Trong hơn 3 tháng đầu năm, thị trường bất động sản sốt xình xịch với việc giá đất tại nhiều tỉnh, thành thiết lập một mặt bằng cao mới, nơi tăng thấp nhất cũng từ 7 – 9%, có những khu vực lên tới hơn 100%. Tuy nhiên, sau khi chính quyền các địa phương vào cuộc đã khiến cơn sốt đất “hạ nhiệt”. Quả thực, cơn sốt đất ảo chóng mặt dường như đang có dấu hiệu dừng lại.
Trong cơn sốt đất giai đoạn 2010 – 2011, nhiều nhà đầu tư luôn kỳ vọng nếu mua giá cao sẽ tiếp tục bán giá cao, nhưng không thể lường trước được thị trường chỉ nằm trong tay một số “tay to” tranh thủ thổi giá, đẩy giá và nhanh chóng rút ra. Hậu quả thì những người đến sau “hứng trọn”. Theo nhiều chuyên gia bất động sản, các nhà đầu tư “chết vì sốt đất” là do chạy theo đám đông nhưng nắm thông tin chậm hơn, ít kiến thức và non kinh nghiệm, đồng thời họ thường dùng đòn bẩy tài chính, thế chấp sổ đỏ,…để gia nhập cuộc chơi vì niềm tin quá lớn. Kẻ thắng trong các cơn sốt đất chỉ có nhóm tạo sốt, cò mồi và số ít người may mắn.
Và, có một thực tế là trong các cơn sốt đất thì nhu cầu đất chủ yếu không nhằm mục đích sản xuất kinh doanh mà chỉ là để đầu cơ chờ thời. Thời gian qua, khá nhiều đợt sốt đất nền “chóng vánh”, nhưng chỉ sau một tuần hoặc vài tháng, hiện tượng sốt đất đã nguội, dòng người tìm đến cũng không còn, bong bóng vỡ, và chỉ còn lại hệ quả cho những nhà đầu tư “ôm bom” cuối cùng. Đại diện Savills Việt Nam cho rằng, sự tăng giá “nóng” của thị trường nhà đất thời gian gần đây chủ yếu là đầu cơ thay vì dựa trên nhu cầu có thực. Và khi không phản ánh nhu cầu thực của thị trường thì cơn sốt dừng lại là điều tất yếu.
Một người dân cho hay, nhờ đầu tư chớp nhoáng chỉ sau mấy tuần tôi đã thu về gần 200 triệu đồng từ 2 miếng đất trong làng vốn xưa nay vẫn coi là nơi “khỉ ho cò gáy”. Cơ hội làm giàu ập đến, tôi và các anh chị em bị cuốn vào vòng xoáy đó lúc nào không hay. Cái gì cũng có đỉnh, khi đạt đỉnh thì sẽ thoái trào. Đất chủ yếu tăng giá là do mọi người mua đi bán lại ăn chênh lệch. Thời điểm anh chị em tôi mua đất chính là “đỉnh sóng”. Ngay sau khị mua, thị trường chững lại một cách bất ngờ. Sau đó hai tuần thì giá càng rớt thảm hại.
Nhiều người bắt đầu “bán tống bán tháo”. Vì không thể gồng gánh nổi lãi vay, sau ba tháng chúng tôi cũng chấp nhận bán mảnh đó đi, lỗ gần 50% so với giá lúc mua. Cũng may, nhờ có khoản lãi trước đó nên số tiền lỗ một năm sau đó tôi trả hết, nhưng bài học đắt giá về lướt sóng đất nền thì tôi nhớ đời”.
Tuy nhiên, hiện tượng “cò đất”, môi giới thổi giá chỉ xảy ra cục bộ, chứ không thể thổi giá toàn thị trường. Các chuyên gia cảnh báo, giữa cơn sốt mà xuống tiền mua với giá “trên trời” có thể khiến những nhà đầu tư “tay mơ” mất cả chỉ lẫn chài. Khi quy hoạch mới dừng ở chủ trương, chưa phê duyệt và công bố chính thức, thì khả năng vớ phải những mảnh đất nông nghiệp, đất vườn… thuộc diện thu hồi theo giá nhà nước là rất cao. Giấc mơ lời tiền tỷ sau một đêm nhờ “ôm” đất không chừng lại hóa “bom”, nhất là với những nhà đầu tư dùng đòn bẩy tài chính mà không kịp tháo hàng trước giờ G.
Theo số liệu của Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam, hiện nay trên thị trường có khoảng hơn 300.000 người hành nghề môi giới nhưng chỉ có khoảng 40.000 người có chứng chỉ hành nghề, nên mới nảy sinh tình trạng “cò không chuyên”, không có đạo đức nghề nghiệp, lừa dối khách hàng và khiến xã hội có cái nhìn chưa tốt về nghề môi giới bất động sản. Đó là sự khác biệt của “cò” nhà đất và môi giới bất động sản.
Nhật Hạ