VietCapital Bank là ngân hàng hiếm hoi có số lượng cổ phần bị phong toả rất lớn, cả về số tương đối và tuyệt đối. Toàn bộ số cổ phần này của Saigon NIC đã được thế chấp tại Sacombank chi nhánh Trần Hưng Đạo để đảm bảo cho khoản vay của Công ty TNHH Thương mại Xây dựng Phương Nghi…
Báo cáo thường niên năm 2020 của Ngân hàng TMCP Bản Việt (VietCapital Bank, mã CK: BVB) thể hiện trong tổng số 317,1 triệu cổ phần đang lưu hành, có 40.866.775 cổ phần (tương đương 12,89%) bị phong toả và 42.415.371 cổ phần (13,38%) bị hạn chế chuyển nhượng.
Toàn bộ số cổ phần này của Saigon NIC đã được thế chấp tại Sacombank chi nhánh Trần Hưng Đạo để đảm bảo cho khoản vay của Công ty TNHH Thương mại Xây dựng Phương Nghi, theo hợp đồng tín dụng số LD1226900134 ngày 24/9/2012. Vào cuối năm 2012, lô cổ phiếu Vietcapital Bank được Sacombank định giá gần 525 tỉ đồng (tương đương 12.600 đồng/CP). Tới cuối năm 2015, lô cổ phần này chỉ còn được định giá ở mức 449,5 tỉ đồng (tương đương 11.000 đồng/CP). Khoản nợ này tính đến giữa tháng 7/2021 có số dư lên tới 1.005 tỷ đồng, trong đó 424,5 tỷ đồng nợ gốc, 581 tỷ đồng tiền lãi. Cuối năm 2018, Sacombank bán lại khoản nợ cho VAMC, tuy nhiên sau đó VAMC lại uỷ quyền cho Sacombank xử lý nợ. Khoản nợ hiện đang được Sacombank chào bán với giá khởi điểm 905,4 tỷ đồng.
Saigon NIC là chủ đầu tư dự án Khu nhà ở cao tầng và vui chơi thể dục thể thao Tiểu khu 3 – Khu dân cư Bình Trị Đông (phường Bình Trị Đông B, Quận Bình Tân, Tp. HCM). Tài sản đảm bảo này được Sacombank nhận thế chấp và định giá hơn 5.927 tỷ đồng vào quý 3/2012. Đến cuối năm 2018, Sacombank đem toàn bộ dự án gộp chung với “một phần thửa đất số 122, tờ bản đồ số 107, phường Bình Trị Đông B, quận Bình Tân, TP. HCM”, rao bán với mức giá 6.029 tỷ đồng. Khối tài sản này tiếp tục được Sacombank rao bán vào năm ngoái, nhưng với mức giá khởi điểm chỉ còn 5.026 tỷ đồng, giảm 1 nghìn tỷ đồng so với trước đó.
Ngoài ra, Saigon NIC năm 2011 đã mua lại toàn bộ 70% cổ phần của CTCP Xây dựng Bình Chánh sở hữu tại CTCP Khu công nghiệp Phong Phú – chủ đầu tư dự án cùng tên quy mô 134ha tại huyện Bình Chánh, TP.HCM. Dự án này từng được Sacombank đưa ra đấu giá với mức khởi điểm 6.651 tỷ đồng. Tuy nhiên UBND TP.HCM cuối tháng 2/2019 đã chỉ đạo tạm ngưng đấu giá và yêu cầu thanh tra chấp hành quy định pháp luật trong việc thực hiện dự án KCN Phong Phú.
Ở VietCapital Bank, Saigon NIC bắt đầu tham gia từ đợt tăng vốn 1.000 tỷ đồng lên 3.000 tỷ đồng giai đoạn 2010-2011. Cùng với doanh nghiệp của ông Trầm Bê, cũng như nhóm chủ chi phối hiện nay của Phó Chủ tịch Nguyễn Thanh Phượng, giai đoạn này còn đánh dấu sự xuất hiện của nhóm Hoa Lâm Group – đối tác thân quen của “đế chế” nhà họ Trầm trước đây. Tới cuối năm 2013, 3 cổ đông lớn duy nhất của VietCapital Bank là Saigon NIC (13,6%), CTCP Đầu tư Phát triển Hoa Lâm (8,155%) và Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ Đầu tư Tấn Phát (cùng nhóm Hoa Lâm, 12,2%). Nhóm Hoa Lâm sau đó không còn là cổ đông lớn của VietCapital. Tuy nhiên, tập đoàn của nữ Chủ tịch Trần Thị Lâm vẫn duy trì ảnh hưởng nhất định tại đây. Như đã đề cập, Điền Phát Land – thành viên Hoa Lâm Group vào giữa năm ngoái đã phát hành 770 tỷ đồng trái phiếu kỳ hạn 5 năm, với một phần tài sản đảm bảo là 20,55 triệu cổ phần, tương đương 6,5% vốn VietCapital Bank.
Lô tài sản đảm bảo 40,87 triệu cổ phiếu BVB, tính theo giá chốt phiên 22/9/2021, có giá trị khoảng 854 tỷ đồng, gấp gần 2 lần mức định giá của Sacombank cách đây 6 năm. Chưa rõ tính khả thi của thương vụ chào bán khoản nợ xấu này. Vừa qua, Saigonbank cũng đã tiến hành 2 đợt đấu giá 8,3 triệu cổ phần BVB, tương đương 2,23% vốn VietCapital Bank, tuy nhiên đều không thành công do không có nhà đầu tư đăng ký. Mức giá Saigonbank đưa ra cho đợt đấu giá mới đây là 22.800 đồng, cao hơn chừng 10% so với giá thị trường.
Tới cuối năm 2016, VietCapital Bank có tới 155,05 triệu cổ phiếu bị phong toả, hạn chế chuyển nhượng, chiếm tới quá nửa vốn cổ phần. Tỷ lệ này giảm nhanh các năm sau đó, về còn 26% cuối năm 2019, trước khi nhích nhẹ lên 26,3% cuối năm 2020. 40,87 triệu cổ phần bị hạn chế chuyển nhượng thuộc về cổ đông lớn duy nhất của VietCapital Bank – CTCP Đầu tư Khu đô thị mới Sài Gòn (Saigon NIC).
PV
(Tổng Hợp)