đề nghị cần có sự hỗ trợ về cơ chế, chính sách liên quan đến giảm lãi suất ngân hàng, thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp… để hút doanh nghiệp đầu tư.
Bên cạnh đó, nguồn vốn hỗ trợ dành cho phát triển loại hình này cũng đã có nhưng chưa đủ. Còn đối với nguồn cung, để tạo ra nhiều nhà ở xã hội, cần phải có vốn cho các doanh nghiệp, các chủ đầu tư và hỗ trợ tổng thể các chính sách để tạo ra nguồn cung nhà ở xã hội. Còn một doanh nghiệp ở TP.HCM nhận định, để làm nhà ở xã hội doanh nghiệp chỉ cần hỗ trợ về mặt thủ tục pháp lý là có thể hàng năm ra hàng cho thị trường với mức giá dành cho người thu nhập thấp, tức là không quá 25 triệu đồng/m2.
Chia sẻ tại buổi Tọa đàm “Đừng để giá nhà đất xa tầm tay người lao động”, ông Vương Duy Dũng, Trưởng phòng Quản lý thị trường bất động sản, Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) cho biết, câu chuyện giải quyết nhà ở thu nhập thấp luôn được Chính phủ quan tâm, được nghiên cứu ban hành từ rất lâu, bắt đầu tư khi có luật Nhà ở từ 2005, sau đó 2009 Thủ tướng cũng ban hành các quyết định 65, 66, 67 để hỗ trợ phát triển nhà ở cho sinh viên, công nhân, người thu nhập thấp ở đô thị. Đến 2013, Chính phủ ban hành nghị định 188, 2014 Chính phủ tiếp tục ban hành nghị định 100…
Theo ông Dũng, các chính sách này đã phát huy những kết quả đáng kể, nhất là sau 2011, khi Chính phủ có chiến lược phát nhà ở quốc gia. Từ năm 2011-2020, chúng ta đã phát triển hàng chục triệu m2 nhà ở xã hội, đáp ứng nhà ở cho một bộ phận người thu nhập thấp ở đô thị. “Ở đây đặt vấn đề các chính sách về nhà ở xã hội đã đủ chưa, có đủ hấp dẫn chưa, theo tôi chính sách này đã phát huy tác dụng nhưng việc phát triển nhà ở xã hội vẫn còn các điểm hạn chế, chưa đáp ứng được nhu cầu, vì nhu cầu nhà ở thu nhập thấp hiện rất nhiều”, ông Dũng nói.
Dịch COVID-19 lần thứ 4 đã bộc lộ hàng loạt điểm yếu, trong đó vấn đề được dư luận quan tâm là nhà ở cho công nhân, người thu nhập thấp. Dù các hệ thống chính sách, pháp luật trong lĩnh vực nhà ở đang được hoàn thiện nhằm khuyến khích các thành phần kinh tế tham gia phát triển nhà ở, đa dạng hóa các sản phẩm nhà ở, đáp ứng phần lớn nhu cầu nhà ở của người dân.
Tuy nhiên, trên thực tế nguồn cung – cầu các sản phẩm nhà ở tại các thành phố lớn như Hà Nội, TP.HCM trong vài năm trở lại đây có sự chênh lệch đáng kể, đặc biệt phân khúc căn hộ có giá vừa túi tiền, nhà ở xã hội. Trong khi nhu cầu mua nhà ở thực nguời dân rất lớn thì nguồn cung lại thiếu hụt trầm trọng, nguồn cung phân khúc căn hộ hạng sang lại đang dư thừa. Sự phát triển không đồng đều của thị trường, dẫn đến giấc mơ an cư của người dân tại các thành phố lớn trở nên vô cùng khó khăn bởi mức thu nhập của họ quá thấp không đủ khả năng mua nhà.
Tổng Hợp