Năm 2020, Kiểm toán Nhà nước đã kiểm toán báo cáo tài chính và các hoạt động liên quan đến việc quyết toán giá trị phần vốn nhà nước thời điểm chính thức chuyển thành công ty cổ phần tại 29 doanh nghiệp.
Các doanh nghiệp gồm: 28 doanh nghiệp thuộc UBND TP. HCM và công ty mẹ – Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam.
Báo cáo của Kiểm toán Nhà nước cho biết đa số các đơn vị đối chiếu, xác nhận công nợ phải thu, phải trả chưa đầy đủ, chưa nộp đầy đủ, kịp thời các khoản phải nộp về cổ phần hóa. Cụ thể, Công ty TNHH MTV xuất nhập khẩu và đầu tư Chợ Lớn còn nợ 188,74 tỷ đồng; Công ty Kỹ thuật Xây dựng Phú Nhuận nợ 40,86 tỷ đồng; Công ty kinh doanh thủy hải sản 29,38 tỷ đồng; Công ty TNHH MTV Dịch vụ Xuất khẩu lao động và Chuyên gia 19,87 tỷ đồng…
Các đơn vị lập báo cáo quyết toán cổ phần hóa còn chậm, chưa tuân thủ quy định trong việc lựa chọn nhà đầu tư chiến lược. Trong đó, Công ty TNHH MTV Dịch vụ Xuất khẩu lao động và chuyên gia là Công ty Cổ phần đầu tư thương mại và dịch vụ Hoàn Lộc Việt được lựa chọn là nhà đầu tư chiến lược nhưng chưa đáp ứng đầy đủ tiêu chí đối với nhà đầu tư chiến lược. Công ty TNHH MTV Dịch vụ Du lịch Bến Thành cũng chưa có thông tin về lý do Công ty Cổ phần Sovico không được trình phê duyệt nhà đầu tư chiến lược; Công ty TNHH MTV Phát triển nhà Bến Thành ký hợp đồng mua bán cổ phần với nhà đầu tư chiến lược trước khi được UBND TP. HCM phê duyệt tên và giá bán cổ phần cho nhà đầu tư chiến lược. Cùng với đó, Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Sài Gòn chưa công bố rộng rãi việc mời nhà đầu tư chiến lược, thư mời gửi nhà đầu tư chiến lược chưa đầy đủ tiêu chí được UBND TP. HCM phê duyệt.
Cũng theo Kiểm toán Nhà nước, nhiều doanh nghiệp chưa xây dựng phương án sử dụng đất trình UBND TP. HCM phê duyệt trước khi xác định giá trị doanh nghiệp; chưa thực hiện các thủ tục pháp lý để điều chỉnh doanh nghiệp thuê đất từ công ty TNHH MTV sang công ty cổ phần hoặc chưa hoàn tất thủ tục để ký hợp đồng thuê đất. Một số doanh nghiệp tại TP. HCM sử dụng đất không đúng mục đích như: Công ty TNHH MTV dịch vụ xuất khẩu lao động và chuyên gia với khu đất 635A Nguyễn Trãi, Phường 11, quận 5; Công ty TNHH MTV Dịch vụ Du lịch Phú Thọ với khu đất số 79 Hòa Bình, Phường 3, quận 11; một phần diện tích số 03 Hòa Bình, quận 11, diện tích 582,7 m2; Công ty Xuất nhập khẩu Tổng hợp và Đầu tư TP. HCM: Khu đất số 3-5 Mễ Cốc, Phường 15, quận 8 và khu đất số 301, 301A, 301B, 301C Bến Bình Đông, quận 8.
Cùng với đó là Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Sài Gòn với 4 lô đất được nhà nước cho thuê thu tiền thuê đất hàng năm với tổng diện tích 5.019,1 m2 để hợp tác kinh doanh với Công ty Cổ phần Thương mại và Dịch vụ Cần Giờ chưa tuân thủ theo đúng hợp đồng thuê đất. Báo cáo của Kiểm toán Nhà nước cũng cho biết UBND TP. HCM đã chậm có ý kiến về phương án sử dụng đất hoặc chưa phê duyệt phương án sử dụng đất của các doanh nghiệp gồm: Công ty TNHH MTV Phát triển nhà Bến Thành; Công ty TNHH MTV Công trình Giao thông công chánh; Công ty TNHH MTV Công trình Giao thông Sài Gòn; Công ty TNHH MTV Dịch vụ Du lịch Bến Thành. UBND TP. HCM cũng chưa phê duyệt giá đất đối với diện tích đất khi chính thức chuyển sang công ty cổ phần; chậm phê duyệt hầu hết các Báo cáo quyết toán tài chính, quyết toán số tiền thu từ cổ phần hóa doanh nghiệp.
Tĩnh Kiên