Trong bối cảnh nền kinh tế chưa hồi phục mạnh và dịch bệnh Covid-19 vẫn đang có diễn biến khó lường, kế hoạch tăng đột biến vốn điều lệ khiến một số cổ đông băn khoăn. Đa số ngân hàng sẽ tăng vốn thông qua phát hành cổ phiếu để trả cổ tức, kết hợp với phát hành thêm cho cổ đông hiện hữu, người lao động (ESOP), hoặc phát hành riêng lẻ.
Nhiều ngân hàng có kế hoạch tăng vốn điều lệ trong năm 2021 như ACB sẽ tăng thêm hơn 5.400 tỷ đồng, lên trên 27.000 tỷ đồng; SHB tăng hơn 3.700 tỷ đồng, lên gần 21.300 tỷ đồng; HDBank tăng hơn 4.000 tỷ đồng, lên hơn 20.110 tỷ đồng; VIB tăng hơn 4.900 tỷ đồng, lên 15.997 tỷ đồng; MSB tăng hơn 3.525 tỷ đồng, lên 15.275 tỷ đồng; SeABank tăng hơn 3.000 tỷ đồng, lên 15.200 tỷ đồng; BIDV tăng thêm 8.304 tỷ đồng, lên 48.524 tỷ đồng; Vietcombank tăng thêm 3.076 tỷ đồng, lên hơn 50.401 tỷ đồng.
Mặc dù cơ cấu lại hệ thống tổ chức tín dụng tiêu tốn nhiều nguồn lực, nhưng tín dụng toàn hệ thống vẫn tăng tốt, đạt bình quân khoảng 14%/năm từ 2011 đến nay. Vốn điều lệ của các tổ chức tín dụng tăng mạnh, từ hơn 460.000 tỷ đồng cuối năm 2015 lên gần 650.000 tỷ đồng cuối năm 2020 (tăng 41,3%). Hệ số an toàn vốn (CAR) duy trì trung bình từ 12 – 13%, ở mức 9% nếu theo chuẩn mới, tiệm cận Basel II, quy định tại Thông tư 41/2016/TT-NHNN có hiệu lực từ đầu năm 2020. Các chỉ tiêu sinh lời như ROA và ROE ghi nhận tăng từ mức 0,52% và 6,26% năm 2015 lên 0,9% và 12% năm 2020, góp phần cải thiện thu nhập cũng như tăng nguồn lợi nhuận để các tổ chức tín dụng có thể giữ lại một phần bổ sung vốn chủ sở hữu. Riêng năm 2020, do tác động bởi dịch Covid-19, các chỉ số này giảm nhẹ, lần lượt xuống 0,8% và 10,5%.
Đa số ngân hàng sẽ tăng vốn thông qua phát hành cổ phiếu để trả cổ tức, kết hợp với phát hành thêm cho cổ đông hiện hữu, người lao động (ESOP), hoặc phát hành riêng lẻ. Kế hoạch tăng vốn mạnh mẽ nhất xét về giá trị có lẽ là VietinBank, từ hơn 37.324 tỷ đồng lên trên 50.400 tỷ đồng. Được biết, đây là ngân hàng thương mại cổ phần có vốn nhà nước chi phối duy nhất hiện nay chưa đạt chuẩn Basel II. Dự kiến, VietinBank sẽ đảm bảo hệ số an toàn vốn (CAR) theo chuẩn Basel II sau khi tăng vốn. Ngược lại, Techcombank chỉ lên kế hoạch tăng vốn điều lệ thêm 0,17%, lên 35.109 tỷ đồng, thông qua phát hành 6 triệu cổ phiếu ESOP.
Triển khai việc tăng vốn điều lệ là không dễ dàng đối với các ngân hàng, nhất là Agribank, trong bối cảnh kinh tế trong và ngoài nước gặp nhiều khó khăn vì Covid-19. Tăng vốn là mục tiêu duy nhất trong 10 mục tiêu của phương án cơ cấu lại gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2016 – 2020 mà Agribank không đạt được.Việc tăng vốn điều lệ của các ngân hàng thương mại cổ phần có vốn nhà nước chi phối nhằm nâng cao năng lực tài chính, đáp ứng yêu cầu về tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu Basel II gặp khó khăn do vướng mắc về quy định pháp lý (đến năm 2020 mới được tháo gỡ).
Ước tính, khoảng gần 8 tỷ cổ phiếu mới ngân hàng phát hành thêm cho cổ đông năm nay, pha loãng là chắc chắn, giá tham chiếu của cổ phiếu sẽ điều chỉnh giảm khi phát hành, tạo cảm giác bớt nóng cho nhà đầu tư.
Kiên Cương