Trong bối cảnh dịch COVID-19, không phải chỉ mỗi doanh nghiệp phải chịu những ảnh hưởng tiêu cực. Các ngân hàng cũng đang phải đối mặt với áp lực từ nhiều phía. Khách hàng (cá nhân, doanh nghiệp) muốn giảm lãi vay, cơ cấu nợ; nhân viên muốn giữ thu nhập ổn định, ban quản trị muốn kiểm soát chất lượng nợ tốt và cổ đông kỳ vọng lợi nhuận cao và chia cổ tức.
Giảm lãi cho vay trong khi khách hàng gửi tiền không muốn giảm lãi tiền gửi sẽ dẫn đến khả năng lợi nhuận sụt giảm. Nợ xấu tăng làm tăng chi phí dự phòng và các chi phí xử lý nợ,… Trong khi đó để hoạt động trong dịch, nhiều ngân hàng cũng phải chịu thêm những chi phí liên quan đến xét nghiệm, đi lại, ba tại chỗ như các doanh nghiệp.
Trong báo cáo thị trường tiền tệ tuần qua (30/8 – 1/9), Bộ phận Phân tích Chứng khoán SSI (SSI Research) cho biết lãi suất cho vay đã được điều chỉnh giảm tương đối mạnh trong hơn một tháng qua với mức giảm dao động từ 0,5% – 3%.
Trong khi đó, mặt bằng lãi suất huy động hiện vẫn đang duy trì ở mức thấp, dao động từ 3 – 4%.năm cho kỳ hạn dưới 6 tháng, 3,7% – 5,0%/năm cho kỳ hạn 6 đến 12 tháng và 4,2% – 6,5%/năm cho kỳ hạn trên 12 tháng. Ở diễn biến khác, các hoạt động thị trường mở không phát sinh giao dịch mới trong tuần qua. Biến động lãi suất không đáng kể do số ngày giao dịch giảm. Mặt bằng lãi suất liên ngân hàng tuần qua giảm nhẹ khoảng 0,03 điểm %, kết tuần ở 0,71%.năm cho kỳ hạn qua đêm và 0,86%/năm cho kỳ hạn một tuần.
SSI Research cho hay nguồn tiền VND bổ sung từ nghiệp vụ mua ngoại tệ của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đáo hạn không còn xuất hiện trong tuần qua. Tuy nhiên diễn biến của lãi suất liên ngân hàng vẫn duy trì đà giảm trong 3 tuần liên tục nhờ thanh khoản dồi dào khi dịch bệnh kéo dài khiến tốc độ tăng trưởng tín dung chậm lại.
“NHNN hiện chưa công bố tăng trưởng tín dụng trong tháng 8, tuy nhiên dựa vào số liệu báo cáo của Cục Thống Kê từ Hà Nội và TP HCM, tăng trưởng tín dụng trong tháng 8 sẽ không quá tích cực”, SSI Research dự báo. Nhóm phân tích cho biết trong tuần này, nghiệp vụ mua lại có kỳ hạn trái phiếu chính phủ (TPCP) của Kho bạc Nhà nước (KBNN) sẽ quay trở lại sau gần 2 tháng yên ắng và được kỳ vọng phần nào hỗ trợ thanh khoản cho thị trường trong giai đoạn cuối quý.
Về quy mô, KBNN cho biết khối lượng giao dịch các phiên sẽ công bố cụ thể theo mỗi phiên, còn riêng trong quý III này tổng hạn mức sử dụng ngân quỹ nhà nước tạm thời nhàn rỗi để mua lại có kỳ hạn TPCP là 54.760 tỷ đồng. Nhờ vậy lãi suất liên ngân hàng được kỳ vọng sẽ tiếp tục ổn định ở mức thấp trong thời gian tới, theo SSI Research.
Ngân hàng sẽ là đối tượng chịu tác động chậm hơn, sau các cá nhân và doanh nghiệp trong nền kinh tế. Khi các doanh nghiệp gặp khó khăn, không trả được nợ, nợ xấu hình thành và là chiếc bom nổ chậm đối với các ngân hàng.
Thời gian gần đây, một số ngân hàng đã công bố giảm lãi suất khoảng 0,5% cho các khách hàng đang hoạt động trong các khu vực bị ảnh hưởng như TP HCM hay Bình Dương. Ngoài ra, nhiều ngân hàng cũng cấp thêm gói tín dụng với lãi suất cao hơn không đáng kể so với lãi suất của trái phiếu chính phủ.
Báo cáo cho biết các NHTM sẽ gia tăng các gói hỗ trợ từ đây đến cuối năm do các biện pháp giãn cách xã hội vẫn chưa đạt nhiều hiệu quả như mong muốn. Tuy nhiên, việc tăng cường các gói hỗ trợ trước mắt sẽ ảnh hưởng xấu đến thu nhập của các ngân hàng trong ngắn hạn. Trong trung hạn, các chuyên gia cho biết khả năng kiềm chế dịch và tốc độ phục hồi của nền kinh tế sẽ ảnh hưởng đến ngân hàng
Dù vậy, bộ phận phân tích cho rằng ngân hàng sẽ vẫn là điểm sáng về lợi nhuận trong bối cảnh dịch bệnh. Theo đó, lợi nhuận của ngành ngân hàng nhìn chung được kỳ vọng duy trì mức tăng trưởng hai con số trong năm 2021 nhờ kết quả kinh doanh khả quan trong nửa đầu năm. Ngoài ra, công ty chứng khoán cũng dự báo mức tăng trưởng tín dụng cho toàn ngành 2021 sẽ nằm trong khoảng 8%-9%, cao hơn so với mức tăng trưởng kỳ vọng trong kịch bản xấu nhất của NHNN là 7%-8%.
Theo báo cáo, tăng trưởng tín dụng nửa đầu 2021 đạt mức ấn tượng là 6,44% so với cuối năm 2020 (so với cùng kỳ là 3,65%). Tuy nhiên, hạn mức tăng trưởng tín dụng được cấp thêm cho các ngân hàng gần đây đã phần nào cho thấy sự thận trọng của NHNN đối với thị trường tiền tệ.
Tĩnh Kiên